Skip to main content

Θεσσαλονίκη: Προοπτική 9.000 τόνων λαχανικών από αστικούς κήπους

Με τις αστικές καλλιέργειες σε διαθέσιμες εκτάσεις της πόλης καλύπτονται στοιχειώδεις ανάγκες των πολιτών σε ένδεια - Το παράδειγμα των Μύλων Αλλατίνι

Σχεδόν όλοι οι Θεσσαλονικείς που ζουν σε συνθήκες ένδειας, δηλαδή όσοι στερούνται βασικά καταναλωτικά αγαθά ή αδυνατούν να ανταπεξέλθουν σε στοιχειώδεις οικονομικές υποχρεώσεις, που υπολογίζονται στο 20% του πληθυσμού, είναι δυνατό να καλύψουν τις ετήσιες ανάγκες τους τουλάχιστον σε λαχανικά.

Αυτό προκύπτει από έρευνα που πραγματοποίησαν η αρχιτεκτόνισσα του ΑΠΘ, Άννα Τζάκου και ο περιβαλλοντολόγος, Κώστας Νικολάου, με τίτλο «Αστικές καλλιέργειες μέσα από την φιλοπεριβαλλοντική φύτευση της Θεσσαλονίκης εν μέσω οικονομικής κρίσης».

Οι επιστήμονες αποδεικνύουν μέσω της έρευνάς τους ότι με τον ανασχεδιασμό των ανεκμετάλλευτων δημόσιων ή και ιδιωτικών ελεύθερων αστικών υπαίθριων χώρων, μέσω της εφαρμογής της αστικής καλλιέργειας, είναι δυνατό να επιτευχθεί η κάλυψη των αναγκών ενός στους πέντε Θεσσαλονικείς σε λαχανικά.

«Πόσοι πολίτες αστικών περιοχών, θα μπορούσαν να καλύψουν τις ανάγκες τους σε κηπευτικά προϊόντα από την εφαρμογή καλλιεργειών στον πυκνοδομημένο αστικό ιστό μιας μεγαλούπολης σαν τη Θεσσαλονίκη;». Αυτό ήταν το ερώτημα στο οποίο κλήθηκαν να απαντήσουν οι κ.κ. Τζάκου και Νικολάου.

Όπως τονίζουν δεν είναι μόνο το 20% των ανθρώπων που δεν έχουν τα στοιχειώδη που μπορούν να καλυφθούν, αλλά ακόμη περισσότεροι. «Αν στις διαθέσιμες επιφάνειες πρασίνου της έρευνας, προσθέσουμε τις επιφάνειες που μπορούν να καλλιεργηθούν περιαστικά (δημόσια ή και ιδιόκτητα κτήματα), αλλά και τη δυνατότητα χρήσης των χώρων των κατάλληλων αυλών-ακαλύπτων των κτιρίων, η παραγωγή των προϊόντων είναι δυνατό να καλύψει το σύνολο των αναγκών σε λαχανικά και φρούτα του πληθυσμού, που βρίσκεται αντιμέτωπος με τον κίνδυνο της φτώχειας και της επισιτιστικής ανασφάλειας, δηλαδή περίπου το 25% του πληθυσμού της Θεσσαλονίκης», υπογραμμίζουν.

Μιλώντας στη Voria.gr, ο κ. Νικολάου τόνισε ότι «η πραγματική διάρκεια της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα αισθητή στις αστικές περιοχές και έχει οδηγήσει πολλούς ανθρώπους να αναζητούν φτηνούς τρόπους για να καλύψουν βασικές βιολογικές ανάγκες τους. Συνεπώς, η καλλιέργεια και παραγωγή φρούτων και λαχανικών μέσα στην πόλη ή σε κοντινή απόσταση από αυτή έχει προσελκύσει το έντονο ενδιαφέρον κατοίκων αστικών περιοχών, όπως η Θεσσαλονίκη, τα τελευταία χρόνια. Το συνεταιριστικό και συνεργατικό κίνημα βοηθάει αυτές τις προσπάθειες. Με την έρευνά μας προσπαθήσαμε να εξετάσουμε τη δυναμικότητα της αστικής γεωργίας, της καλλιέργειας δηλαδή αστικών χώρων, αλλά κυρίως τον αριθμό των ανθρώπων που μπορούν πραγματικά να καλύψουν διατροφικές ανάγκες τους με τις αστικές καλλιέργειες εντός πυκνοκατοικημένων περιοχών της Θεσσαλονίκης. Είναι μια προσπάθεια να βρούμε έναν τρόπο για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη αστική φτώχεια και η επισιτιστική ανασφάλεια και ένας τρόπος για να ενισχύσουμε τις ευπαθείς ομάδες των πολιτών που πλήττονται από την οικονομική κρίση. Διαπιστώσαμε ότι τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά και όντως υπάρχει η δυνατότητα κάλυψης αναγκών σε φρούτα και λαχανικά για ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού και μάλιστα καταθέτουμε μια συγκεκριμένη πρόταση σχεδιασμού του εγχειρήματος».

Όπως προκύπτει από την έρευνα οι συνολικοί διαθέσιμοι χώροι για αστική καλλιέργεια εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, ανά δήμο (στοιχεία 2006) είναι οι εξής:

-Δήμος Θεσσαλονίκης: 335,2 εκτάρια.

-Δήμος Καλαμαριάς: 185 εκτάρια.

-Δήμος Κορδελιού – Ευόσμου: 79,74 εκτάρια.

-Δήμος Νεάπολης – Συκεών: 62,37 εκτάρια.

-Δήμος Παύλου Μελά: 155,9 εκτάρια.

-Δήμος Αμπελοκήπων – Μενεμένης: 81,33 εκτάρια.

-Δήμος Πυλαίας – Χορτιάτη: 36,75 εκτάρια.

Η συνολική διαθέσιμη έκταση είναι 936,4 εκτάρια, σε μια περιοχή, που σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής αριθμεί περίπου 825.000 κατοίκους.

Από την έρευνα προέκυψε ότι το ποσοστό του πληθυσμού που μπορεί να καλύψει διατροφικές ανάγκες με τη δημιουργία αστικών περιβολιών μόνο αμελητέο δεν είναι. Περίπου 560 εκτάρια γης, κοινόχρηστων χώρων και χώρων πρασίνου στις συγκεκριμένες εκτάσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν άμεσα για αστική γεωργία και αυτές οι εκτάσεις μπορούν να παράγουν 8.000 – 9.000 τόνους βιολογικών λαχανικών, καλύπτοντας τις ανάγκες 124.000 πολιτών (αριθμός που προσεγγίζει το ποσοστό του πληθυσμού της Θεσσαλονίκης, που είναι στη φτώχεια).

Οι επιστήμονες προτείνουν ως ενδεικτικό παράδειγμα τη δημιουργία οργανικού αστικού λαχανόκηπου στους Μύλους Αλλατίνι. Μια πρόταση που μάλιστα ενσωματώνει την λειτουργική και αισθητική ανακαίνιση του συνόλου του οικοδομικού τετραγώνου το οποίο καλύπτουν οι εγκαταλειμμένοι βιομηχανικοί χώροι. Εκτός από αστική καλλιέργεια, ο σχεδιασμός δείχνει ότι ο χώρος αυτός μπορεί να καλύψει και ανάγκες αναψυχής και ψυχαγωγίας, σε αρμονία με τις καλλιέργειες.