Τα τελευταία δέκα χρόνια οι Ρώσοι είναι από τους καλύτερους πελάτες για τον τουρισμό της Θεσσαλονίκης, της Χαλκιδικής, της Πιερίας, της Βορείου Ελλάδος γενικότερα. Το γεγονός ότι την τελευταία διετία ο αριθμός τους μειώθηκε εξαιτίας των δυσκολιών που αντιμετωπίζει η οικονομία της χώρας τους, λόγω των κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά την τον εμφύλιο στην Ουκρανία, συνιστά σοβαρό πλήγμα στον βορειοελλαδίτικο τουρισμό. Παρ’ όλα αυτά ο αριθμός των διανυκτερεύσεων στη Θεσσαλονίκη αυξήθηκε το 2015 έναντι του 2014, κάτι που αποτελεί ισχυρότατη ένδειξη για τη δυναμική του τουρισμού της πόλης. Αν, μάλιστα, προσθέσει κανείς και την κατάσταση που δημιουργήθηκε στη χώρα με το κλείσιμο των τραπεζών και τα capital controls, μπορούμε κάλλιστα να κάνουμε λόγο για επίτευγμα. Μια δυναμική που παραμένει σε σημαντικό βαθμό αναξιοποίητη.
Σύμφωνα με την κοινή αίσθηση, αλλά και την άποψη των επαγγελματιών του κλάδου, η Θεσσαλονίκη υποδέχεται μικρό αριθμό επισκεπτών, κάτι που με περισσότερη προσπάθεια και οργάνωση μπορεί να βελτιωθεί. Η γεωγραφική της θέση, η ιστορική της υπόσταση και η σύγχρονη εικόνα της συνηγορούν στο να αποτελεί πόλο έλξης για πολλούς. Βασική επιλογή για Έλληνες και ξένους επισκέπτες, καθώς προσφέρει κίνητρα σε σημαντική ποικιλία. Στην ουσία η πόλη απευθύνεται σε όλους, εκτός ίσως από αυτούς που στις διακοπές τους αναζητούν αποκλειστικά ήλιο και θάλασσα. Αν και με ορισμένες παρεμβάσεις υπάρχουν περιοχές πολύ κοντά στην πόλη –για παράδειγμα ο δήμος Θερμαϊκού- που προσφέρουν φιλοξενία αυτού του απόλυτα καλοκαιρινού και χαλαρού επιπέδου.
Όπως κατά καιρούς οι πάντες έχουν συμφωνήσει –πολιτεία, αυτοδιοίκηση, επαγγελματίες, παραγωγικοί φορείς- το πρώτο πράγμα που χρειάζεται η Θεσσαλονίκη για να αυξήσει τους επισκέπτες της είναι τουριστική ταυτότητα. Κάποιος πρέπει να συνδυάσει τα γεωγραφικά, χωροταξικά, ιστορικά και σύγχρονα δεδομένα της πόλης για να δημιουργήσει ένα γοητευτικό σε Έλληνες και ξένους αφήγημα. Από το αρχαιοελληνικό και βυζαντινό της παρελθόν, σημάδια του οποίου συναντά κανείς παντού στην πόλη και τα πέριξ, μέχρι τη θάλασσα, το λιμάνι και τη σύγχρονη αγορά η Θεσσαλονίκη διαθέτει τα χαρακτηριστικά μιας πόλης – τουριστικού προορισμού. Μόνο που κανείς και ποτέ δεν ασχολήθηκε να διαμορφώσει το «πακέτο» και στη συνέχεια να το προωθήσει εμπορικά.
Ένα κενό που στο εσωτερικό της χώρας καλύπτεται κάπως από την ίδια τη ζωή και την πραγματικότητα, αφού ο μύθος της Θεσσαλονίκης κυκλοφορεί στα ρεμπέτικα και λαϊκά τραγούδια, τις ασπρόμαυρες ταινίες, στα μυθιστορήματα, στις διηγήσεις των προσφύγων και τις αναμνήσεις όσων σε μικρή ηλικία επισκέφθηκαν τη Διεθνή Έκθεση ή μεγαλύτεροι φοίτησαν στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Αλλά στο εξωτερικό η Θεσσαλονίκη παραμένει μια σχεδόν άγνωστη λέξη κι ένα ακόμη πιο απροσδιόριστο περιβάλλον. Η αναγνωρισιμότητά της κυμαίνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα και ελάχιστοι τη συνδέουν με τα πολύ δυνατά χαρτιά του τουρισμού και της ιστορίας του Βορρά, όπως είναι η Χαλκιδική, η Πιερία, ο Όλυμπος, η Πέλλα, η Βεργίνα, ο Μέγας Αλέξανδρος, ο Αριστοτέλης, ο Απόστολος Παύλος το Άγιον Όρος και εσχάτως η Αμφίπολη.
Πριν από μερικούς μήνες τα ηνία του Οργανισμού Τουριστικής Προβολής και Μάρκετινγκ ανέλαβε η αντιπεριφερειάρχης κ. Βούλα Πατουλίδου, η οποία σε πρόσφατες δηλώσεις της κάλεσε τους φορείς της πόλης να συστρατευτούν στο στόχο. Αναφέρθηκε σε αυτά που προσπαθεί να κάνει σε συνεργασία με τον ΕΟΤ και τους επαγγελματίες του τουρισμού, αλλά και σε ένα portal που ετοιμάζεται για την περιοχή. Ωραία όλα αυτά. Μόνο που δεν θα έχουν αποτέλεσμα, όπως δεν είχαν μέχρι τώρα όσες ανάλογες προσπάθειες έγιναν. Κάτι άλλο χρειάζεται. Πιο μικρό, πιο ευέλικτο, πιο αποφασιστικό, λιγότερο γραφειοκρατικό. Ένα project «τουριστική Θεσσαλονίκη», που θα τρέξει σαν κάτι ιδιωτικό. Η πολύ… δημοκρατία στις δουλειές δεν είναι αποτελεσματική μέθοδος και αυτό το γνωρίζουν από τον πρόεδρο πολυεθνικής στη Γενεύη μέχρι τον Κώστα τον περιπτερά στην Παπάφη της Κάτω Τούμπας. Εκείνο που χρειάζεται είναι καθαρός στόχος και κατάλληλοι άνθρωποι, που θα επιλεγούν με βάση τις δυνατότητες τους να φέρουν πρακτικά αποτελέσματα.