Το γεγονός ότι για την έρευνα επελέγη ο τίτλος «Πέρα από το φρούριο Ευρώπη» σίγουρα δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο. Διότι, όπως εκτιμούν οι ειδικοί της Oxfam, στο πεδίο της προσφυγικής πολιτικής, η ΕΕ προβαίνει σε ένα ολέθριο λάθος: κάνει δηλαδή ό,τι μπορεί για να κρατήσει τους ανθρώπους μακριά από την Ευρώπη. Όπως τόνισε σε συνέντευξή του στη γερμανική δημόσια τηλεόραση ARD ο συντάκτης της έκθεσης Ράφαελ Σιλχάβ, «αυτό οφείλεται εν μέρει σε εκλογές αλλά και στο ότι συχνά οι πολιτικοί πρέπει να αποδεικνύουν τη σκληρή τους στάση στο μεταναστευτικό. Σε κάθε περίπτωση υπάρχει η ανάγκη να φανεί ότι ελήφθησαν σκληρά μέτρα».
Άθλιες οι συνθήκες στα ελληνικά νησιά
Και αυτό, σύμφωνα με τον ίδιο, έχει καταστροφικές συνέπειες για τους ανθρώπους που προσπαθούν παρά ταύτα να πατήσουν στο ευρωπαϊκό έδαφος. Απορρίπτοντάς τους, η ΕΕ τους ωθεί ουσιαστικά σε κινδύνους, υπογράμμισε ο Ράφαελ Σιλχάβ, ο οποίος επισκέφθηκε πρόσφατα τους προσφυγικούς καταυλισμούς στα ελληνικά νησιά:
«Συναντήσαμε ανθρώπους που είναι εγκλωβισμένοι εκεί για πάνω από έναν χρόνο και οι οποίοι περιμένουν να εξεταστεί το αίτημα ασύλου τους. Ζουν σε άθλιες συνθήκες, εν μέρει σε σκηνές, χωρίς καμία απολύτως στήριξη».
Το γεγονός ότι η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη πέραν της Ευρώπης, για παράδειγμα σε λιβυκούς προσφυγικούς καταυλισμούς, δεν αποτελεί μυστικό. Καθημερινά υπάρχουν αναφορές για βιασμούς, βασανισμούς και δουλεμπόριο.
Υπέρ μιας πιο ανθρώπινης προσέγγισης
Η ΕΕ απορρίπτει την κατηγορία περί ενός «ευρωπαϊκού φρουρίου», εξηγώντας ότι η πολιτική της έχει δυο σκέλη: αφενός προσπαθεί να ενισχύσει και να διασφαλίσει τα εξωτερικά της σύνορα και αφετέρου να δημιουργήσει νόμιμες διόδους προς την Ευρώπη. Ως παραδείγματα για του λόγου το αληθές αναφέρονται η προσφυγική συμφωνία με την Τουρκία αλλά και η συνεργασία με αφρικανικές χώρες.
Όπως τόνισε ο Ράφαελ Σιλχάβ, φυσικά και η ΕΕ έχει το δικαίωμα να μην δέχεται ανθρώπους που δεν έχουν πραγματική ανάγκη προστασίας, αλλά έρχονται για αμιγώς οικονομικούς λόγους. Εντούτοις, όπως είπε, σημασία έχει ο τρόπος που γίνεται αυτό: «Υπάρχουν δυο δυνατότητες: μπορείς να στείλεις ανθρώπους πίσω στα σπίτια τους, δίνοντάς τους παράλληλα τη δυνατότητα να φτιάξουν εκ νέου τη ζωή τους. Μπορείς όμως να στείλεις τους ανθρώπους και απλά πίσω στη φτώχεια».
Η Oxfam ζητά από την ΕΕ να προσεγγίσει το προσφυγικό με διαφορετικό τρόπο. Και κυρίως να αντιληφθεί ότι πρωταρχικός στόχος πρέπει να είναι η προστασία των ανθρώπων. Επίσης, όπως υπογραμμίζεται, θα πρέπει να γίνει σαφές ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων στην Αφρική ή σε άλλες γωνιές του κόσμου που έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους και έχουν τραπεί σε φυγή δεν θέλουν να έρθουν στην Ευρώπη, αλλά να ζήσουν αξιοπρεπώς ει δυνατόν όσο πιο κοντά στα σπίτια τους.
ARD / Κώστας Συμεωνίδης
Πηγή: Deutsche Welle