Η όμορφη, πλούσια Θρακιώτισσα «Δουκινιώ» παντρεύεται τον Σωτήρη και καλεί το φιλοθεάμον κοινό της Θεσσαλονίκης στον γάμο της, στην παράσταση «Η χαρά της Δουκινιώς», αυτό το Σάββατο, 3 Ιουνίου στις 21:00 στο Βασιλικό Θέατρο του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος.
Πρόκειται για μια Θρακική ηθογραφία που εξελίσσεται σε τέσσερις θεατρικές εικόνες, μέσα από τις οποίες ξετυλίγεται η παράδοση της Θράκης περί τα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ου.
Την παράσταση, την οποία ανεβάζει ο Σύλλογος Εβριτών Νομού Ροδόπης, έγραψε ο μυτιληνιός φιλόλογος, δημοσιογράφος και σκιτσογράφος Μίλτης Παρασκευαΐδης το 1940, με σκοπό να εμψυχώσει την τοπική κοινωνία ενόψει του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και να τη συσπειρώσει με γνόμωνα το εθνικό αίσθημα εναντίον των Ιταλών εισβολέων.
Σε σχετική παρουσίαση του έργου, ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΚΘΒΕ, Γιάννης Αναστασάκης, ανέφερε πως στηρίζει με πολλή χαρά τον Σύλλογο Εβριτών, γνωρίζοντας για το αξιόλογο έργο του.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Συλλόγου, Χρήστος Χατζηπέμου, εξέφρασε τον ενθουσιασμό του για τον ερχομό της παράστασης στην Θεσσαλονίκη, μετά από την Κομοτηνή όπου είχε ανέβει το 2016, ενώ έκανε λόγο για ένα ιδιαίτερα ζωντανό θέαμα. Όπως είπε, η «χαρά της Δουκινιώς» είναι το μοναδικό παραδοσιακό χοροθέατρο που έχει γραφτεί για τη Θράκη.
Στο έργο συμμετέχουν 80 και πλέον εθελοντές, μέλη του Συλλόγου καθώς και η θρακιώτικη παραδοσιακής ορχήστρας «Θρακόμελο». Με αφορμή τη «χαρά», τον γάμο της Δουκινιώς, και την προετοιμασία του στο χρόνο, από το χειμώνα μέχρι το καλοκαίρι, αναπτύσσονται ηθογραφικοί διάλογοι πλαισιωμένοι από τραγούδια, μουσική, χορό και αναπαράσταση θρακικών εθίμων σε ένα θρακιώτικο χωριό της Ροδόπης την εποχή του μεσοπολέμου.
«Η παράσταση αυτή με συνέδεσε με τις ρίζες μου, φώτισε στην ψυχή μου τα χαρακτηριστικά της συλλογικής συνείδησης του τόπου μου», δήλωσε η σκηνοθέτρια Χρύσα Ιωαννίδου, κάνοντας λόγο για τη γοητεία του παρελθόντος που παραπέμπει στην ανάδειξη της λαογραφίας.
Το έργο γράφτηκε ύστερα από συστηματική μελέτη και επιτόπια έρευνα του συγγραφέα, που περιελάβανε λαογραφικά κείμενα γραμμένα μέχρι το 1939 για τις εκδηλώσεις του Θρακικού πολιτισμού και παρακολούθηση των εθίμων και των παραδόσεων του νομού Ροδόπης, ιδιαίτερα των χωριών Γρατινής, Ιάσμου και Κοσμίου, στα όποια δεν είχαν γίνει εγκαταστάσεις προσφύγων μετά την καταστροφή του 1922. Η λαογραφική έρευνα τού συγγραφέα περιελάμβανε επίσης και τον ιδιαίτερο πολιτισμικό χαρακτήρα του συνοικισμού της Κομοτηνής «Καβακλιώτικα», οι κάτοικοι του οποίου προέρχονταν από τη Βόρεια Θράκη.
Όταν η παράσταση πρωτοπαρουσιάστηκε το 1940 απέσπασε διθυραμβικές κριτικές τόσο από τον τοπικό όσο και από τον περιφερειακό αλλά και από τον Αθηναϊκό Τύπο, καθώς και τις εφημερίδες της Θεσσαλονίκης και της Πάτρας. «Ότι κι αν γραφεί ότι και αν λεχθεί δεν θα είναι ικανόν να αποδώσει εκείνο ,το οποίο παρουσιάσθη επί σκηνής. Ολόκληρος η Θράκη με την ζωή της τα έθιμα της τις χαρές και τις λύπες της πρόβαλε μπροστά στις χιλιάδες των θεατών» έγραφε την επομένη η εφημερίδα ΠΡΟΟΔΟΣ της Κομοτηνής για την παράσταση.
Εβδομήντα έξι χρόνια μετά, το μοναδικής αξίας αυτό έργο παρουσιάστηκε και πάλι στο κοινό της Κομοτηνής, στις 27 Νοεμβρίου 2016, αυτή τη φορά από το Σύλλογο Εβριτών Ν. Ροδόπης Η παράσταση μεταφέρεται για μία μόνο βραδιά και στη Θεσσαλονίκη, ως φόρος τιμής στη Θρακική Παράδοση. Τους ρόλους ανέλαβαν να αποδώσουν στη θρακιώτικη ντοπιολαλιά μέλη του Συλλόγου Εβριτών πλαισιωμένοι από τις χορευτικές ομάδες και τη γυναικεία χορωδία του Συλλόγου. Για τις ανάγκες του έργου γράφτηκε το παραδοσιακό τραγούδι «Η χαρά της Δουκινιώς» και με την βοήθεια ζωντανής θρακιώτικης παραδοσιακής ορχήστρας, στήθηκε μια μοναδική για τα δεδομένα της περιοχής παραγωγή καθώς επί σκηνής εναλλάσσονται 80 περίπου άτομα.
- Κείμενο: Μίλτης Παρασκεαϊδης
- Σκηνοθεσία: Χρύσα Ιωαννίδου
- Σκηνογραφία: Κώστας Κατσιμίγας
- Εικαστικές δημιουργίες: Χρύσα Κιόρογλου
- Χορογραφίες: Χρήστος Γαντσίδης
- Διδασκαλία χοροδιών: Μεταξία Πατρωνίδου