Skip to main content

Από ποια ΑΟΖ θα περάσει ο EastMed; Η διαχρονική ολιγωρία της Ελλάδας

Η πάγια τακτική των πολιτικών μας να διατηρηθούν στην εξουσία αφήνοντας την επίλυση των προβλημάτων στους επόμενους, αποδεικνύεται καταστροφική...

Κατά την τριμερή συνάντηση Τσίπρα - Αναστασιάδη - Νετανιάχου στην Θεσσαλονίκη, προ πενθημέρου, συζητήθηκε και το θέμα του αγωγού EastMed, και στις πληροφορίες που δημοσίευσε η voria.gr, αναφέρεται επ’ αυτού:

«Ο αγωγός φυσικού αερίου Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας - Ιταλίας, μήκους 2.000 χλμ. και κόστους περίπου 6 δισ. ευρώ όχι μόνο είναι βιώσιμος, σύμφωνα με τους Ισραηλινούς, αλλά είναι τόσο μεγάλα τα αποθέματα του φυσικού αερίου στα κοιτάσματα Ισραήλ και Κύπρου, που κάνει τους Ισραηλινούς πολύ αισιόδοξους για το μέλλον του. Ολοκληρώνονται οι μελέτες βιωσιμότητας και θα προχωρήσουν τα επόμενα βήματα».

Το θέμα όμως είναι, από ποια ΑΟΖ θα περάσει ο αγωγός, από την στιγμή που η Ελλάδα δεν την οριοθέτησε, η δε Τουρκία θεωρεί πως το Καστελόριζο δεν έχει ΑΟΖ, άρα η ελλαδική δεν ενώνεται μ’ αυτήν της Κύπρου. Όταν είχε εγερθεί θέμα για την πιθανότητα κατασκευής αγωγού Ισραήλ-Τουρκίας, που εξ ανάγκης έπρεπε να περάσει από την κυπριακή ΑΟΖ, ο πρόεδρος της Κύπρου Ν. Αναστασιάδης είχε δηλώσει:

«Οι αγωγοί είτε θα περάσουν μέσα από την Κύπρο είτε μέσα από την ΑΟΖ της. Και στις δύο περιπτώσεις όμως απαιτείται η συναίνεση της Κυπριακής Δημοκρατίας και η συγκατάθεσή της». Αυτήν όμως την δήλωση την θεώρησε εσφαλμένη ο οικονομολόγος Θεόδωρος Καρυώτης, ο "αρχιτέκτονας" της οριοθέτησης της κυπριακής ΑΟΖ, και είχε γράψει στον κυπριακό Τύπο, στις 4 Ιανουαρίου 2016:

«Οι αγωγοί για να περάσουν μέσα από την Κύπρο απαιτείται συναίνεση της Κύπρου. Όμως, για να περάσουν από την ΑΟΖ της Κύπρου δεν απαιτείται συναίνεση. Πριν από αρκετά χρόνια είχε γραφεί ότι σε περίπτωση που η Κύπρος δεν είχε θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα θα ήταν μεγάλη καταστροφή γιατί ένας αγωγός από την Κύπρο στην Ελλάδα έπρεπε να περάσει από την ΑΟΖ της Τουρκίας και, φυσικά, η Τουρκία δεν θα έδινε άδεια.
» Έγραψα και τότε ότι η Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας του 1982 (UNCLOS) απαγορεύει σε ένα κράτος να παρεμποδίσει την διέλευση αγωγού από την ΑΟΖ του. Τότε η κυπριακή κυβέρνηση αποδέχτηκε, με ανακούφιση, αυτή τη θέση μου, αλλά τώρα άλλαξε γνώμη»! Το μόνο που μπορεί να κάνει η Τουρκία σ’ αυτήν την περίπτωση -κι αυτό με επιφύλαξη- είναι να συμφωνήσει για την πορεία του αγωγού.

Ο οικονομολόγος Θεόδωρος Καρυώτης, υπήρξε μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, το 1982, όπου συζητήθηκαν διεξοδικά όλα τα παραπάνω θέματα. Προφανώς, είναι γνώστης των θεμάτων. Η διατυπωθείσα άποψη από τον Ν. Αναστασιάδη δεν έγινε γνωστό πού στηρίχθηκε. Όλα αυτά βεβαίως, δεν θα είχαν σημασία, αν η Ελλάδα αποφάσιζε να ανακηρύξει την ΑΟΖ της, εμφανιζόμενη έτοιμη να το πράξει από τον Φεβρουάριο του 2013, όπως μας είχε διαβεβαιώσει ο τότε πρωθυπουργός Α. Σαμαράς.

Υπενθυμίζω, ότι το δικαίωμά της η Ελλάδα να οριοθετήσει την ΑΟΖ, αδιαφόρησε εδώ και 35 χρόνια να το ασκήσει. Την ίδια τακτική ακολούθησαν και οι κυπριακές κυβερνήσεις, μέχρι τη στιγμή που ανέλαβε την προεδρία της ο Τάσσος Παπαδόπουλος. Το 2004, αδιαφόρησε για τους κομπασμούς των Τούρκων και με μονομερή δήλωση οριοθέτησε τη κυπριακή ΑΟΖ. Η Τουρκία διαμαρτυρήθηκε, αλλά η απόφαση της Κύπρου έγινε αμέσως αποδεκτή τόσο από την Ε.Ε. όσο και από τις Η.Π.Α.

Ο Παπαδόπουλος ζήτησε από την ελληνική πλευρά να οριοθετηθεί από κοινού η μεταξύ των δύο χωρών ΑΟΖ, αλλά συνάντησε αδιαφορία. Το έπραξε όμως με το Ισραήλ, Λίβανο και Αίγυπτο. Η Ελλάδα, επιχείρησε να συνεννοηθεί με την Αίγυπτο, αλλά παρενέβη η Τουρκία και λίγες μέρες πριν από την καθορισθείσα συνάντηση των δύο πλευρών, η Αίγυπτος των Αδελφών Μουσουλμάνων, υπανεχώρησε.

Όμως, παρ’ όλο που η Ελλάδα δεν προβαίνει σε αναγνώριση της ΑΟΖ της, την αναγνώρισε μονομερώς -για λογαριασμό μας- το Ισραήλ! Προ πενταετίας, είχε ετοιμάσει χάρτες, που συμπεριλαμβάνουν το Καστελόριζο, με την διαδρομή την οποία θα έχει ο υποθαλάσσιος αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω Ελλάδος προς την Ευρώπη, το οποίο αέριο θα παράγεται στο κοίτασμά της "Λεβιάθαν" από την αμερικανική εταιρεία Νoble Εnergy Ltd.

Η πάγια τακτική των πολιτικών μας να διατηρηθούν στην εξουσία αφήνοντας την επίλυση των μεγάλων προβλημάτων στους επόμενους, αποδεικνύεται και στην πράξη, ότι είναι καταστροφική. Διότι το μέλλον, έγινε... παρόν. Και μέσα στην οικονομική κρίση, όπου το ενδιαφέρον του ελληνικού λαού στρέφεται στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της καθημερινότητας, υπάρχει φόβος και αυτή η μεγάλη ευκαιρία για τη χώρα μας, να περάσει ανεκμετάλλευτη.

Δεν θα είναι η πρώτη φορά.