του Δημήρη Παπανίκου
Νέα, βαρύτατα πρόστιμα ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Υγείας για τους παραβάτες του αντικαπνιστικού νόμου. Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο του υπουργείου, απαγορεύεται η χρήση προϊόντων καπνού, νέων προϊόντων καπνού, ηλεκτρονικών τσιγάρων και φυτικών προϊόντων για το κάπνισμα στα πάσης φύσεως αυτοκίνητα ιδιωτικής και δημόσιας χρήσης, όταν επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών.
Για την παράβαση επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ποσού 1.500 ευρώ στον επιβαίνοντα που καπνίζει ή ατμίζει (ηλεκτρονικό τσιγάρο), ενώ το πρόστιμο διπλασιάζεται στο ποσό των 3.000 ευρώ, αν ο παραβάτης οδηγεί αυτοκίνητο δημοσίας χρήσης. Επιπλέον, στους οδηγούς των οχημάτων αυτών επιβάλλεται η αφαίρεση της άδειας ικανότητας οδήγησης για διάστημα ενός μηνός για κάθε παράβαση έστω και αν δεν διέπραξαν οι ίδιοι την παράβαση, αλλά πρόσωπο που επιβαίνει στο αυτοκίνητο.
Οι ανακοινώσεις προκαλούν τουλάχιστον θυμηδία εάν αναλογιστεί κανείς ποια είναι η τύχη του ισχύοντος εδώ και περίπου μια δεκαετία αντικαπνιστικού νόμου. Αλλά και εάν συνυπολογίσει ότι ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Παύλος Πολάκης τον παραβιάζει προκλητικά, καπνίζοντας ακόμη και σε συνεντεύξεις Τύπου, ενώ τον αγνοεί ακόμη και ο πρώτος πολίτης της χώρας, όταν ανάβει το τσιγάρο του στην κατάμεστη αίθουσα της Λέσχης Αξιωματικών Θεσσαλονίκης.
Με δεμένα τα χέρια η δημοτική αστυνομία
Όμως, τι γίνεται στη Θεσσαλονίκη; Εφαρμόζεται ο αντικαπνιστικός νόμος; Γίνονται έλεγχοι στα καταστήματα και σε άλλους δημόσιους ή και ιδιωτικούς χώρους; Η δημοτική αστυνομία η οποία, μεταξύ άλλων, είναι επιφορτισμένη και με τους ελέγχους εφαρμογής του αντικαπνιστικού νόμου, δεν είναι σε θέση να επιβάλει πρόστιμα καθώς δεν έχει ακόμη στη διάθεσή της τα αναγκαία έντυπα! Όπως εξηγεί στη Voria.gr ο αρμόδιος για τη δημοτική αστυνομία, δημοτικός σύμβουλος Λευτέρης Κιοσέογλου, «η δημοτική αστυνομία επανασυστάθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015. Όμως, από τον Γενάρη του 2016 άλλαξαν τα έντυπα των κλήσεων και παρότι παρήλθε η χρονιά η δημοτική αστυνομία δεν παρέλαβε ακόμη τα νέα έντυπα». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η δημοτική αστυνομία να μην μπορεί από μόνη της να διενεργεί ελέγχους σε καταστήματα.
24.000 ευρώ τα πρόστιμα το 2016
Έτσι, αναγκαστικά, οι έλεγχοι γίνονται από μικτά κλιμάκια στα οποία συμμετέχουν υπάλληλοι της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, της Ελληνικής Αστυνομίας και της δημοτικής αστυνομίας. Σύμφωνα με αρμόδια πηγή από την Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας το 2016 έγιναν συνολικά 255 έλεγχοι και επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 15.400 ευρώ. Άλλα 8.850 ευρώ πρόστιμα επέβαλε η ΕΛ.ΑΣ. έπειτα από δικούς της ελέγχους. Σύνολο, δηλαδή, 24.250 ευρώ.
Ένα κλιμάκιο για όλη την πόλη
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, η έλλειψη προσωπικού, αλλά και οι δυσκολίες στο συντονισμό για τη συγκρότηση των μικτών κλιμακίων, δυσχεραίνουν τους ελέγχους καθώς σπάνια καθίσταται δυνατόν να βγει κλιμάκιο για ελέγχους περισσότερο από μια φορά την εβδομάδα και μάλιστα εκτός σαββατοκύριακου. Εάν συνυπολογίσει κανείς όλα τα ανωτέρω στοιχεία το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι σε ολόκληρο το πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης γίνονται περίπου πέντε έλεγχοι ανά εβδομάδα κατά μέσο όρο και επιβάλλεται μόλις ένα πρόστιμο, ενώ τα μαγαζιά είναι εκτός ελέγχου τα σαββατοκύριακα.
Αυξάνονται τα καταστήματα για μη καπνιστές
Την αδυναμία ή και την αδιαφορία της πολιτείας να επιβάλει τον αντικαπνιστικό νόμο, έρχονται να τη θεραπεύσουν οι ίδιοι οι καταστηματάρχες. Σύμφωνα με τον Μάκη Φιόρο, επιχειρηματία στο χώρο της εστίασης, τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος στη Θεσσαλονίκη που εφαρμόζουν το νόμο έχουν αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με το παρελθόν.
Πρόκειται κυρίως για εστιατόρια, λιγότερα είναι τα καφέ και μόλις ένα μπαρ σε ολόκληρη την πόλη, το οποίο, σημειωτέον, είναι κατάμεστο. Όπως εξηγεί ο κ. Φιόρος «στην αρχή, τον πρώτο μήνα, στα μαγαζιά αυτά παρατηρήθηκε κάποια κάμψη στην προσέλευση των πελατών, υπήρξε μια εμφανής αμηχανία, όμως στη συνέχεια αυτό ξεπεράστηκε και πλέον οι πελάτες το εκτιμούν και τα καταστήματα δουλεύουν όπως και πριν». Τονίζει, δε, ότι «αργά ή γρήγορα το κάπνισμα πρέπει να απαγορευτεί, η εφαρμογή του νόμου είναι μονόδρομος», αλλά προσθέτει πως «αυτό θα πρέπει να το επιβάλουμε εμείς οι επαγγελματίες καθώς η πολιτεία δείχνει να μην ενδιαφέρεται».