Άρωμα Θεσσαλονίκης –και γενικότερα Βορείου Ελλάδος- θα έχει από εδώ και πέρα ο διάλογος εργοδοτών – εργαζομένων στη χώρα, καθώς ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος το αμέσως προσεχές διάστημα αναγνωρίζεται επισήμως ως κοινωνικός εταίρος. Τη σχετική ανακοίνωση είχε κάνει το περασμένο φθινόπωρο από το βήμα του «Forum Θεσσαλονίκης» ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και τώρα –με αρκετούς μήνες καθυστέρηση είναι η αλήθεια- η κ. Έφη Αχτσιόγλου συμπεριέλαβε σχετική τροπολογία στο τελευταίο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας.
Το κείμενο δημοσιεύθηκε την περασμένη Παρασκευή για διαβούλευση και θα ψηφιστεί από τη Βουλή εντός του Ιουνίου. Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση, που τους προηγούμενους μήνες έγινε αποδέκτης αντιρρήσεων εκ μέρους του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, που θεωρεί τον ΣΒΒΕ δικό της κομμάτι και όχι αυτόνομο φορέα, ακολούθησε συγκεκριμένη τακτική για να υλοποιήσει την εξαγγελία του πρωθυπουργού. Περίμενε να ολοκληρωθούν οι εκλογές στον ΣΕΒ, ώστε να κυλήσει ομαλά η παρουσία του κ. Τσίπρα στη Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου, προκειμένου να προχωρήσει τη νομοθετική ρύθμιση.
Χωρίς αμφιβολία η αναβάθμιση του ΣΒΒΕ σε κοινωνικό εταίρο είναι δίκαιη και χρήσιμη. Πρόκειται για φορέα που εκπροσωπεί σε ποσοστό 100% αφενός τη μεταποίηση –και μάλιστα την πλέον εξωστρεφή βιομηχανική παραγωγή- και αφετέρου την επιχειρηματικότητα του βορειοελλαδικού τόξου (Μακεδονία, Θράκη, Ήπειρο), που δραστηριοποιείται σε συνθήκες, οι οποίες επηρεάζονται σαφώς από γεωγραφικούς παράγοντες. Επομένως η συμμετοχή του ΣΒΒΕ στον κοινωνικό διάλογο θα προσθέσει κρίσιμες συντεταγμένες, που δεν εκπροσωπούνταν επαρκώς μέχρι σήμερα.
Η επιχειρηματική –και ειδικά η βιομηχανική- ιστορία της χώρας τα τελευταία 100 χρόνια είναι γεμάτη από στρεβλώσεις, που σε σημαντικό βαθμό οφείλονται στις προνομιακές σχέσεις της επιχειρηματικής κοινότητας της πρωτεύουσας με την κεντρική εξουσία και την ταυτόχρονη περιθωριοποίηση των παραγωγικών δυνάμεων της ελληνικής περιφέρειας και ειδικότερα του ελληνικού Βορρά. Με τη συμμετοχή του ΣΒΒΕ στον θεσμικό κοινωνικό διάλογο αποκαθίσταται μια κάποιου τύπου ισορροπία.
Από εδώ και πέρα το στοίχημα που οφείλει να κερδίσει ο ΣΒΒΕ είναι η δημιουργική αξιοποίηση της θεσμικής του αναβάθμισης, κάτι που δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο. Για την ακρίβεια είναι κάτι δύσκολο. Σε μια χώρα όπου κατά παράδοση ο κοινωνικός διάλογος είναι πρόχειρος, προσχηματικός και γραφειοκρατικός –κάτι που δεν άλλαξε ούτε στα δύσκολα χρόνια της κρίσης και της ύφεσης- ο ενεργός ρόλος στις διαδικασίες μπορεί ακόμη και να εκθέσει τους συμμετέχοντες.
Το καλό με τον ΣΒΒΕ είναι ότι έχει ξεκάθαρη ταυτότητα. Εκπροσωπεί τη μεταποίηση στο βορειοελλαδικό τόξο, σε μια περίοδο κατά την οποία το ενδιαφέρον για την βιομηχανική παραγωγή είναι αυξημένο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ και η περιφερειακή ανάπτυξη βρίσκεται σταθερά στις προτεραιότητες των Βρυξελών.
Με αυτά τα δεδομένα ο ΣΒΒΕ βρίσκεται ενώπιον σοβαρών προκλήσεων, τις οποίες –προφανώς- έχει υπόψιν της η ηγεσία του. Εάν ακολουθήσει την πεπατημένη των επαφών με την εξουσία και στοχεύσει απλώς στην ικανοποίηση μεγαλύτερου ποσοστού των χαμηλής διαβάθμισης πρακτικών θεμάτων που απασχολούν τα μέλη του, θα έχει πετύχει κάτι περιορισμένο, ικανό να εξαργυρωθεί μόνο στις εσωτερικές διαδικασίες του Συνδέσμου και στις κοινωνικές σχέσεις των μελών του.
Εάν, όμως, καταφέρει να βάλει στην ατζέντα του δημοσίου διαλόγου τα ζητήματα της αποκέντρωσης και της περιφερειακής ανάπτυξης από την πλευρά του ελληνικού Βορρά, έχει πιθανότητες να συμβάλλει στην προσπάθεια να αλλάξει η μοίρα της Μακεδονίας, της Θράκης και της Ηπείρου. Κάτι για το οποίο δεν αρκούν οι δημόσιες σχέσεις, ούτε οι αξιόπιστες πολιτικές διασυνδέσεις. Χρειάζεται σαφής στρατηγική, πληθωρικές πρωτοβουλίες, πολυδιάστατες συμμαχίες, σταθερό βλέμμα στη γραμμή του ορίζοντα και ενδιαφέρον όχι μόνο για το αύριο, αλλά και για τις επόμενες δεκαετίες.
Χρειάζεται, επίσης, μελέτη εις βάθος και πλήρης τεκμηρίωση των θεμάτων με ευρωπαϊκά εργαλεία και όρους Βρυξελλών και Στρασβούργου, ώστε να δημιουργηθούν όροι για την υπέρβαση. Ας μη ξεχνάμε ότι συχνά για τους πολιτικούς και τους εκπροσώπους της επιχειρηματικότητας στη χώρα μας –κυρίως στην πρωτεύουσα- τα πράγματα κινούνται με όρους Μονόπολης. Ένα παιχνίδι που συμφέρει όσους πείθουν ότι μπορούν να αγοράσουν και να πουλήσουν τοις μετρητοίς, έστω και με… αέρα.
ΥΓ. Η ετήσια τακτική Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος θα πραγματοποιηθεί φέτος την τελευταία εβδομάδα του Ιουνίου. Στα γραφεία της πλατείας Μοριχόβου έχουν διαβεβαιώσεις από το Μέγαρο Μαξίμου και την οδό Πειραιώς για την παρουσία του Αλέξη Τσίπρα και του Κυριάκου Μητσοτάκη στη συνέλευση, όπως άλλωστε συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Θα είναι η πρώτη δημόσια εκδήλωση που οργανώνει ο ΣΒΒΕ ως θεσμικός κοινωνικός εταίρος.