Skip to main content

Από τη Μίκρα στην Πλατεία Ελευθερίας δύο ώρες δρόμος!

Η γλυκόπικρη γεύση που αφήνει η χριστουγεννιάτικη περίοδος στους Θεσσαλονικείς και το αβέβαιο μέλλον του κέντρου της πόλης.

Ο τελευταίος μεγάλος Βρετανός προπονητής ποδοσφαίρου, ο σερ Άλεξ Φέργκιουσον, συνήθιζε να λέει ότι «όσο περισσότερο κερδίζω, τόσο πιο κοντά πλησιάζω στην ήττα». Άλλωστε για πολλούς η νίκη και η ήττα είναι οι δύο όψεις του ιδίου νομίσματος. Όσοι δεν είναι φανατισμένοι με μια ομάδα, με ένα κόμμα, με οτιδήποτε γνωρίζουν ότι ο θρίαμβος και η πανωλεθρία πάνε μαζί.

Για τη Θεσσαλονίκη η φετινή χριστουγεννιάτικη περίοδος πρόσφερε και τις δύο γεύσεις, τη γλυκιά και την πικρή. Το τελευταίο διήμερο, το Σαββατοκύριακο που μόλις πέρασε, ήταν για το κέντρο της πόλης θριαμβευτικό. Φωταγωγημένοι δρόμοι, πολύς κόσμος στα πεζοδρόμια, πολλοί ξένοι επισκέπτες, μεγάλη κίνηση στην αγορά, υπαίθριες ψησταριές, μουσικές παντού. Ταυτόχρονα η εντυπωσιακή αυτή εικόνα ήρθε να αποκαλύψει τα ελλείμματα βασικών υποδομών μιας πόλης που θέλει να γίνει επίκεντρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, επιθυμεί να προσελκύσει επισκέπτες που θα στηρίξουν την αγορά και την οικονομία της, προσπαθεί να πείσει ότι είναι ιδανική για «πόλη του Σαββατοκύριακου» (city break), αλλά στην πράξη δεν μπορεί να υποστηρίξει με αξιοπιστία αυτό τον ρόλο. Με σχετικά λίγους και στενούς δρόμους, χωρίς θέσεις στάθμευσης, με υποτυπώδη αστική συγκοινωνία και με την αρρωστημένη νοοτροπία του «παρκαρίσματος όπως νά 'ναι και όπου νά 'ναι» το κέντρο της Θεσσαλονίκης δύσκολα μπορεί να πιστοποιηθεί ως ξεχωριστή περιοχή ευρωπαϊκής πόλης.

Την κρίσιμη ώρα, τη στιγμή της πολυπόθητης μεγάλης έκρηξης των επισκεπτών, τα πάντα φρακάρουν. Τα αυτοκίνητα ακινητοποιούνται. Οι προσβάσεις αποκλείονται. Η ταλαιπωρία και ο εκνευρισμός ανταγωνίζονται τη χαρά και την καλή διάθεση. Οδηγός του ΟΑΣΘ, στη γραμμή 5, Νέα Κρήνη – Βενιζέλου, έλεγε χθες το απογευματάκι ότι το μεσημέρι έκανε τη διαδρομή από τα ανατολικά προς το κέντρο σε δύο ώρες, εξαιτίας του μποτιλιαρίσματος και των διπλο-τριπλο παρκαρισμένων ΙΧ. Αρκετά παραπάνω από το Θεσσαλονίκη - Λάρισα, το Θεσσαλονίκη - Καβάλα και το Θεσσαλονίκη – Σέρρες. Παραμονή Χριστουγέννων σε λεωφορείο του ΟΑΣΘ. Ωραίο έργο, μη μου πείτε; Με δεδομένη την ιδιαίτερη βαρύτητα του δείκτη ποιότητας των μέσων μαζικής μεταφοράς στην εξίσωση του κοινωνικού και πολιτιστικού επιπέδου ενός τόπου η συγκεκριμένη επίδοση κατατάσσει σαφώς τη Θεσσαλονίκη περισσότερο στην Ανατολή από τα βαθιά Βαλκάνια μέχρι την Τεχεράνη και ακόμη ανατολικότερα-, παρά στην Ευρώπη.

Μεσομακροπρόθεσμα η αξία του κέντρου της Θεσσαλονίκης εξαρτάται απολύτως από τη διασφάλιση των προσβάσεων. Η περιοχή είναι οικιστικός πόλος, ενώ στα όρια της ασκούνται εμπορικές δραστηριότητες, αλλά και παρέχονται ποικίλης φύσεως υπηρεσίες. Πρόκειται για δραστηριότητες, οι οποίες σε πολλά επίπεδα δεν εφάπτονται, ούτε συμπληρώνει η μία την άλλη. Απλά συγκρούονται. Όσοι κατοικούν επιθυμούν να έχουν το αυτοκίνητάκι τους κοντά, ώστε να κάνουν τις προμήθειες και τις βόλτες τους με άνεση. Οι έμποροι έχουν κάθε λόγο να επιζητούν μικρότερη κίνηση ΙΧ αυτοκινήτων, ευρύτερες πεζοδρομήσεις και άνετη κίνηση των ανθρώπων στα πεζοδρόμια. Όσο για τις υπηρεσίες είναι χωρισμένες στα δυο: η εστίαση και η διασκέδαση βασίζονται στην πολυκοσμία, που εξαρτάται από την ευχερή πρόσβαση, ενώ τα «γραφεία» -γιατροί, δικηγόροι κ.λπ- εξυπηρετούνται από δρόμους και πεζοδρόμια που έχουν μετατραπεί σε πάρκινγκ. Για ορισμένα επαγγέλματα το γραφείο στο κέντρο της πόλης είναι status απαραίτητο, ώστε να ενθαρρύνονται οι πελάτες από γύρω τριγύρω και από τα πέριξ.

Το μέλλον του κέντρου της Θεσσαλονίκης είναι αβέβαιο. Κι αυτό διότι στην Ελλάδα του «αυτόματου πιλότου» δεν υπάρχουν οι διαδικασίες, μέσω των οποίων να χαράσσονται στρατηγικές και να καθορίζονται προτεραιότητες. Στη Θεσσαλονίκη οι υπεύθυνοι θα έπρεπε εδώ και πολύ καιρό να έχουν πάρει τις αποφάσεις τους για το κέντρο της πόλης. Η έκταση του είναι δεδομένη και οι χρήσεις του προσδιορισμένες. Η λειτουργία του μετρό που θα ξεκινήσει μετά από δύο – τρία χρόνια και θα επεκτείνεται σε βάθος χρόνου μπορεί να αποτελέσει ορόσημο για την αλλαγή σελίδας. Αρκεί να συνοδευτεί με εκτεταμένες πεζοδρομήσεις, αλλά και τη συμπληρωματική στο μέσο σταθερής τροχιάς κυκλοφορία των αστικών λεωφορείων. Η ανάγκη είναι πασίδηλη και αποδεικνύεται σε κάθε «φορτωμένο» Σαββατοκύριακο, όπως το τελευταίο της προπαραμονής και της παραμονής των Χριστουγέννων. Χρόνος για σχεδιασμό υπάρχει, αφού προσδιορίζεται από τη λειτουργία του μετρό. Αρκεί η δουλειά –συγκοινωνιολόγοι, πολεοδόμοι κ.λπ- να ξεκινήσει άμεσα.

ΥΓ. Εννοείται ότι τίποτε απ’ όλα αυτά δεν θα γίνει με οργανωμένο τρόπο, διότι για το κέντρο της Θεσσαλονίκης δεν υπάρχει ο κατάλληλος φορέας, που θα σχεδιάσει και θα υλοποιήσει. Ή μάλλον οι φορείς είναι πολλοί και δεν μπορούν να συνεννοηθούν, παρά μόνο για να ακυρώσει ο ένας τον άλλο. Το ίδιο δε συμβαίνει, άλλωστε, και στο θέμα του θαλασσίου μετώπου, στο οποίο εμπλέκονται έξι δήμοι και τρεις τέσσερις οργανισμοί και φορείς του δημοσίου, ο καθείς με την άποψή του;   

ΥΓ2. Πρόβλεψη: Για όσο ακόμη θα συνεχίσει να αυξάνεται η επισκεψιμότητα του κέντρου της Θεσσαλονίκης θα υπάρχουν μέρες που η διαδρομή από τη Μίκρα μέχρι την πλατεία Ελευθερίας θα διαρκεί δύο ώρες. Χαλαρά!!!

ΥΓ3. Με όλα αυτά να συμβαίνουν στο κέντρο της Θεσσαλονίκη χθες, η σκηνή με τον τροχονόμο με το μπλοκάκι των κλήσεων ανά χείρας στη γωνία Ερμού με Βενιζέλου, κατά τις 4 παρά 15΄ το απόγευμα μόνο έκπληξη και χαμόγελο μπορεί να προκαλέσει.

Καλά Χριστούγεννα!