Skip to main content

Η συμφωνία στο Eurogroup, η γραβάτα και το... τέλος της λιτότητας

Όπως κάθε συμφωνία, έτσι κι αυτή έχει τα συν και τα πλην της. Όμως, οι αγορές και οι επενδυτές θα αποφασίσουν τελικά αν είναι «καλή» ή «κακή»,

Ο Αλέξης Τσίπρας ήταν υποχρεωμένος να φορέσει γραβάτα, οποιαδήποτε κι αν ήταν η συμφωνία. Εάν δεν το έκανε ήταν σα να παραδεχόταν πως τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους ήταν κατώτερα των προσδοκιών του. Είχε καταστεί προ πολλού όμηρος της επικοινωνιακής τακτικής του.

Η χθεσινή φιέστα, μεταξύ συγγενών και φίλων, σε ασφαλές και προστατευμένο περιβάλλον, μαρτυρά και το κλίμα το οποίο επικρατεί στις τάξεις της κυβέρνησης. Οι πανηγυρισμοί του Μεγάρου Μαξίμου περί του τέλους των μνημονίων και της λιτότητας δεν μπορούν να πείσουν ούτε τους κυβερνητικούς βουλευτές, διότι πολύ απλά, δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα.

Όσα προβλέπονται στην απόφαση του Eurogroup είχαν λίγο πολύ προεξοφληθεί. Όπως κάθε συμφωνία, έτσι κι αυτή έχει τα συν και τα πλην της. Η Ελλάδα πήρε πράγματα, τα οποία της δίνουν σημαντικές δημοσιονομικές ανάσες για τα προσεχή χρόνια, καθώς μειώνουν τις απαιτήσεις για την εξυπηρέτηση του χρέους, αλλά έδωσε και πράγματα καθώς αποδέχθηκε συνέχιση της λιτότητας και ένα καθεστώς αυστηρής εποπτείας.

Οι στόχοι του απώτερου παρελθόντος περί διαγραφής του επονείδιστου χρέους, αλλά και του πρόσφατου, περί σύνδεσης της ελάφρυνσης του χρέους με τους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αποδείχθηκαν ιδιαιτέρως μαξιμαλιστικοί. Η έξοδος ασφαλώς και δεν είναι «καθαρή» αφού 24,1 δισ. ευρώ παραμένουν παρκαρισμένα για παν ενδεχόμενο στην περίπτωση που η χώρα δεν καταφέρει να βγει στις αγορές. Πρόκειται ουσιαστικά, για μια προκαταβολική πιστοληπτική γραμμή στήριξης.

Επιπλέον, πολλές μνημονιακές παράμετροι θα εξακολουθήσουν και μετά το τέλος του τρίτου μνημονίου. Τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, η διατήρηση της υψηλής φορολογίας, οι επικείμενες περικοπές στις συντάξεις και η μείωση του αφορολόγητου ορίου προοιωνίζονται συνέχιση της λιτότητας. Παράλληλα, θα συνεχιστεί και για τα επόμενα τουλάχιστον τέσσερα χρόνια η στενή επιτήρηση των δανειστών, από τα πορίσματα των οποίων θα εξαρτώνται οι διαθέσεις των αγορών καθώς και η επιστροφή μέρους των κερδών από τη διακράτηση των ελληνικών ομολόγων από τις κεντρικές τράπεζες των ευρωπαϊκών χωρών.

Το εάν η συμφωνία είναι «καλή» ή «κακή», ασχέτως  του τι λέει η κυβέρνηση και η αντιπολίτευση, εκείνοι που θα το αποφασίσουν θα είναι οι αγορές και οι επενδυτές. Εάν τους αμέσως προσεχείς μήνες υποχωρήσουν τα επιτόκια δανεισμού και αρχίσουν να εισρέουν επενδυτικά κεφάλαια, θα σημάνει πως η συμφωνία είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Εάν συμβεί το αντίθετο, τότε η συζήτηση για περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους θα επανέλθει.

Όμως, πέρα από την επαρκή ή όχι ελάφρυνση του χρέους είναι αναγκαίο η χώρα να προχωρήσει τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία του κράτους και της οικονομίας (εκσυγχρονισμός δημόσιας διοίκησης, πάταξη γραφειοκρατίας, σταθερό φορολογικό σύστημα κ.ά.), ώστε να μπορεί να προσελκύσει εγχώριες και διεθνείς επενδύσεις. Η χθεσινή απόφαση του Eurogroup βοηθά προς αυτή την κατεύθυνση καθώς εξασφαλίζει μια διετή ομαλή δημοσιονομική πορεία. Αρκεί το πολιτικό σύστημα να μην πετάξει κι αυτήν την ευκαιρία η οποία δεν αποκλείεται να είναι και η τελευταία.