Ήταν μια δήλωση που προσδοκούσαν πολλοί: «Σήμερα σας διαβεβαιώνω εξ ονόματος του προέδρου Τραμπ ότι οι ΗΠΑ μένουν σταθερά προσηλωμένες στο ΝΑΤΟ και θα εκπληρώσουμε απρόσκοπτα τις υποχρεώσεις μας στο πλαίσιο της διατλαντικής μας συμμαχίας», δήλωσε από το βήμα της Διάσκεψης για την Ασφάλεια στο Μόναχο ο αμερικανός αντιπρόεδρος Μάικ Πενς με εμφανή διάθεση να διασκεδάσει τις αρνητικές εντυπώσεις παλαιότερων δηλώσεων του Ντόναλντ Τραμπ. «Οι ΗΠΑ θα είναι πάντα ο σημαντικότερος εταίρος σας. (…) Έχουμε κοινές αξίες», τόνισε απευθυνόμενος προς τους Ευρωπαίους, υπογραμμίζοντας ότι «συνεργαζόμαστε μαζί σας εδώ και γενιές για να υπερασπιστούμε τη δημοκρατία». Το νούμερο δύο της αμερικανικής κυβέρνησης πρόσθεσε πάντως ότι «ο πρόεδρος είναι της γνώμης ότι πρέπει να διαθέτουμε μεγάλη στρατιωτική ισχύ», διευκρινίζοντας ότι στο διάστημα της προεδρίας Τραμπ οι ΗΠΑ θα είναι «ισχυρότερες από ποτέ». Η ομιλία του Μάικ Πενς κινήθηκε ανάμεσα στους πόλους της αξιοπιστίας και της ισχύος.
Παρά την ξεκάθαρη τοποθέτηση υπέρ του ΝΑΤΟ, ο αμερικανός αντιπρόεδρος απηύθυνε και μια προειδοποίηση, λέγοντας ότι για πολύ καιρό η αρχή της κατανομής των βαρών εντός της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας παραμένει ανεκπλήρωτη. Όπως υπογράμμισε, σήμερα έχει έρθει η ώρα να γίνουν περισσότερα σε αυτό το πεδίο. Προ ημερών στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, ο αμερικανός υπουργός Άμυνας Τζέιμς Μάτις κάλεσε τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη να αυξήσουν τη χρηματοδότησή τους, απειλώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση οι ΗΠΑ θα περιορίσουν τη συνεισφορά τους στη συμμαχία.
Πολυμερής συνεργασία το μήνυμα Μέρκελ
Της ομιλίας Πενς προηγήθηκε αυτή της γερμανίδας καγκελαρίου Μέρκελ, η οποία αφού καλωσόρισε διπλωματικά τον αμερικανό αντιπρόεδρο, με τον οποίο είχε αργότερα την πρώτη της διμερή συνάντηση, στάθηκε στην ανάγκη κοινής αντιμετώπισης των προκλήσεων. Όπως επισήμανε, «είμαι πεπεισμένη ότι κανένα κράτος δεν μπορεί να διαχειριστεί μόνο του τις παγκόσμιες προκλήσεις», διευκρινίζοντας ότι αυτό ισχύει για το ΝΑΤΟ, τα Ηνωμένα Έθνη και την ομάδα των G20.
Στο σλόγκαν του Ντόναλντ Τραμπ «πρώτα η Αμερική» η Άγκελα Μέρκελ αντέταξε την πολυμερή συνεργασία. «Πιστεύω ακράδαντα ότι αξίζει να δώσουμε μάχη για τις κοινές πολυμερείς μας δομές». Σε ό,τι αφορά την ΕΕ η καγκελάριος τόνισε ότι θα πρέπει να μάθει να επικεντρώνεται στα σημαντικά θέματα και να ξεπερνά ό,τι εξασθενεί την ανταγωνιστικότητά της. Σύμφωνα με την Άγκελα Μέρκελ, οι δομές της ΕΕ δεν είναι αρκετά αποτελεσματικές και πρέπει να γίνουν ισχυρότερες και ανθεκτικότερες απέναντι σε κρίσεις.
Σε ό,τι αφορά την άμυνα προανήγγειλε ότι η ΕΕ θα κάνει στο εξής περισσότερα. «Χρειαζόμαστε ηγετική ικανότητα στο πλαίσιο της ΕΕ (…) ευρωπαϊκή αμυντική ικανότητα», η οποία πρέπει να προστεθεί στην αντίστοιχη του ΝΑΤΟ, τόνισε η Άγκελα Μέρκελ, διατυπώνοντας της δέσμευσή της απέναντι στην αρχή του 2% του ΑΕΠ που καλείται να καταβάλλει κάθε χώρα μέλος του ΝΑΤΟ.
Με τη Γερμανία να συνεισφέρει σήμερα 1,2% του ΑΕΠ και δεδομένου ότι η χώρα δεν μπορεί να αυξήσει τον προϋπολογισμό της για την άμυνα σε ποσοστό άνω του 8% ετησίως, η γερμανίδα καγκελάριος κατέστησε σαφές ότι ο στόχος του 2% δεν μπορεί αν επιτευχθεί άμεσα και όχι πριν από 2024. Παίρνοντας αποστάσεις από τις αμερικανικές απαιτήσεις για αύξηση των στρατιωτικών δαπανών, σχολίασε ότι ο κόσμος δεν γίνεται ασφαλέστερος μόνο μέσω επενδύσεων στο πεδίο της άμυνας, αλλά και με επενδύσεις σε αναπτυξιακή βοήθεια και πρόληψη κρίσεων.
Πολύ σημαντική η συνεργασία με ΗΠΑ κατά του Ισλαμικού Κράτους
Η Άγκελα Μέρκελ αναφέρθηκε ακόμη στις παγκόσμιες προκλήσεις στο πεδίο της πολιτικής ασφαλείας, θίγοντας μεταξύ άλλων τις περιπτώσεις του Αφγανιστάν και της μάχης κατά της ισλαμιστικής τρομοκρατικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος. Όπως είπε, η συνεργασία με τις ΗΠΑ σε αυτά τα πεδία είναι «πολύ σημαντική».
Εξίσου σημαντικό είναι κατά τη γερμανίδα καγκελάριο στη μάχη αυτή να εμπλακούν και οι μουσουλμανικές χώρες, οι οποίες θα πρέπει, όπως τόνισε, να πάρουν αποστάσεις από λανθασμένες, ακραίες θρησκευτικές αντιλήψεις.
Τέλος, ως προς τη Ρωσία, η Μέρκελ ξεκαθάρισε ότι δεν θα πάψει να δίνει μάχη για μια καλή σχέση με τη Μόσχα, υπογραμμίζοντας ότι στη μάχη κατά της ισλαμιστικής τρομοκρατίας ΕΕ και Ρωσία έχουν κοινά συμφέροντα, τα οποία θα πρέπει να τονίσουν.
DW, dpa, afp / Άρης Καλτιριμτζής
Πηγή: Deutsche Welle