της Νιόβης Παυλίδου, επικεφαλής της περιφερειακής παράταξης «Πολίτες Μπροστά»
Το προσφυγικό δεν είναι νέο πρόβλημα για τη χώρα μας αλλά το τελευταίο διάστημα επιδεινώθηκε απότομα. Το διάστημα Γενάρη- Σεπτέμβρη 2014 εισήλθαν στη χώρα τριπλάσιοι μετανάστες από το 2013. Φέτος στο ίδιο διάστημα εισήλθαν 12 φορές παραπάνω από ό,τι στο 2014. Επομένως έπρεπε να αντιμετωπισθεί εδώ και καιρό το ζήτημα σαν πολύ σοβαρή εθνική, ευρωπαϊκή, ή και διεθνής υπόθεση.
Υπήρξαν παραπλανητικές αυταπάτες από όλες τις κυβερνήσεις στην κατανόηση και αντιμετώπισή του, αλλά η κυβέρνηση Τσίπρα με τις ιδεοληψίες των ανοιχτών συνόρων οδήγησε τη χώρα σε ασφυξία. Χαρακτηριστικό είναι ότι μέχρι το Σεπτέμβρη του 2015 η κυβέρνηση δεν είχε συγκροτήσει την αρμόδια Διαχειριστική Αρχή, ώστε να εισπραχθούν τα διαθέσιμα κονδύλια της ΕΕ για το μεταναστευτικό. Όλες οι δομές διακυβέρνησης της χώρας επέδειξαν αδράνεια στην αντιμετώπιση των προβλημάτων. Και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας όφειλε να σηκώσει αισθητά τους τόνους για την αντιμετώπιση του ζητήματος της Ειδομένης, διότι ο εικοσαήμερος αποκλεισμός της σιδηροδρομικής γραμμής επέφερε μεγάλο πλήγμα στην οικονομία και την αξιοπιστία της χώρας. Η Ελλάδα, λοιπόν, δεν ήταν ούτε προετοιμασμένη ούτε ικανή να διαχειριστεί αυτό το ανθρώπινο κύμα που προσπαθεί να προσεγγίσει τη δυτική Ευρώπη.
Αλλά και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί καθυστέρησαν να αντιληφθούν την σοβαρότητα του θέματος. Και στην συνέχεια απέτυχαν να δουν τη μεγάλη εικόνα. Ότι το πρόβλημα δεν πρέπει να αντιμετωπισθεί αποσπασματικά – από κάθε χώρα ξεχωριστά – αλλά θα πρέπει να υπάρξει ενιαία πολιτική με την εμπλοκή όλων των χωρών της περιοχής.
Ποια στρατηγική θα μπορούσε σήμερα να ακολουθήσει η χώρα, άρα και η περιφέρεια;
• Η οριστική λύση δίδεται σαφώς με την ειρήνευση της Μέσης Ανατολής, για να έχουν οι λαοί πρόοδο και σύγχρονη ζωή στις χώρες τους, όπως εξ άλλου και το επιθυμούν. Με τις μικρές της δυνάμεις η χώρα θα πρέπει επίμονα να αναφέρεται σε ειρηνευτικές διαδικασίες στην εμπόλεμη περιοχή.
• Παράλληλα θα πρέπει να πιεστεί αποτελεσματικά η Τουρκία να υλοποιήσει τα συμφωνηθέντα με την Ευρώπη (επίβλεψη της ενδοχώρας και των παραλίων της, δημιουργία Hot spots, ενσωμάτωση προσφύγων, κτλ)
• Επίσης, να πιεστούν διπλωματικά οι αραβικές χώρες να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του προσφυγικού θέματος. Είναι περίεργη η ανυπαρξία του αραβικού κόσμου στο φλέγον αυτό ζήτημα.
• Τα σύνορα μας είναι ευρωπαϊκά σύνορα και μάλιστα σε πολύ ιδιαίτερη περιοχή.
Η χώρα πρέπει να επιζητά την συνεργασία και όχι να την αρνείται από ιδεοληψίες δήθεν κινδύνων ως προς την εθνική μας κυριαρχία. Σε συνεργασία με την FRONTEX μπορούν να καταγράφονται όλοι οι πρόσφυγες. Να δημιουργηθούν, λοιπόν, Hot spots στις πύλες εισόδου της χώρας και στο λιμάνι του Πειραιά. Όσοι δικαιούνται πρόσβαση στην Ευρώπη θα πρέπει να προωθούνται γρήγορα στις χώρες υποδοχής, οι υπόλοιποι επιστρέφουν στις χώρες τους.
• Η τήρηση όλων των συμφωνιών στο πλαίσιο της συνθήκης Σένγκεν είναι ζήτημα προτεραιότητας. Η συνθήκη Σέγκεν αποτελεί το δεύτερο σημαντικότερο ευρωπαϊκό κεκτημένο μετά το κοινό νόμισμα, διότι αίρει τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα των χωρών που συμμετέχουν σ' αυτήν και, παράλληλα, δημιουργεί προϋποθέσεις για μεγαλύτερη ασφάλεια σε ό,τι αφορά τα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε.
• Να εμπλακεί στο εγχείρημα και η αυτοδιοίκηση. Για να είναι αποτελεσματική, όμως, η συμμετοχή της αυτοδιοίκησης θα πρέπει το κεντρικό κράτος να μοιράσει ρόλους και να εποπτεύει τις διαδικασίες. Κάτι που επιζητούν οι περιφέρειες αλλά αντιμετωπίζεται κεντρικά με αδράνεια και απροθυμία. Όλοι θέλουμε οι πρόσφυγες να έχουν μια αξιοπρεπή αντιμετώπιση στην Ελλάδα, αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνεται εις βάρος των τοπικών κοινωνιών.
• Υπάρχουν βασικά ζητήματα ανθρωπιστικής αντιμετώπισης των προσφύγων και δεν πρέπει να τα υποτιμούμε. Η καταμέτρησή τους γίνεται πρόχειρα, ταυτοποίηση στοιχείων δεν επιτυγχάνεται, ιατροδικαστικές εξετάσεις δεν διεξάγονται πάντοτε, φέρνοντας σε δύσκολη θέση διεθνώς και την Ελληνική Ιατροδικαστική Εταιρεία, το trafficking συναντά τις ευνοϊκότερες συνθήκες ανάπτυξής του. Μόνο στη χώρα μας υπολογίζεται ότι θα παραμείνουν χιλιάδες ασυνόδευτα παιδιά.
• Να δημιουργηθούν όπου χρειάζεται χώροι πολύ σύντομης φιλοξενίας. Οι μετανάστες είναι διερχόμενοι από την χώρα μας. Θα πρέπει να συμβάλουμε να φθάσουν στον προορισμό τους γρήγορα και ασφαλείς. Η περιφέρεια μπορεί να συμβάλει να δημιουργηθούν χώροι φιλοξενίας, με βάση ένα συνεκτικό προγραμματισμό που θα ακολουθείται πιστά . Με εφαρμογή όλων των διεθνών ανθρωπιστικών οδηγιών, των κανόνων υγιεινής και με προστασίας της υγείας για αποφυγή επιδημικών φαινομένων.
Δεν υπάρχει χρόνος για δισταγμούς, ολιγωρία, απροθυμία. Η αδράνεια και αναποτελεσματικότητα στο προσφυγικό ζήτημα μπορεί κυριολεκτικά να διαλύσει την κουρασμένη οικονομία και κοινωνία μας.