Σε ένα πρωτοποριακό έργο διαπεριφερειακής συνεργασίας στο πλαίσιο του προγράμματος Interreg Europe που προσβλέπει στην ενίσχυση της Βιώσιμης Κινητικότητας, της Προσβασιμότητας και του Τουρισμού, συμμετέχει ως επικεφαλής εταίρος η ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΑΕ/ΟΤΑ, εκπροσωπώντας την πόλη της Θεσσαλονίκης.
Πρόκειται για το Ευρωπαϊκό έργο DESTI-SMART (Delivering Efficient Sustainable Tourism with low-carbon transport Innovations: Sustainable Mobility, Accessibility and Responsible Travel), που στοχεύει στην επίτευξη Αποδοτικού Βιώσιμου Τουρισμού με καινοτομίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα στις συγκοινωνίες.
Με σύνθημα «Βιώσιμη Κινητικότητα, Προσβασιμότητα & Υπεύθυνα Ταξίδια» το DESTI-SMART έρχεται να προτείνει λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι τοπικές αρχές δημοφιλών τουριστικών προορισμών, όπου οι υψηλές ροές τουριστικού ρεύματος φέρνουν προκλήσεις στον τομέα των μετακινήσεων και των συγκοινωνιών.
Στόχος του έργου είναι η συνδυασμένη βελτίωση των πολιτικών για τις συγκοινωνίες συνδυαστικά με την πολιτική ανάπτυξης του τουρισμού σε προορισμούς, μέσω της ενσωμάτωσης στρατηγικών για βιώσιμη κινητικότητα, προσβασιμότητα και υπεύθυνη μετακίνηση στο σχεδιασμό μιας αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης και υπηρεσιών και η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, μέσω βιώσιμης πολυτροπικής (multimodal) κινητικότητας, με καινοτομίες στην εφαρμογή τους.
Μεγάλη πρόκληση για το έργο και τους εταίρους του αποτελεί η οικοδόμηση ικανοτήτων στους αρμόδιους φορείς τουριστικών προορισμών και η βελτίωση των υφιστάμενων πολιτικών στον συγκεκριμένο τομέα.
Στο έργο DESTI-SMART εξετάζονται οι άμεσες προτεραιότητες για την αειφορία τουριστικών προορισμών με έμφαση στη βιώσιμη κινητικότητα και προσβασιμότητα, όπως:
⦁ Επενδύσεις σε συστήματα μεταφορών χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τη μεταστροφή των μετακινουμένων επισκεπτών από ιδιωτικά αυτοκίνητα σε μέσα βιώσιμης κινητικότητας, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρό-κινητικότητας, ευέλικτων συγκοινωνιών και μαζικών μέσων μεταφοράς
⦁ Υποδομές και υπηρεσίες διατροπικότητας (intermodality) για τους επισκέπτες, Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών και κινητές εφαρμογές, λύσεις ‘Κινητικότητα ως Υπηρεσία’ (Mobility as a Service - MaaS) στο τουρισμό
⦁ Προσβασιμότητα (accessibility) σε τουριστικά αξιοθέατα και τουριστικές υπηρεσίες, προσβάσιμος τουρισμός για όλους (ΑμεΑ, ηλικιωμένοι, οικογένειες με μικρά παιδιά, επισκέπτες με κινητικά προβλήματα)
⦁ Εγκαταστάσεις ποδηλασίας και πεζοπορίας για τους επισκέπτες, συμπεριλαμβανομένου του τουρισμού ποδηλασίας (Cyclo-Tourism)
Οι μεταφορές και συγκοινωνίες σε τουριστικούς προορισμούς είναι ένα πρόβλημα στο οποίο δεν έχει δοθεί η έμφαση που απαιτείται ιδιαίτερα σε πολυσύχναστους προορισμούς και σε εποχές αιχμής.
Ο σχεδιασμός των συγκοινωνιών είναι συνήθως προσαρμοσμένος στις καθημερινές μετακινήσεις κατοίκων, εργαζόμενων και των επιχειρήσεων, με τις ιδιαίτερες ανάγκες των τουριστών συχνά να παραλείπονται ή να υποτιμούνται.
Οι επισκέπτες, συνήθως ξένοι, δεν είναι εξοικειωμένοι με τα δίκτυα συγκοινωνιών και την γλώσσα του προορισμού. Το έργο DESTI-SMART προωθεί την αναγκαιότητα για τη μεταστροφή της ζήτησης μετακινήσεων σε λύσεις συστημάτων χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στον τουριστικό τομέα, με σημαντικά οφέλη για την ποιότητα ζωής, κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, περιβαλλοντική και κλιματική δράση, σε περιοχές που είναι δημοφιλείς ή αναδυόμενοι τουριστικοί προορισμοί.
Όσον αφορά την πόλη της Θεσσαλονίκης το πρόγραμμα προσβλέπει στην επανενεργοποίηση της Θαλάσσιας Συγκοινωνίας τόσο στο σκέλος της Αστικής συγκοινωνίας όσο και στο σκέλος της ανάδειξής της ως μέσο Τουριστικής ανάπτυξης για την πόλη.
Η πρόβλεψη για την διασύνδεση του συστήματος της Θαλάσσιας συγκοινωνίας με το Αεροδρόμιο με την χωροθέτηση εκεί στάσης, αλλά και η δυνατότητα ανάπτυξης εξωτερικών συνεργειών με τουριστικούς προορισμούς όπως η Χαλκιδική και η Πιερία, καθιστά το μεταφορικό μέσο της Θαλάσσιας Αστικής και Υπεραστικής συγκοινωνίας ένα ισχυρό εναλλακτικό μέσο αστικής συγκοινωνίας, φιλικό στο περιβάλλον με αντιρρυπαντική τεχνολογία και αξιοποίηση εναλλακτικών μορφών ενέργειας όπως η ηλιακή, που ενδυναμώνει την Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα της πόλης και ταυτόχρονο δημιουργεί ένα ισχυρό μέσο τουριστικής ανάπτυξης της.
Το έργο DESTI-SMART είναι ένα από δέκα που εγκρίθηκαν στη 3η πρόσκληση του προγράμματος Interreg Europe, επί συνόλου 44 προτάσεων που κατατέθηκαν τον Ιούνιο του 2017 στη κατηγορία ‘οικονομία χαμηλού άνθρακα’ (low-carbon economy) και ένα από 54 που εγκρίθηκαν επί συνόλου 234 προτάσεων για όλες τις θεματικές ενότητες.
Εταίροι της ΜΑΘ ΑΑΕ/ΟΤΑ στο νέο εγχείρημα είναι η Περιφέρεια Σαρδηνίας (Ιταλία), ο Οργανισμός Τουρισμού Μπρεμερχάβεν (Γερμανία), ο Οργανισμός Συγκοινωνιών Φουντσάλ Μαδέρα (Πορτογαλία), ο Δήμος Χέηστινγκς (Βρετανία), το Συμβούλιο της Μαγιόρκα (Ισπανία), ο Αναπτυξιακός Οργανισμός της Λίμνης Μπάλατον (Ουγγαρία), ο Σύνδεσμος Πράσινων Διαδρομών Λετονίας και το Πανεπιστήμιο του Μπόρνμουθ (Βρετανία) ως συμβουλευτικός εταίρος. Ο προϋπολογισμός της ΜΑΘ ανέρχεται σε 365.000 ευρώ, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου αγγίζει τα 1,9 εκ. ευρώ, με συγχρηματοδότηση κατά 85% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.