του Χριστόδουλου Αντωνιάδη*
Η εκδήλωση του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος με τίτλο «Τιμή και μνήμη», που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες στη Θεσσαλονίκη –συγκεκριμένα το βράδυ της 15ης Δεκεμβρίου 2016- ήταν εξαιρετική. Προσωπικά επιθυμούσα διακαώς να παρευρεθώ, αλλά επαγγελματικές υποχρεώσεις δεν μου επέτρεψαν να βρίσκομαι στη Θεσσαλονίκη την περασμένη Πέμπτη. Συγχαρητήρια στη διοίκηση του ΣΒΒΕ που πήρε την απόφαση, σχεδίασε και υλοποίησε την εκδήλωση. Οι άνθρωποι περνούν, τα έργα τους μένουν και η επισήμανση της προσφοράς τους πάντα θα βοηθάει δημιουργικά τους νεότερους. Δυστυχώς στη χώρα μας οι αναδρομές –όταν γίνονται αραιά και που- έχουν τις περισσότερες πολλές φορές το χαρακτήρα ενός «αμήχανου αναγκαστικού μνημόσυνου αγγαρείας».
Πέρα από το οργανωτικό κομμάτι της εκδήλωσης, το οποίο όπως σχολίασαν πολλοί ήταν άψογο, με τον κατάλληλο συνδυασμό αισθητικής και κύρους, αλλά και πέρα από την αυτονόητη συγκίνηση, η ουσία της συγκεκριμένης εκδήλωσης έχει αρκετές διαστάσεις. Κατ’ αρχήν, τιμήθηκαν σημαντικές προσωπικότητες της επιχειρηματικής κοινότητας της Βορείου Ελλάδος. Αυτοδημιούργητοι οι περισσότεροι, που έδρασαν δημιουργικά επί δεκαετίες –συχνά σε αντίξοες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες. Τα αποτελέσματα της δουλειάς τους τροφοδοτούν τον οικονομικό κύκλο μέχρι τις μέρες μας. Εταιρίες που δημιούργησαν βρίσκονται σε λειτουργία, εξακολουθούν να παράγουν πλούτο και να προσφέρουν απασχόληση.
Οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι ενασχολούμενοι με τα κοινά υπήρξαν επίσης δημιουργικοί. Επηρέασαν αποφάσεις επ’ ωφελεία της επιχειρηματικότητας του Βορρά. Κάτι που αποδείχθηκε απολύτως χρήσιμο αφού στην Ελλάδα η γεωγραφία παίζει ρόλο στις δουλειές με ποικίλους τρόπους.
Εξίσου συγκινητικά και βαρυσήμαντα ήταν τα μηνύματα που εξέπεμψαν όσοι από αυτούς που τιμήθηκαν θέλησαν να πουν δυο λόγια. Ξεχωρίζω μια πρόταση από την επιστολή του κ. Βύρωνα Αντωνιάδη, ο οποίος στα 96 του χρόνια έχει την διαύγεια και τη μεγαλοψυχία να ζητήσει από τον ΣΒΒΕ ανάλογες εκδηλώσεις να λειτουργούν σαν γιορτή για την επιχειρηματικότητα -για την κοινωνική της προσφορά και την υγιή συμβολή της στην οικονομία. Διότι ο Β. Αντωνιάδης γνωρίζει ότι στην Ελλάδα ο επιχειρηματίας που ξεφεύγει από το πλαίσιο του μικρομεσαίου και του αυτοαπασχολούμενου δε γίνεται εύκολα αποδεκτός. Το αντίθετο συμβαίνει. Ενίοτε βρίσκεται υπό διωγμόν τόσο από την πολιτεία, όσο και από την κοινωνία.
Αλλά και η αποστροφή του χαιρετισμού του Γιώργου Φιλίππου, στην οποία έκανε λόγο «για την ικανοποίηση που δίδει το ρίσκο της δημιουργίας» είναι συγκλονιστική. Ίσως και συμπληρωματική της παρέμβασης του Β. Αντωνιάδη. Ένα μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση ότι στις επιχειρήσεις –και στις δουλειές γενικότερα- δε μετράει μόνο το υλικό κέρδος, αλλά και η ικανοποίηση του αιτήματος για δημιουργία, που πάντα έχουν μέσα τους οι παραγωγικοί άνθρωποι. Ας το λάβουν αυτό υπόψιν τους οι νεότεροι, οι οποίοι συχνά εγκλωβίζονται στην αποκλειστική αναζήτηση της σιγουριάς, που παρέχουν συνθήκες που κάποιος άλλος έχει δημιουργήσει, είτε το κράτος, είτε ένας οραματιστής ιδιώτης. Αναζητούν την επαγγελματική επιβεβαίωση όχι στις πρωτοβουλίες που οι ίδιοι λαμβάνουν για τον εαυτό τους, αλλά ακολουθώντας την πεπατημένη των άλλων –κι αυτό με μέτριο κέφι.
Τα μηνύματα αυτά για την αξία της δημιουργικότητας και το ρίσκο της δημιουργίας είναι βαθύτατα πολιτικά, με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου. Γι’ αυτό καλό είναι να τα εμπεδώσουν όσοι ασχολούνται με τα δημόσια πράγματα του τόπου. Η επιχειρηματικότητα –ότι εμπερικλείει, ότι σημαίνει και ότι συμβολίζει ως έννοια- αξίζει σεβασμού. Αποτελεί το μόνο αξιόπιστο μοχλό οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, αφού η δημιουργία πλούτου είναι απαραίτητη προϋπόθεση τόσο για τη διανομή του, όσο και για την αναδιανομή του.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή. Οι Έλληνες είναι βαρύτατα και βαθύτατα πληγωμένοι μετά από επτά χρόνια κρίσης και ύφεσης. Η εκδήλωση του ΣΒΒΕ «Τιμή και μνήμη» διοργανώθηκε την κατάλληλη στιγμή. Το μήνυμα ότι κάποιοι τα κατάφεραν σε πολύ δυσκολότερους καιρούς και τώρα δείχνουν το δρόμο είναι φωτεινό και ηχηρό. Εν τέλει απολύτως σαφές. Αρκεί κάποιος να θέλει και να μπορεί να δει, να ακούσει και να καταλάβει.
*Ο κ. Χριστόδουλος Αντωνιάδης είναι σύμβουλος διοίκησης στην τράπεζα Πειραιώς και πρόεδρος ΔΣ της ΜΕΒΓΑΛ ΑΕ