Skip to main content

Η μούσα του Ελύτη, Ιουλίτα Ηλιοπούλου μιλάει στη Voria.gr

Συνέντευξη της Ιουλίτας Ηλιοπούλου με την ευκαιρία της έκθεσης με «Ο κόσμος του Οδυσσέα Ελύτη. Ποίηση και Ζωγραφική», που εγκαινιάζεται στο Τελλόγλειο

Η μούσα, σύντροφος και συνοδοιπόρος του Οδυσσέα Ελύτη, Ιουλίτα Ηλιοπούλου, μιλάει στη Voria.gr, με την ευκαιρία της έκθεσης με τίτλο «Ο κόσμος του Οδυσσέα Ελύτη. Ποίηση και Ζωγραφική», που εγκαινιάζεται στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του ΑΠΘ την ερχόμενη Παρασκευή, ακριβώς 20 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου 'Ελληνα νομπελίστα ποιητή και καλλιτέχνη (18 Μαρτίου 1996).

Η ποιήτρια επισημαίνει τη διαχρονική αδυναμία της Πολιτείας να αξιοποιήσει τα αστείρευτα πνευματικά κεφάλαια της χώρας, εκτιμά ότι η πολιτική αδυνατεί να συνατήσει την ποίηση και αναφέρεται στους στόχους της έκθεσης που θα εγκαινιαστεί την Παρασκευή 18 Μαρτίου, στις 19:00, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο.

-Kυρία Ηλιοπούλου θα μας πείτε λίγα λόγια για αυτή την έκθεση, η οποία σίγουρα θα αποτελέσει ένα μεγάλο πολιτιστικό γεγονός σε μια πόλη, τη Θεσσαλονίκη, που οι πνευματικοί της άνθρωποι διατηρούν ζωντανό το έργο του Ελύτη.

Πρόκειται για μία έκθεση που συνδυάζει την συγγραφική με την εικαστική έκφραση του Οδυσσέα Ελύτη. Ντοκουμέντα, χειρόγραφα, φωτογραφίες ,εκδόσεις ,μεταφράσεις έργων του ,παρατίθενται πλάι σε μία σειρά ζωγραφικών του έργων, συνεικόνων και σχεδίων, ενώ ιδιαίτερη θέση κατέχει η σχέση του με την σύγχρονή του ζωγραφική. Έργα φίλων του ζωγράφων όπως του  Χατζηκυριάκου-Γκίκα, του Νίκου Εγγονόπουλου, του Νίκου Νικολάου, του Γιάννη Τσαρούχη, του Γιάννη Μόραλη, καταλαμβάνουν σημαντική θέση στην έκθεση και διαλέγονται με έργα σημερινών καλλιτεχνών που εμπνεύστηκαν από το έργο του Ελύτη όπως του Αλέκου Φασιανού, της Νάτας Μελά, του Παναγιώτη Τέτση, του Βασίλη Θεοχαράκη, του Κώστα Τσόκλη, του Σωτήρη Σόρογκα, της Μαρίνας Καρέλλα, του Χρόνη Μπότσογλου, για να αναφέρω ενδεικτικά κάποια ονόματα μόνο.

-Θεωρείτε ότι το ελληνικό κοινό, κυρίως οι νέοι, θα μπορέσουν να προσεγγίσουν και να καταλάβουν τη πολυσχιδή προσωπικότητα και το μεγαλειώδες έργο του Οδυσσέα Ελύτη, μέσα από αυτή την έκθεση;

Μία έκθεση έχει σκοπό να μας φέρει σε επαφή με ντοκουμέντα, με αυθεντικά έργα, να μας δώσει κάτι από τον αέρα του γραφείου, του εργαστηρίου, με την ευρύτερη έννοια, του ποιητή, έχει σκοπό να μας δώσει νύξεις πραγματικότητας, πλευρές της δημιουργίας, να μας δώσει ενδεχομένως κάποιες πληροφορίες, να μας προτείνει μία προσέγγιση του κόσμου του ποιητή. Δεν εξαντλεί ποτέ το θέμα. Μία σωστή έκθεση αρχίζει να μιλά, εισάγει. Ο κύριος «λόγος» είναι αυτός που αποτυπώνεται στα βιβλία. Ο Ελύτης μιλά με πολλούς τρόπους, άμεσα, τολμηρά, σοφά, επαναστατικά μέσα από το έργο του. Η έκθεση δείχνει, ο ποιητής σημαίνει. Η έκθεση όμως προετοιμάζει και μυεί, και αυτό εύχομαι να συμβεί με την συγκεκριμένη έκθεση.

-Τελλόγλειο Ίδρυμα, Ίδρυμα Θεοχαράκη, Μουσείο Μπενάκη, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, η προσωπική σας ακάματη συμβολή και ίσως πέντε αγαπημένων φίλων. Το κράτος που βρίσκεται; Πιστεύετε ότι η παρουσία και μόνο στα εγκαίνια της έκθεσης του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλου είναι αρκετή;

Η έκθεση αυτή πραγματοποιήθηκε χάρις την μεγάλη επιθυμία του Τελλογλείου και της διευθύντριας της κ. Βουτυρά που προσπάθησε και επέτυχε να ξεπεράσει όλα τα εμπόδια για να πραγματοποιηθεί. Ο Άγγελος Δεληβορριάς συνέδραμε όσο μπορούσε σ΄αυτό και ο Τάκης Μαυρωτάς εργάστηκε άοκνα για να γίνει η έκθεση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Έχοντας ο ίδιος επιμεληθεί την αρχική έκθεση «Ο κόσμος του Οδυσσέα Ελύτη, ποίηση και ζωγραφική» που πραγματοποιήθηκε το 2011, εκατό χρόνια από τη γέννηση του Οδυσσέα Ελύτη στο Ίδρυμα Β & Μ Θεοχαράκη στην Αθήνα, είχε τη ευφυΐα να αναπροσαρμόσει στον νέο χώρο το υλικό, να το αναδιατάξει, επιμελούμενος και τον θαυμάσιο κατάλογο της έκθεσης. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ως πρόσωπο και ως θεσμός, νομίζω ότι με την συμβολική δυναμική της παρουσίας του θέλησε να υποστηρίζει όλη αυτήν την προσπάθεια, αλλά και να αποτίσει την οφειλόμενη τιμή σε έναν μέγιστο Έλληνα ποιητή. Τον ευχαριστώ γι΄αυτό. Η πολιτεία- ως θεσμοί και όργανα διαχείρισης της πραγματικότητας- δεν υποκαθίσταται από την παρουσία του Πρώτου Πολίτη.

-Γνωρίζοντας τον μεγάλο αγώνα που δίνετε όλα αυτά τα χρόνια, μόνη μαζί με μια μικρή ομάδα αγαπημένων φίλων, ως θεματοφύλακας του έργου του Οδυσσέα Ελύτη,  πιστεύετε ότι η ελληνική πολιτεία όλα αυτά τα χρόνια έπραξε τα δέοντα; Απέδωσε έστω και τον ελάχιστο φόρο τιμής σε έναν άνθρωπο, ο οποίος το μόνο που έκανε ήταν να δοξάσει την Ελλάδα σε όλο τον κόσμο;

Νομίζω ότι έχω ήδη απαντήσει. Η πολιτεία δυστυχώς εκφράζεται, στην Ελλάδα τουλάχιστον ως πολιτική. Η πολιτική είναι συνήθως η πορεία δια της τεθλασμένης, η ποίηση προχωρά ευθεία. Δεν συναντώνται. Ποτέ δεν κατάλαβε η πολιτεία τα αστείρευτα και σπάνια κεφάλαια που έχει. Μοιάζει να τη φοβίζουν, τα επικαλείται όταν νομίζει ότι τα χρειάζεται, όταν δίνουν ενάργεια ως τσιτάτα σε λόγους, και μετά αδιαφορεί.

-Ιουλίτα. Το λεπτοκαμωμένο κορίτσι με τα μακριά μαύρα μαλλιά, πάντα δίπλα στον Ελύτη και πάντα παρούσα στις μεγάλες λογοτεχνικές παρέες. Ποιήτρια και η ίδια, καθώς και συγγραφέας παιδικών διηγημάτων, θα ήθελα να κλείσουμε τη μικρή αυτή συνέντευξη μιλώντας μας για τη δική σας συμβολή στα νεοελληνικά γράμματα.    

Τη συμβολή μας θα τη πουν οι άλλοι όχι εμείς.Το μόνο που μπορώ να πω είναι να αναφέρω μερικούς τίτλους πρόσφατων βιβλίων μου, που κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις ύψιλον: Το σπίτι (ποιητική συλλογή, 2012 ), Ιοκάστη (λυρική τραγωδία, 2015), Αναζητώντας τη δέκατη τέταρτη ομορφιά, δοκίμια για τον Οδυσσέα Ελύτη (2014), Τίμος ο Αθηναίος (παιδικό παραμύθι, 2015).