Skip to main content

Μαθητές 70 σχολείων της δυτ. Θεσσαλονίκης σε ένα πρωτοποριακό δίκτυο

Πώς τα παιδιά γίνονται υπεύθυνοι ενεργοί κι ευαισθητοποιημένοι πολίτες, μέσα από τη συμμετοχή τους σε ένα τοπικό δίκτυο, που αγκαλιάζει και η κοινωνία

Ένα πρωτοποριακό περιβαλλοντικό δίκτυο, στο οποίο συμμετέχουν 70 σχολεία της δυτικής Θεσσαλονίκης έχουν δημιουργήσει από το 2013 τα γραφεία Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης.

Πρόκειται για το τοπικό θεματικό δίκτυο «Ενημερώνομαι, ανακυκλώνω, σκέφτομαι τον συνάνθρωπο», που φροντίζει για τον εθελοντισμό, την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και την κοινωνική αλληλεγγύη, ώστε οι εμπλεκόμενοι να εμφανίζονται «περιβαλλοντικά εγγράμματοι και κοινωνικά υπεύθυνοι».

Η δράση περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης ξεκινά στη δυτική Θεσσαλονίκη πριν από τέσσερα χρόνια (το δίκτυο δημιουργήθηκε όμως το 2014), στο πλαίσιο των προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με τους μαθητές να συλλέγουν πλαστικά καπάκια και με την προσφορά δυο ηλεκτρικών αμαξιδίων. Το τοπικό περιβαλλοντικό δίκτυο από τότε έχει κινητοποιήσει εκπαιδευτική κοινότητα και τοπική κοινωνία, ενώ πλέον βοήθεια συνεισφέρουν και οι δήμοι, αλλά και άλλοι τοπικοί φορείς.

Στην εισήγησή τους στο 6ο Περιβαλλοντικό Συνέδριο Μακεδονίας, με θέμα «Μαθητές περιβαλλοντικά εγγράμματοι και κοινωνικά αλληλέγγυοι», οι εκπαιδευτικοί Β. Ιππέκη, Δ. Μιχελάκη, Β. Μιχαηλίδης, Γ. Χατζηγεωργίου και Ο. Ιππέκη, περιγράφουν τις δράσεις του δικτύου.

«Το σύγχρονο σχολείο οφείλει να αντιμετωπίζει τους μαθητές ως εν δυνάμει ενεργούς πολίτες και να τους εμπλέκει σε διαδικασίες, που ενθαρρύνουν την ενεργό συμμετοχή για τη διερεύνηση καθημερινών προβλημάτων και τη συνεργασία με την ευρύτερη κοινότητα συμβάλλοντας στην κατεύθυνση αυτή μέσω της ενίσχυσης του κοινωνικού του ρόλου. Ταυτόχρονα μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των αξιών, που καθορίζουν τον τρόπο που οι σημερινοί μαθητές-αυριανοί πολίτες συμπεριφέρονται, λαμβάνουν αποφάσεις και ενεργούν, ώστε να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τις προκλήσεις του σήμερα και του αύριο», τονίζουν οι εισηγητές.

Για τους ίδιους, η περιβαλλοντική εκπαίδευση πλέον αποτελεί ουσιαστικά μια «αγωγή του πολίτη» στο σύγχρονο σχολείο, ενώ η οικονομική κρίση αντιμετωπίζεται ως αφορμή και ευκαιρία για κοινωνική αλληλεγγύη. Το τοπικό θεματικό δίκτυο προσπαθεί να δώσει έμφαση στις αξίες της αειφορίας και στην καλλιέργεια εθελοντικής συνείδησης, ήδη από τα πρώτα στάδια ανάπτυξης και εκπαίδευσης των μαθητών και μαθητριών. Ταυτόχρονα, όπως επισημαίνουν, αποτελεί ένα καινοτόμο εγχείρημα διασύνδεσης της τυπικής εκπαίδευσης με την τοπική κοινωνία, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους φορείς, σε μια απόπειρα να «διδάξει» τον εθελοντισμό.

Το ιστορικό

Η ιδέα για το δίκτυο, που πλέον αριθμεί τρία χρόνια ζωής, αρχίζει από το σχολικό έτος 2011-2012 και τον εκπαιδευτικό, Στ. Κοψαχείλη. Μεγάλος αριθμός εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων και κηδεμόνων επιδίδονται τότε σε έναν αγώνα συγκέντρωσης καπακιών από πλαστικά μπουκάλια, για να προσφερθεί κοινωνικό έργο σε μαθητές. Ο αγώνας εκείνος στέφθηκε από επιτυχία, καθώς έγινε πραγματικότητα η παράδοση ενός αναπηρικού αμαξιδίου σε έναν μαθητή με κινητικά προβλήματα.

Οι στόχοι

«Βασική επιδίωξη του όλου εγχειρήματος ήταν και είναι η προώθηση του εθελοντισμού ως μέσο ενδυνάμωσης της κοινωνικής αλληλεγγύης και ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής -που νοηματοδοτέιται τα μέγιστα εν μέσω της τρέχουσας κοινωνικοοικονομικής κρίσης- μέσα από τη δημιουργίας ενός δικτύου σχολικών μονάδων και συνεργαζομένων φορέων, το οποίο θα αποτελεί πυρήνα εμπλοκής της σχολικής κοινότητας σε θέματα, που αφορούν το άμεσο και τοπικό περιβάλλον στο πλαίσιο της Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία. Μέσα από τη συνεργασία και τη βιωματική εκπαίδευση να υπάρχει ένα σχολείο ανοιχτό στην τοπική κοινωνία, ένα σχολείο που αφουγκράζεται τις ανάγκες του άμεσου περιβάλλοντος και αξιοποιεί δημιουργικά τις δυνάμεις της τοπικής κοινωνίας στην κατεύθυνση της αειφορίας ετοιμάζοντας τους αυριανούς ευαισθητοποιημένους περιβαλλοντικά ενεργούς πολίτες», τονίζουν οι εισηγητές.

Παράλληλα, οι συμμετέχοντες μυούνται στην ανακύκλωση, στην προστασία του περιβάλλοντος, στην αλληλεγγύη και στο όραμα για ένα πιο βιώσιμο μέλλον.

Οι επιμέρους στόχοι για τους μαθητές είναι:

-Να εξοικειωθούν και να κατανοήσουν θέματα που άπτονται του εθελοντισμού.

-Να ενημερωθούν για τα προβλήματα της κοινωνίας τους και να αποκτήσουν επίγνωση της ατομικής υπευθυνότητας για την κοινωνική αλλαγή.

-Να διαμορφώσουν στάσεις, αξίες να αναπτύξουν ικανότητες και συμπεριφορές που θα τους επιτρέψουν να διαχειριστούν ζητήματα που αφορούν την κοινωνία τους και να συμβάλλουν στην προώθηση του εθελοντισμού ως πρόταση για την επίλυσή τους.

-Να βρουν κίνητρα και να νιώσουν ικανοί να δράσουν με υπευθυνότητα για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ίδιων αλλά και των συνανθρώπων τους.

-Να ασχοληθούν με συλλογικές δραστηριότητες και συνεργασίες.

«Η αξιολόγηση του τοπικού δικτύου αναδεικνύει μια πολλά υποσχόμενη δράση βιωματικής, συνεργατικής μάθησης, κοινωνικής συνοχής, ενδυνάμωσης της αλληλεγγύης και σταδιακής διαμόρφωση μαθητών και μαθητριών περιβαλλοντικά και κοινωνικά εγγράμματων, στοιχείο ιδιαίτερα σημαντικό στην εποχή της πολύπλευρης κρίσης, που βιώνουμε, η οποία απαιτεί επανεξέταση των παραδοχών μας και πρωτίστως μια νέα αξιακή ιεράρχηση», σημειώνουν οι εισηγητές.