Skip to main content

Μύθοι και αλήθειες για τα εμβόλια - Αύριο η εκδήλωση εμβολιάΖΩ

Με αφορμή την αυριανή εκδήλωση η καθηγήτρια Παιδιατρικής ΑΠΘ Φλωρεντία Κανακούδη απαντά σε ερωτήματα που εγείρονται για το θέμα των εμβολιασμών.

Με γνώμονα τη ρήση του Ιπποκράτη πως «η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία» και με στόχο την ορθή και επιστημονική πληροφόρηση των πολιτών της Θεσσαλονίκης, ο Ιατρικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης διοργανώνει αύριο, Σάββατο 13 Μαΐου, στην πλατεία Αριστοτέλους την ενημερωτική δράση εμβολιάΖΩ.

Από τις 10 το πρωί έως τις 5 το απόγευμα του Σαββάτου, διακεκριμένοι επιστήμονες, μέλη του Ιατρικού Συλλόγου θα βρίσκονται στην πλατεία Αριστοτέλους προκειμένου να παρέχουν στους Θεσσαλονικείς γονείς -και όχι μόνο- την σωστή ενημέρωση για ένα τόσο καίριο ζήτημα που αφορά τη δημόσια υγεία. Παράλληλα, στο πλαίσιο της εκδήλωσης θα πραγματοποιηθούν διάφορες ψυχαγωγικές δράσεις για μικρά -και μεγάλα- παιδιά.

Όπως τονίζει ο Ιατρικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης, στις μέρες μας και λόγω του περιορισμού των ασθενειών οι εμβολιασμοί, που αποτελούν πρώτιστο μέσο προαγωγής της δημόσιας υγείας, υπόκεινται σε αμφισβήτηση, η οποία όμως είναι ατεκμηρίωτη και επικίνδυνη για την κοινωνία. Για αυτό και ο ΙΣΘ θεώρησε χρέος του να αναλάβει δράση, να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει το κοινό.

Η ενημέρωση όμως δεν σταματά εκεί, αφού, αναγνωρίζοντας τις νέες ψηφιακές τάσεις που επιλέγει το κοινό για την πληροφόρησή του, ο ΙΣΘ προχώρησε στην ανάπτυξη της εφαρμογής «εμβολιάΖΩ», για smartphones και tablets, η οποία είναι διαθέσιμη προς δωρεάν λήψη, στο Play Store (για Android) και στο Appstore (για iOs). Στην εφαρμογή μπορεί κανείς να βρει και να μάθει κάθε πληροφορία που σχετίζεται με τους εμβολιασμούς και τη σπουδαιότητά τους.

Δείτε εδώ περισσότερες πληροφορίες για την εκδήλωση.

Δείτε το πρόγραμμα της εκδήλωσης εδώ.

Ωστόσο, οι εμβολιασμοί στις μέρες μας, παρά το δεδομένο της αναγκαιότητας τους, δεν παύουν να εγείρουν διάφορα ερωτήματα στο ευρύ κοινό, τα οποία μόνο οι ειδικοί μπορούν να απαντήσουν ενδελεχώς, υπεύθυνα και επώνυμα. Για το λόγο αυτό και λαμβάνοντας ως αφορμή τη δράση του ΙΣΘ, εμβολιάΖΩ, η Voria.gr απευθύνθηκε στην καθηγήτρια Παιδιατρικής ΑΠΘ και μέλος της Εθνικής επιτροπής Εμβολιασμών, κυρία Φλωρεντία Κανακούδη, προκειμένου να βρει τις σωστές απαντήσεις.

-Κυρία Κανακούδη, από την εμπειρία σας μπορείτε να μας αναφέρετε ποια είναι τελικά η αξία των εμβολίων;

«Με τα εμβόλια έχουμε ελάττωση της νοσηρότητας, των επιπλοκών και της θνητότητας από διφθερίτιδα, τέτανο, κοκκύτη πολιομυελίτιδα, ιλαρά, παρωτίτιδα, ερυθρά, ανεμοβλογιά, βαριές μορφές φυματίωσης, βαριές πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις, ηπατίτιδες, μηνιγγίτιδες κ.ά. μεταδοτικά νοσήματα που απειλούν όχι μόνο την ατομική αλλά και τη δημόσια υγεία.

Παραδείγματα:

  • 1980: Εκρίζωση της ευλογιάς (5 εκατ. θάνατοι ετησίως),
  • 2002: Εξάλειψη της πολιομυελίτιδας στην Ευρώπη (προσβολή 5 εκατ. ατόμων – παραλύσεις παγκοσμίως).

Το Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ έχει υπολογίσει, ότι ο εμβολιασμός των παιδιών που γεννήθηκαν μεταξύ 1994 και 2013 πρόλαβε 322 εκατομμύρια νοσήσεις και απέτρεψε 732.000 θανάτους. Επιπλέον, το οικονομικό όφελος που προέκυψε υπολογίσθηκε σε 1,4 τρισεκατομμύρια δολάρια».

-Από τη στιγμή που οι ασθένειες για τις οποίες εμβολιάζουμε τα παιδιά είναι πλέον σπάνιες, γιατί συνεχίζουμε τους εμβολιασμούς;

«Γιατί, δυστυχώς, ορισμένοι γονείς ή ομάδες πληθυσμού δεν αντιλαμβάνονται ή δεν θέλουν να αντιληφθούν την αξία των εμβολίων (θρησκευτικές πεποιθήσεις, οπαδοί της εναλλακτικής Ιατρικής, κοινωνικές ομάδες κ.ά.) και αρνούνται να εμβολιάσουν τα παιδιά τους στερώντας τους το δικαίωμα να προστατευθούν από τα προαναφερθέντα νοσήματα. Αποτέλεσμα είναι να αυξάνει η δεξαμενή των ανεμβολίαστων ατόμων και να έχουμε επανεμφάνιση των μεταδοτικών νοσημάτων.

Παραδείγματα της τελευταίας 25ετίας:

  • Επιδημία διφθερίτιδας στις χώρες της πρώην Σ.Ε. που κράτησε παραπάνω από 5 χρόνια (150.000 κρούσματα, 4.000 θάν.)
  • Επιδημία πολιομυελίτιδας στην Αλβανία
  • Επιδημία μηνιγγίτιδας στην Μ. Βρετανία
  • Εξάρσεις κρουσμάτων ή επιδημίες ιλαράς παγκοσμίως
  • Εξάρσεις κρουσμάτων κοκκύτη παγκοσμίως, επιδημία στις ΗΠΑ την τελευταία 5ετία
  • Συρροή κρουσμάτων πολιομυελίτιδας στη Συρία σε παιδιά < 2ετ (μαζικός εμβολιασμός 3 εκατομμυρίων παιδιών και κάμψη της επιδημίας)».

-Πού βρισκόμαστε σήμερα;

Ο κοκκύτης έχει προκαλέσει μεγάλες επιδημίες στην Αμερική, με παγκόσμιες συνέπειες από την έλλειψη των εμβολίων που περιέχουν τα αντιγόνα κατά του κοκκύτη. Η ιλαρά βρίσκεται προ των πυλών (Σλοβενία, Κροατία) και υπάρχουν εξάρσεις κρουσμάτων ή ακόμη και επιδημικές εξάρσεις σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες.

-Κάποιοι νέοι γονείς έχουν επιφυλάξεις σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων. Πόσο ασφαλή είναι τα εμβόλια;

«Ένα εμβόλιο θεωρείται ασφαλές όταν δεν συνδέεται ή συνδέεται εξαιρετικά σπάνια με:

  • Σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες (αναφυλαξία, συγκοπική προσβολή/λιποθυμία, πυρετικοί σπασμοί, γενικευμένη νόσηση με σοβαρές επιπλοκές, εγκεφαλίτιδα κ.ά)
  • Αυτοάνοσα νοσήματα (ΣΕΛ, αρθροπάθειες, αγγειίτιδες, νευρολογικές εκδηλώσεις, θρομβοπενία, διαβήτης τύπου Ι, φλεγμονώδης ν. εντέρου κ.ά)
  • Άλλα νοσήματα (αυτισμός, παράλυση προσωπικού, άσθμα, λευχαιμία κ.ά).

Έτσι, κάθε εμβόλιο, πριν πάρει άδεια κυκλοφορίας, δοκιμάζεται σε εκατομμύρια δόσεις για την ασφάλειά του. Και μόνο αν δεν έχουν καταγραφεί οι παραπάνω σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες επιτρέπεται η χρήση του για μαζικό εμβολιασμό. Όλες οι μελέτες μετα-ανάλυσης σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων δεν βρίσκουν σύνδεση κανενός εμβολίου με τον αυτισμό και με την παιδική λευχαιμία.
Υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των εμβολίων και του αυτισμού;

Τα μέχρι τώρα δεδομένα αποκλείουν την οποιαδήποτε σχέση του αυτισμού με τα εμβόλια. Ένα είναι ξεκάθαρο: Ο αυτισμός σχετίζεται με το γενετικό υπόστρωμα του ατόμου, όπως έδειξαν μελέτες σε μονο-ωογενή δίδυμα συγκριτικά με μη μονο-ωογενή. Πρόσφατα μάλιστα έχουν ταυτοποιηθεί συγκεκριμένα γονίδια που σχετίζονται με ορισμένους τύπους αυτισμού».

-Μήπως τόσα πολλά εμβόλια που γίνονται υπερφορτώνουν το ανοσιακό σύστημα του παιδιού; Μήπως θα ήταν προτιμότερο να «περάσει» με φυσικό τρόπο τις παιδικές ασθένειες;

«Το βρέφος έχει τη θεωρητική δυνατότητα να αντιμετωπίσει 1.000.000 αντιγόνα, επομένως το ανοσιακό του σύστημα μπορεί να ανταποκριθεί επαρκώς σε 10.000 εμβόλια ταυτόχρονα. Ζωντανό παράδειγμα αποτελεί η σύγκριση των εμβολίων της 10ετίας του '80 με τα εμβόλια που χορηγούνται σήμερα. Δεκαετία του ΄80: 7 εμβόλια για ισάριθμα νοσήματα με 3.000 αντιγόνα (ολοκυτταρικό εμβόλιο κατά του κοκκύτη) Σήμερα: 14 εμβόλια για ισάριθμα νοσήματα με 150-160 αντιγόνα. Ο παθογόνος παράγοντας που προκαλεί φυσική νόσηση είναι πολλαπλάσια πιο λοιμογόνος από ότι το αντιγόνο του εμβολίου. Επιπλέον, για ορισμένα νοσήματα η φυσική νόσηση δεν προκαλεί μακροχρόνια ανοσία, όπως προκαλεί το εμβόλιο π.χ. ο τέτανος».

-Το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της χώρας μας πώς συγκρίνεται σε σχέση με τα αντίστοιχα άλλων ανεπτυγμένων κρατών;

«Είναι παρόμοιο και προσαρμοσμένο στα επιδημιολογικά δεδομένα της χώρας μας. Αναθεωρείται ανά 2 περίπου χρόνια, σύμφωνα με τις τρέχουσες συνθήκες και έχει πάρει τα εύσημα σε πολλά διεθνή συνέδρια.

Από όλα τα παραπάνω γίνεται εύκολα αντιληπτό, πως τα εμβόλια παραμένουν ένα από τα πιο ισχυρά «όπλα» στη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας».