Ικανοποιητική χαρακτηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την πρόοδο που έχει σημειωθεί μέχρι στιγμής στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών.
Ωστόσο, σε έκθεσή της καλεί τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να επιταχύνουν τις προσπάθειές τους. Ειδικότερα, η Επιτροπή αναφέρει πως δύο έτη μετά την εφαρμογή του μηχανισμού έκτακτης ανάγκης, η μετεγκατάσταση εξακολουθεί να παρουσιάζει θετική τάση με 2.300 μεταφορές ανά μήνα κατά μέσο όρο από τον Φεβρουάριο του 2017, σε σχεδόν όλα τα κράτη μέλη.
Συνολικά, έως τις 4 Σεπτεμβρίου, έχουν μετεγκατασταθεί περισσότερα από 27.695 άτομα (19.244 από την Ελλάδα και 8.451 από την Ιταλία). Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Επιτροπή, απομένουν ακόμα 2.800 άτομα που πρέπει να μετεγκατασταθούν από την Ελλάδα, ενώ νέοι αιτούντες φτάνουν καθημερινά στην Ιταλία.
Όπως εξήγησε ο επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο πραγματικός αριθμός των επιλέξιμων για μετεγκατάσταση είναι πολύ χαμηλότερος από τον αριθμό που είχε αρχικά υπολογιστεί και ξεπερνούσε τις 100.000, χάρη στα αποτελέσματα της συμφωνίας ΕΕ- Τουρκίας αλλά και γιατί οι περισσότεροι που φθάνουν στην Ιταλία δεν είναι επιλέξιμοι. Ωστόσο, ο ίδιος σημείωσε ότι οι μετεγκατάστασεις αφορούν και όλους όσοι φτάσουν στις δύο χώρες μέχρι τις 26 Σεπτεμβρίου, οπότε και λήγει το πρόγραμμα, ξεκαθαρίζοντας όμως ότι οι υποχρεώσεις των κρατών-μελών δεν σταματούν με τη λήξη του προγράμματος.
«Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας όλα τα κράτη μέλη, ιδίως η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Τσεχική Δημοκρατία, καθώς και εκείνα που δεν έχουν καλύψει πλήρως την κατανομή που τους αναλογεί, να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη μετεγκατάσταση όλων των επιλέξιμων υποψηφίων», υπογραμμίζει η Επιτροπή.
Για την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την οποία απέρριψε τις προσφυγές που είχαν ασκηθεί από τη Σλοβακία και την Ουγγαρία σχετικά με τη μετεγκατάσταση, η Επιτροπή εξέφρασε την ικανοποίησή της σημειώνοντας ότι επιβεβαιώθηκε το κύρος της δεύτερης απόφασης του Συμβουλίου.
«Σήμερα το Δικαστήριο επιβεβαίωσε ότι πράγματι τα μέτρα που προτείναμε ήταν κατάλληλα για τη διαχείριση μιας κατάστασης επείγουσας ανάγκης λόγω της αιφνίδιας ροής μεταναστών και προκειμένου να βοηθήσουμε την Ελλάδα και την Ιταλία να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της μεταναστευτικής κρίσης», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Αβραμόπουλος.
Στην ανακοίνωση της Επιτροπής σημειώνεται επίσης ότι η Τσεχική Δημοκρατία, η Ουγγαρία και η Πολωνία εξακολουθούν να παραβιάζουν τις νομικές τους υποχρεώσεις, και δεν έχουν προβεί σε καμία μετεγκατάσταση (Ουγγαρία και Πολωνία) ή δεν έχουν δεσμευθεί για θέσεις μετεγκατάστασης επί ένα έτος και πλέον (Τσεχική Δημοκρατία). Για τον λόγο αυτό, στις 26 Ιουλίου, η Επιτροπή κίνησε τις διαδικασίες επί παραβάσει και απηύθυνε αιτιολογημένη γνώμη στα εν λόγω κράτη μέλη.
«Πρέπει να πείσουμε όλα τα κράτη-μέλη να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους και να επιδείξουν τώρα αλληλεγγύη», σημείωσε ο επίτροπος, προσθέτοντας ότι αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία δεν είναι ο αριθμός των ατόμων που καλούνται να πάρουν οι εν λόγω χώρες αλλά να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχει αλληλεγγύη «α λα καρτ».
Εξάλλου, σε ό,τι αφορά τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, η Επιτροπή διαπιστώνει πως συνεχίζει να αποφέρει απτά αποτελέσματα και να διαδραματίζει καίριο ρόλο στη διασφάλιση αποτελεσματικής διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών κατά μήκος της διαδρομής της Ανατολικής Μεσογείου. Ειδικότερα, σημειώνεται πως «παρά την ελαφρά αύξηση των αφίξεων κατά τους θερινούς μήνες, σύμφωνα με τις εποχιακές τάσεις που παρατηρήθηκαν για την ίδια περίοδο το 2016, ο αριθμός των ημερήσιων διελεύσεων από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά παρέμεινε χαμηλός από την τελευταία έκθεση στις 13 Ιουνίου, με 75 αφίξεις ημερησίως κατά μέσο όρο. Γενικά, οι αφίξεις μειώθηκαν κατά 97% αφότου η δήλωση άρχισε να εφαρμόζεται και η σημαντική πτώση του αριθμού των θανάτων στο Αιγαίο διατηρήθηκε».
Τέλος, αναφορικά με την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή σημειώνεται πως παρά τη συνεχιζόμενη ανάπτυξή της τους τελευταίους μήνες με δύο πρόσθετες επιχειρήσεις με σκοπό την παροχή βοήθειας στην Ισπανία στη Δυτική Μεσόγειο, απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες ώστε να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Συγκεκριμένα, ο συνολικός αριθμός των αξιωματικών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, που επί του παρόντος υποστηρίζει επί τόπου τα κράτη- μέλη, ανέρχεται σε 1.700. Ωστόσο, εξακολουθούν να υφίστανται κενά όσον αφορά την ανάπτυξή του και δεν έχουν γίνει νέες συνεισφορές εξοπλισμού στις εφεδρείες ταχείας αντίδρασης από τον Απρίλιο του 2017. Ως εκ τούτου, επισημαίνει η Επιτροπή, τα κράτη- μέλη πρέπει να εκπληρώσουν επειγόντως τις δεσμεύσεις τους και να καλύψουν τα εναπομένοντα κενά.