Skip to main content

Τα σκουπίδια, η ανακύκλωση και το έλλειμμα παιδείας στην Ελλάδα

Η επιτυχία της ανακύκλωσης θα είναι μονίμως μερική, από τη στιγμή που δεν υπάρχει η ανάλογη πολιτιστική παιδεία στον πληθυσμό.

Με αφορμή την απόφαση του συνδικαλιστών να γεμίσουν οι δρόμοι με σκουπίδια, ίσως είναι ευκαιρία να επαναρχίσει η συζήτηση τόσο για την ανάθεση της αποκομιδής σε ιδιώτες, όσο και για την ανακύκλωση από την οποία ο Δήμος θα προσπορίζει κάποιο οικονομικό όφελος.

Ως προς την ανάθεση της αποκομιδής σε ιδιώτη, νομίζω πως είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη, όπου περισυλλογή τω σκουπιδιών γίνεται από δημοσίους υπαλλήλους (για τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου, που καθίστανται αορίστου, και στο τέλος φθάνουμε στη μονιμοποίηση, ας μη μιλήσω επειδή είναι τόσο φαιδρή η υπόθεση, που κι αυτή μόνο σε τριτοκοσμικά κράτη ταιριάζει).

Ως προς την ανακύκλωση, η επιτυχία της θα είναι μονίμως μερική, από την στιγμή που δεν υπάρχει η ανάλογη πολιτιστική παιδεία στον πληθυσμό. Και απουσιάζει όχι μόνον από την ανακύκλωση, αλλά από κάθε έκφανση της κοινωνικής μας ζωής. Το δε θλιβερότερο είναι, ότι όχι μόνον δεν επιλέγουμε συνειδητά υιοθέτηση πολιτισμένης συμπεριφοράς, αλλά πάψαμε να φοβόμαστε και τον νόμο. Το να πετούμε σκουπίδια όπου τύχει είναι κολάσιμο. Τιμωρήθηκε ποτέ κάποιος γι’ αυτό;

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου η χιτλερική Γερμανία, έχοντας ανάγκη από μέταλλα για τη βιομηχανία όπλων, ενέταξε στο πρόγραμμα ανακύκλωσης και τη συγκέντρωση παντός είδους μετάλλου. Οι Γερμανοί όχι μόνον ανταποκρίθηκαν, αλλά υπήρξαν περιπτώσεις που για τα ελληνικά δεδομένα δεν θεωρούνται απλώς υπερβολικές, αλλά και γραφικές. Μετά το ξύρισμα, έβγαινε ο Γερμανός στο δρόμο και πετούσε το ξυραφάκι στον κάδο μετάλλων.

Δεν ήταν αποτέλεσμα χιτλερικής επιρροής. Αλλά υπευθυνότητας του γερμανικού λαού, διότι και σήμερα συμβαίνει κάτι εξίσου εντυπωσιακό. Το χαρτί που συγκεντρώνεται υπερκαλύπτει τις ανάγκες της γερμανικής βιομηχανίας χάρτου και προκειμένου να απαλλαγεί από το περίσσευμα το δίνει… δωρεάν στους Ιταλούς, για να απαλλαγεί από τα απορρίμματα. Ως προς όλα τα ανακυκλώσιμα είδη, στη Γερμανία το ποσοστό που συγκεντρώνεται υπερβαίνει το 70%.

Αυτά, για σύγκριση με μας. Από τη μια η αδιαφορία μας, από την άλλη αδυναμία των αρμόδιων φορέων, για πολλούς λόγους εξηγήσιμους ή μη, συγκέντρωσης ανακυκλώσιμων υλικών, το οικονομικό αλλά και περιβαλλοντικό όφελος δεν είναι το προσδοκώμενο.

Εξακολουθούμε δε να μη κατανοούμε (ρητορική η απορία μας) γιατί στην Ελλάδα δεν ανατίθεται σε ιδιώτες η αποκομιδή απορριμμάτων, ενώ έχει εκδηλωθεί το ανάλογο ενδιαφέρον και υπάρχει ο σχετικός νόμος, τον οποίο όμως ο κ. Σκουρλέτης είπε ότι θα καταργήσει..

Το είχα γράψει παλαιότερα, και το επαναφέρω. Πρέπει να διασκεδαστεί η φήμη, ότι κάδοι με ανακυκλώσιμα υλικά πηγαίνουν απευθείας στη χωματερή, διότι η δυναμικότητα των μονάδων επεξεργασίας είναι μικρότερη από τον όγκο των συγκεντρωμένων υλικών. Και θα έλεγα ότι δεν πρόκειται απλώς περί φήμης, επειδή προ πολλού καιρού, δημοσιογράφος των Αθηνών "πήρε από πίσω" όχημα ανακύκλωσης, και διαπίστωσε ότι πράγματι το άδειαζε σε χωματερή.

Γενικότερα τώρα, στη χώρα μας ο όγκος των απορριμμάτων είναι πολλαπλάσιος του μέσου όρου των ευρωπαϊκών νοικοκυριών. Ιδίως σε τρόφιμα, διότι λόγω της επιθυμίας προς επίδειξη που μας διέπει, αγοράζουμε πολύ περισσότερα αγαθά από όσα καταναλώνουμε. Δεν θα αγοράσουμε δυο πορτοκάλια, διότι μόνον τόσα χρειαζόμαστε, αλλά ένα κιλό. Και τα μισά θα τα πετάξουμε, διότι θα σαπίσουν. Έτσι, οι εικόνες με τα σκουπίδια έξω από τους κάδους αμαυρώνουν την εικόνα της πόλης, αλλά και αυξάνεται το κόστος αποκομιδής.

Η διαφορά νοοτροπίας μας φαίνεται, από το πρόγραμμα που αποφάσισε πριν από χρόνια να εφαρμόσει η Βρετανική Κυβερνητική Ένωση Δήμων. Επειδή αυξήθηκε ο όγκος απορριμμάτων αποφασίστηκε να αποκομίζονται καθημερινά, αντί για εβδομαδιαία βάση (!) που ίσχυε! Τα δικά μας απορριμματοφόρα περνούν και δυο φορές την ημέρα, και πάλι οι κάδοι είναι γεμάτοι!

Προφανώς είναι θέμα παιδείας. Ήμαστε λαός που προσέχει ιδιαίτερα την προσωπική και οικογενειακή καθαριότητά του, αλλά αδιαφορεί για την καθαριότητα της πόλης, λες και δεν είναι δική μας. Φυσικά, η έλλειψη παιδείας μας δεν εξαντλείται σ’ αυτήν την περίπτωση, όπως ανέφερα.