«Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι το πιο σημαντικό λιμάνι για εμάς», δήλωσε ο υπουργός Ρύθμισης και Βελτίωσης Επενδυτικού Κλίματος της ΠΓΔΜ δρ. Zoran Sapuric, ο οποίος κάλεσε τους Έλληνες επιχειρηματίες να επενδύσουν στη γειτονική χώρα τονίζοντας ότι η νέα κυβέρνηση μελετά την εφαρμογή, από το 2018, ειδικών κινήτρων για τις επενδύσεις σε τομείς προηγμένων τεχνολογιών.
Τις παραπάνω δηλώσεις ο κ. Sapuric έκανε σε Έλληνες δημοσιογράφους στο πλαίσιο του επιχειρηματικού forum που πραγματοποιείται στα Σκόπια με διοργάνωση του αμερικανικού πανεπιστημίου Columbia, στο πλαίσιο του Προγράμματος Ενίσχυσης των Διμερών Σχέσεων στην περιοχή. Η πρωτοβουλία υποστηρίζεται από την Ένωση Επιμελητηρίων ΠΓΔΜ και τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος που μετέχει στο διήμερο forum με 17 επιχειρήσεις μέλη του από τους κλάδους της αγροτοδιατροφής, των χημικών και των δομικών υλικών όπως και των υπηρεσιών με εταιρείες συμβούλων που ενδιαφέρονται να προωθήσουν την από κοινού συμμετοχή ελληνικών και σκοπιανών εταιρειών σε ευρωπαϊκά αναπτυξιακά προγράμματα.
Οι Αμερικανοί στηρίζουν την προσέγγιση
Την σημασία που αποδίδει στην παραπάνω πρωτοβουλία η αμερικανική πλευρά, τόνισε στο χαιρετισμό του στο δείπνο εργασίας που παρέθεσε το ΜCC, ο Αμερικανός πρέσβης στα Σκόπια κ. Jess Baily, o oποίος υπογράμμισε ότι επιχειρήσεις και άτομα μπορούν να προωθήσουν την αμοιβαία προσέγγιση και συνεργασία, πέραν των στρατηγικών που ακολουθούν κάποτε οι κυβερνήσεις.
Το επιχειρηματικό forum πραγματοποιείται σε μία περίοδο που η κυβέρνηση των Σκοπίων δείχνει ξεκάθαρη διάθεση βελτίωσης των σχέσεων με την Ελλάδα αλλά και με τις άλλες γειτονικές της χώρες, προσπαθώντας παράλληλα να εξομαλύνει τις επιπτώσεις της πρόσφατης πολιτικής κρίσης που έληξε με τον σχηματισμό κυβέρνησης στις αρχές του καλοκαιριού.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η «επίθεση φιλίας» που ξεδιπλώνει η νέα κυβέρνηση συνδέεται με την στρατηγική επιλογή για ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως επισημαίνουν οι γνωρίζοντες τον πολιτικό χάρτη της ΠΓΔΜ.
«Θα τιμήσουμε όλες τις οικονομικές συμφωνίες που έκανε η προηγούμενη κυβέρνηση, αλλά θα προσπαθήσουμε να ενθαρρύνουμε τις επενδύσεις σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας όπως επίσης της επενδύσεις από πλευράς εγχώριων επιχειρήσεων, για τις οποίες στο εξής θα ισχύσουν τα φορολογικά κίνητρα που ισχύουν για τους ξένους επενδυτές», εξήγησε ο κ. Sapuric.
O Υπουργός που έδωσε έμφαση στην επιστροφή της χώρας σε συνθήκες πολιτικής και κοινωνικής ηρεμίας, άσκησε παράλληλα κριτική στην προηγούμενη κυβέρνηση λέγοντας ότι μεγάλο μέρος από τα κεφάλαια που διατέθηκαν για επενδύσεις κατά την τελευταία δεκαετία, ίσως και το 1/3, δεν αξιοποιήθηκαν αναπτυξιακά στο βαθμό που θα μπορούσαν καθώς διοχετεύθηκαν σε επιδοματικές πολιτικές, road shows και ενέργειες που δεν έδωσαν υψηλή προστιθέμενη αξία στη χώρα.
Ας σημειωθεί ότι η κυβέρνηση της Σκοπίων θέλει να προσελκύσει επενδύσεις που θα δημιουργήσουν θέσεις απασχόλησης και θα βελτιώσουν αμοιβές και συνθήκες εργασίας. Σήμερα ο μέσος μισθός στην ΠΓΔΜ είναι 350 ευρώ, ενώ υπάρχουν εργαζόμενοι με μισθούς κάτω των 200 ευρώ. Οι εργαζόμενοι με υψηλό επίπεδο γνώσεων και εξειδίκευσης αμείβονται με 600- 700 ευρώ, κατά 50% λιγότερα απ΄ όσα θα έπαιρναν στην Ελλάδα.
Βελτίωση της σιδηροδρομικής σύνδεσης με ΠΓΔΜ
Ο κ. Sapuric, απαντώντας σε ερωτήσεις για την σημασία δημιουργίας μεγάλων υποδομών που επαναφέρονται στη δημόσια συζήτηση τους τελευταίους μήνες, όπως π.χ. τη σύνδεση του Αιγαίου με τον Δούναβη, υποστήριξε πως θα είναι πολύ καλύτερα να δοθεί έμφαση σε υλοποιήσιμα έργα, όπως η βελτίωση της σιδηροδρομικής σύνδεσης της Θεσσαλονίκης με την ΠΓΔΜ.
Το forum πραγματοποιείται σε μία περίοδο που η ελληνική οικονομία αρχίζει να εμφανίζει σημάδια ανάκαμψης, κάτι που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τη σκοπιανή πλευρά αφού ο τρίτος μεγαλύτερος επενδυτής στην ΠΓΔΜ είναι η Ελλάδα, έχοντας τοποθετηθεί σε όλους ουσιαστικά τους τομείς της οικονομίας της γειτονικής χώρας - πετρέλαιο, τράπεζες, δομικά υλικά, κατασκευές, λιανεμπόριο, κλωστοϋφαντουργία.
Σύμφωνα με πληροφορίες έγκυρες, οι ελληνικές επενδύσεις στη χώρα- άμεσες και έμμεσες- υπολογίζονται στο 1 δισ. Ευρώ, έχοντας δημιουργήσει περί τις 40.000 θέσεις εργασίας.
Τα περιθώρια συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας - ΠΓΔΜ, είναι μεγάλα και σε αρκετούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων των κατασκευών - έργων υποδομής, παρότι ο συγκεκριμένος κλάδος γνώρισε κάμψη την τελευταία διετία.
Οι άμεσες ξένες επενδύσεις στη χώρα, συνολικά, στο πρώτο εξάμηνο του 2017 παρουσίασαν μείωση της τάξης του 20%, αν και κάποιες ελληνικές εταιρείες που είχαν στο παρελθόν δραστηριότητα στην ΠΓΔΜ, δείχνουν διάθεση να επανέλθουν ενεργά. Το πραγματικό στοίχημα για την ΠΓΔΜ είναι η σταθεροποίηση της πολιτικής κατάστασης στη χώρα.
Ένας τομέας πρόσφορος για συνεργασία είναι ο τουριστικός, αν ληφθεί υπόψη ότι οι Σκοπιανοί δίνουν στην βόρειο Ελλάδα κυρίως αλλά σταδιακά και σε Ιόνιο και άλλες περιοχές, περί το 1 εκατομμύριο αφίξεις το χρόνο. Επίσης συνεργασία μπορεί να αναπτυχθεί στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και ειδικά στα φωτοβολταϊκά, στην εξαγωγή αγροτικών προϊόντων αλλά και αγροτικής τεχνολογίας, όπως επίσης φαρμακευτικού και ιατρικού εξοπλισμού, ενώ πάντοτε οι κλάδοι των κατασκευών και των δομικών υλικών είναι υψηλά στη λίστα επιλογών για συνεργασίες.
ΣΕΒΕ: Eνίσχυση των διμερών σχέσεων
Οι βορειοελλαδίτες εξαγωγείς πιστεύουν στα μεγάλα περιθώρια μεγέθυνσης των εμπορικών σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών, που αναμένεται να λάβουν μεγάλη ώθηση με την αποκρατικοποίηση του ΟΛΘ, όπως υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ κ. Κυριάκος Λουφάκης.
Το διμερές εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών το 2016 κινήθηκε καθοδικά κατά 6,9% για να διαμορφωθεί σε 787 εκατ. Ευρώ, μία πορεία που μπορεί να ανατραπεί προς το θετικότερο. Το 2016 οι εξαγωγές της Ελλάδας στα Σκόπια ανήλθαν σε 566 εκατ. Ευρώ, μειωμένες έναντι των 586 εκατ του 2015 ενώ κατά τι μειωμένες ήταν και οι εξαγωγές της ΠΓΔΜ
Παρά την κάμψη στις εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών, όπως είπε ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ, η άνοδος στις εμπορικές σχέσεις με έμφαση, σε πρώτη φάση, στα χαλυβουργικά προϊόντα, μπορεί εύκολα να επιτευχθεί με «εργαλείο ανάπτυξης» το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Έμφαση στη διμερή συνεργασία, πριν την έναρξη των Β2Β συναντήσεων μεταξύ ελληνικών και σκοπιανών επιχειρήσεων η υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου για θέματα ξένων επενδύσεων κ. Zorica Apostolka η οποία πολύ χαρακτηριστικά είπε «όταν αγοράζεις σπίτι, πρώτα αγόρασε τους γείτονες, γιατί χωρίς γείτονες είσαι μόνος».
Όλη η έμφαση δίνεται στη δημιουργία καλού πολιτικού κλίματος μεταξύ των δύο χωρών, με τον επικεφαλής του Προγράμματος του Columbio, David L. Phillips να δηλώνει πιο αισιόδοξος από ποτέ για την επίλυση των εκκρεμών ζητημάτων μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ.
Πολλά στη ελληνο- σκοπιανή συνεργασία επενδύει και η Ένωση Επιμελητηρίων της ΠΓΔΜ η οποία, όπως είπε η πρόεδρός της κ. Danela Arsovska, μπορεί να δομηθεί στην προσέγγιση των επιχειρήσεων.
ΜCC και ΣΕΒΕ οργάνωσαν τη δεύτερη ημέρα του forum συναντήσεις μεταξύ βορειοελλαδικών και σκοπιανών επιχειρήσεων, ενώ ακολούθησαν και επισκέψεις σε τρεις εταιρείες των Σκοπίων, των κλάδων δομικών, τροφίμων και ποτών.