Οι διαπραγματεύσεις σχετικά με τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ θα ξεκινήσουν σύντομα, και οι μεταρρυθμίσεις στη Πολιτικής Συνοχής αποτελούν ένα από τα κύρια στοιχεία του επόμενου ΠδΠ.
Ο Nikola Dobroslavić (ΕΛΚ), εισηγητής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών για το ζήτημα αυτό, ανέλυσε τις ανησυχίες των πόλεων και των περιφερειών αναφορικά με την τρέχουσα πρόταση, σε μια συνέντευξη με τη EURACTIV.
Ο κ. Dobroslavić είναι επίσης ο νομάρχης της κομητείας Ντουμπρόβνικ-Νερέτβα της Κροατίας.
Ποιος πιστεύετε ότι θα είναι ο αντίκτυπος των περικοπών που ανακοινώθηκαν για τις περιφέρειες;
Γνωρίζουμε ότι ο μελλοντικός προϋπολογισμός πρέπει να αντιμετωπίσει το δημοσιονομικό έλλειμμα από το Brexit καθώς και την ανάγκη να αυξηθεί η κοινή μας δράση σε πεδία όπως η μετανάστευση, η άμυνα, η κλιματική αλλαγή, η ψηφιοποίηση και οι πολιτικές για τη νεολαία. Ωστόσο, η ιδέα της μείωσης, κατά κύριο λόγο, κονδυλίων τα οποία διαχειρίζονται σε συνεργασία Βρυξέλλες, εθνικές κυβερνήσεις και περιφέρειες – όπως η Πολιτική Συνοχής – μπορεί να οδηγήσει σε συγκεντρωτισμό της δράσης της ΕΕ, κάτι που είναι αντίθετο από αυτό που χρειαζόμαστε προκειμένου να έρθει η Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες.
Το να μειωθεί η Πολιτικής Συνοχής (-12% για την περιφερειακή ανάπτυξη και τη συνοχή, -6% για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Συνοχής), και να τεθέι για πρώτη φορά το μερίδιό της κάτω από το 30% του προϋπολογισμού της ΕΕ, φυσικά δεν συμβαδίζει με τις προσδοκίες των περιφερειών και των πόλεων. Ωστόσο, σε σύγκριση με τα αρχικά σενάρια μείωσης κατά 15% ή 30% που υποβλήθηκαν στο έγγραφο προβληματισμού για το μέλλον των χρηματοδοτικών πόρων της ΕΕ, οι περικοπές αυτές είναι λιγότερο αυστηρές και επιτρέπουν την κάλυψη όλων των περιφερειών της ΕΕ, το οποίο ήταν και βασικό αίτημα εκ μέρους της Επιτροπής των Περιφερειών και της Συμμαχίας για το μέλλον της Πολιτικής Συνοχής (Cohesion Alliance).
Ωστόσο, οι περικοπές στα διαρθρωτικά ταμεία δεν σημαίνουν μείωση των «παλαιών προτεραιοτήτων» για τη χρηματοδότηση νέων καθηκόντων. Σημαίνουν μείωση των έργων που είναι αντικείμενο διαχείρισης μέσω συνεργασιών και την αντιμετώπιση στρατηγικών προκλήσεων, από την αλλαγή του κλίματος μέχρι την ευρύτερη ευρυζωνικότητα, και από την ένταξη των μεταναστών στην ενίσχυση της καινοτομίας και της έρευνας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Δεν υπάρχει τίποτε το «παραδοσιακό» εδώ, παρά μόνο η αξία της αλληλεγγύης της ΕΕ. Πρόκειται για το μέλλον μας. Αυτός είναι ο λόγος που ελπίζουμε να περιορίσουμε τις προτεινόμενες περικοπές στις προσεχείς διαπραγματεύσεις με τη συνεργασία μας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τις εθνικές κυβερνήσεις στα κράτη-μέλη.
Τι σημαίνει για τις περιφέρειες η αύξηση του ποσοστού συγχρηματοδότησης, ειδικά για τα κράτη μέλη που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα διαρθρωτικά ταμεία;
Ένα υψηλότερο ποσοστό συγχρηματοδότησης μπορεί να αποτελέσει μείζον εμπόδιο που θα επιβραδύνει την εφαρμογή της Πολιτικής Συνοχής, που είναι το ισχυρότερο επενδυτικό εργαλείο της ΕΕ. Ορισμένες χώρες ενδέχεται να αναγκαστούν να δανειστούν χρήματα από τράπεζες ή από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) προκειμένου να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις συγχρηματοδότησης, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση του δημόσιου χρέους τους, ενώ άλλοι θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα με τα ανώτατα όρια δαπανών που προβλέπονται από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Και στις δύο περιπτώσεις, θα μπορούσαμε να έχουμε το παράδοξο όπου μια κυβέρνηση – ή μια περιφέρεια – πρέπει να επιλέξει μεταξύ πόρων που θα χαθούν λόγω της αυτόματης αποδέσμευσης και της επιβολής κυρώσεων. Αντ’αυτού, ο επόμενος προϋπολογισμός της ΕΕ θα πρέπει να αντιμετωπίσει το συνεχιζόμενο χαμηλό επίπεδο δημόσιων επενδύσεων και να προσφέρει τολμηρές και έξυπνες πολιτικές για την υποστήριξη δημόσιων και ιδιωτικών επενδυτών.
Μετά την κατάργηση των INTERREG EUROPE, η Επιτροπή δεσμεύτηκε να εξορθολογίσει τη συνεργασία μεταξύ των περιφερειών στην Πολιτική Συνοχής. Πιστεύετε ότι αυτό μπορεί να λειτουργήσει;
Η προστιθέμενη αξία της διασυνοριακής εδαφικής συνεργασίας είναι αναμφισβήτητη. Συνεπώς, η διαγραφή του INTERREG EUROPE είναι ένα πλήγμα για πολλές τοπικές και περιφερειακές αρχές και, μαζί με την προβλεπόμενη μείωση της εδαφικής συνεργασίας κατά περίπου 12%, δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές. Συμμεριζόμαστε τη δέσμευση της Επιτροπής να εξορθολογήσει και να απλοποιήσει τους κανόνες και τις διαδικασίες. Αλλά θα αξιολογήσουμε τις προτάσεις έχοντας κατά νου την ανάγκη να διατηρήσουμε και να ενισχύσουμε τη στρατηγική λειτουργία της εδαφικής συνεργασίας τόσο από άποψη κονδυλίων όσο και από άποψη κανόνων.
Τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν μέρος των κονδυλίων του Ταμείου Συνοχής στο InvestEU, εφόσον τα επιλεγμένα έργα εμπίπτουν στις προτεραιότητες της πολιτικής συνοχής. Πιστεύετε ότι μια τέτοια μεταφορά θα εξυπηρετήσει το σκοπό και τους στόχους της συνοχής;
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών έχει υποστηρίξει πλήρως την έναρξη λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων τα τελευταία χρόνια, υποστηρίζοντας την ιδιαίτερη λειτουργία του να καταστήσει ελκυστικά τα υψηλού κινδύνου πρότζεκτ στους ιδιώτες επενδυτές. Η πρωτοβουλία InvestEU πρέπει να γίνει η ευκαιρία να επιδιωχθεί η γεωγραφική ισορροπία των έργων, να απλουστευθεί ριζικά η χρήση των χρηματοδοτικών εργλείων και να αποφευχθούν οι επικαλύψεις που παρατηρούνται στον τρέχοντα προϋπολογισμό της ΕΕ.
Φυσικά, υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα χρηματοδοτικά εργαλεία μπορούν να ενσωματώσουν τη χρήση των επιχορηγήσεων και να βοηθήσουν στην ανάπτυξη στρατηγικών σχεδίων. Πρέπει όμως να είναι ξεκάθαρο ότι διαδραματίζουν διαφορετικό ρόλο και ότι δεν μπορεί το ένα να αντικαταστήσει τον άλλο. Επιπλέον, ενώ η πολιτική συνοχής στηρίζεται κατά κύριο λόγο στην πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και στη συμμετοχή των τοπικών παραγόντων, το InvestEU είναι ως επί το πλείστον ένα συγκεντρωτικό εργαλείο. Από την άποψη αυτή, η ευελιξία στη μεταφορά κεφαλαίων από τη μια πολιτική στην άλλη δεν μπορεί να οδηγήσει σε συγκεντρωτικές στρατηγικές ανάπτυξης, περιορίζοντας τις πόλεις και τις περιφέρειες.
Πηγή: Euractiv.gr