Δικαστικός λειτουργός θα προεδρεύει στην Επιτροπή για τον έλεγχο των εκλογικών δαπανών, σύμφωνα με το σχετικό νομοσχέδιο του υπουργού Εσωτερικών, Γιάννη Ραγκούση.
Με αιχμή του νομοθετήματος τη συγκρότηση Επιτροπής για τον έλεγχο των εκλογικών δαπανών, της οποίας πλέον θα προεδρεύει δικαστικός λειτουργός, ώστε να διασφαλίζεται το αμερόληπτο και ανεπηρέαστο της κρίσης της, ο υπουργός Εσωτερικών, Γιάννης Ραγκούσης, ενημέρωσε την κοινοβουλευτική Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης για το υπό κατάθεση σχετικό νομοσχέδιο. Με την ψήφισή του, θα ισχύσει στις επικείμενες περιφερειακές και δημοτικές εκλογές.
Στο πλαίσιο της διαβούλευσης προ της κατάθεσης του νομοσχεδίου, ο κ. Ραγκούσης παρουσίασε στη Βουλή το προσχέδιο νόμου για τις «εκλογικές δαπάνες συνδυασμών και υποψηφίων και έλεγχος αυτών, κατά τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές», επισημαίνοντας ότι θα ληφθούν υπόψη οι παρατηρήσεις των μελών της Επιτροπής - εκπροσώπων των κομμάτων και θα επιχειρηθεί να βρεθεί η χρυσή τομή για τις ρυθμίσεις επί των οποίων οι απόψεις διαφοροποιούνται.
Σε σχέση με τις επιτροπές ελέγχου δαπανών και εκλογικών παραβάσεων, ο υπουργός ενημέρωσε ότι σύμφωνα με την προτεινόμενη ρύθμιση ενοποιούνται σε επίπεδο περιφέρειας και συγκροτούν αντίστοιχο ενιαίο και δικαιοδοτικό και ελεγκτικό όργανο. Προτείνεται να προεδρεύει πλέον δικαστικός λειτουργός κι επίσης να πλαισιώνονται από μέλος του Νομικού Συμβούλου του κράτους, από τον Προϊστάμενο του Περιφερειακού ΣΔΟΕ, από τον επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και από εκπροσώπους της ΤΕΔΚ και της ΕΝΑΕ, υπό την προϋπόθεση ότι αυτοί δεν θα είναι υποψήφιοι. Οι κυρώσεις προβλέπεται να επιβάλλονται από αυτή την Επιτροπή και να είναι εκτελεστές χωρίς την παρεμβολή οποιουδήποτε άλλου οργάνου, σε αντίθεσημε όσα συνέβαιναν έως σήμερα, που οι Επιτροπές είχαν γνωμοδοτικό χαρακτήρα και οι κυρώσεις επιβάλλονταν - αν επιβάλλονταν - από τον Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας. Κατά την απόφαση της Επιτροπής με την οποία επιβάλλεται έκπτωση από το αιρετό αξίωμα, επιτρέπεται προσφυγή ουσίας ενώπιον του ΣτΕ.
Σταχυολογώντας τα βασικότερα σημεία των προτεινόμενων ρυθμίσεων, ο κ. Ραγκούσης ενημέρωσε ότι:
- Τα έσοδα και οι δαπάνες των περιφερειών προτείνεται να διακινούνται μέσω ειδικών λογαριασμών, που τηρούνται σε τράπεζες. Κατάθεση στους λογαριασμούς να επιτρέπεται εφόσον υπάρξει συναίνεση των προσώπων στο όνομα των οποίων τηρούνται και να γίνονται επώνυμα. Σε ουδεμία περίπτωση το ύψος του λογαριασμού να υπερβαίνει το επιτρεπόμενο ανώτατο όριο των εκλογικών δαπανών των συνδυασμών.
- Καθίσταται επιτρεπτή η ανάπτυξη δραστηριοτήτων πολιτικών κομμάτων, η οποία όμως να μην συνιστά άμεση, ή έμμεση, χρηματοδότηση των συνδυασμών.
- Να προβλέπεται ότι σε περίπτωση χρηματοδότησης, ή άλλων παροχών, κατά παράβαση των προβλεπόμενων απαγορεύσεων, εκείνος που χρηματοδότησε ή προέβη στην παροχή να τιμωρείται με διάφορες ποινές από φυλάκιση έως και πρόστιμο.
- Υπάρχει μια καταρχήν αναλογική προσέγγιση, αντίστοιχη με ότι συμβαίνει στις βουλευτικές εκλογές, όσον αφορά στην παρουσία σε τοπικής ή εθνικής εμβέλειας ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς, σύμφωνα με την οποία τίθενται περιορισμοί στους υποψηφίους περιφερειακούς ή δημοτικούς συμβούλους. Παρότι δεν τίθενται περιορισμοί για τους υποψήφιους που δεν ζητούν σταυρό και επικεφαλής των συνδυασμών, ο κ. Ραγκούσης άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να τεθεί ένα πλαίσιο περιορισμών στην εμφάνισή τους στα Μέσα, διευκρινίζοντας πως είναι υπό συζήτηση το θέμα.
- Περιορίζονται οι επιτρεπόμενες εκλογικές δαπάνες των συνδυασμών. Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο εκλογικών δαπανών για κάθε υποψήφιο καθορίζεται ανάλογα με τον πληθυσμό της εκλογικής περιφέρειας στην οποία ανακηρύσσεται υποψήφιος. Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο εκλογικών δαπανών των συνδυασμών σε δήμους με εκλογικές περιφέρειες από μια έως τρεις να ισοδυναμεί με το άθροισμα των δαπανών των υποψηφίων προσαυξημένο κατά 20% και σε δήμους με εκλογικές περιφέρειες από επτά έως δέκα να ισοδυναμεί με το άθροισμα των δαπανών των υποψηφίων προσαυξημένο κατά 50%. Σε δήμους με εκλογικές περιφέρειες άνω των δέκα ισοδυναμεί με το άθροισμα των δαπανών των υποψηφίων προσαυξημένο κατά 75%.
- Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο για κάθε υποψήφιο στις δημοτικές εκλογές, στις οποίες συνυπολογίζεται και η άξια των αποτιμώμενων παροχών και διευκολύνσεων, καθορίζεται ανάλογα με τον πληθυσμό της εκλογικής περιφέρειας, στην οποία ανακηρύσσεται ο υποψήφιος.
- Η διαχείριση των οικονομικών των συνδυασμών να γίνεται από συγκεκριμένο πρόσωπο, που ορίζεται από τον επικεφαλής του συνδυασμού και γνωστοποιείται στην Επιτροπή ελέγχου δαπανών και εκλογικών παραβάσεων.
- Τα βιβλία εσόδων και δαπανών των συνδυασμών και των υποψήφιων θεωρούνται πλέον από τον διευθυντή της οικείας ΔΟΥ.
- Δημιουργείται στο υπουργείο Εσωτερικών κεντρική βάση δεδομένων στην οποία είναι υποχρεωμένοι οι συνδυασμοί των περιφερειών και των δήμων με πληθυσμό άνω των 10.000 κατοίκων να αναρτούν τα έσοδα και τις δαπάνες των ιδίων και των υποψηφίων τους. Η μη τήρηση της υποχρέωσης συνιστά λόγο έκπτωσης για τον επικεφαλής του συνδυασμού και τους υποψήφιους, εφόσον διαπιστωθεί ότι, προκειμένου για δημοσιοποιηθείσες δαπάνες, το πραγματικό ύψος τούτων υπερβαίνει, κατά το ένα τρίτο, το ανώτατο σχετικό επιτρεπτό όριο.
- Υπάρχει αύξηση των προβλεπόμενων προστίμων και των ποινών.
«Γενικότερα γίνεται μια προσπάθεια να εναρμονιστεί το πλαίσιο των διατάξεων με ό,τι -από πλευράς εμπειρίας- το πολιτικό σύστημα και η χώρα συνολικά έχει συσσωρεύσει κι ό,τι επιβάλλεται στο πλαίσιο μιας προσπάθειας, που πρέπει να γίνει ενόψει της εφαρμογής του «Καλλικράτη», ώστε να υπάρξει και να οικοδομηθεί από την αρχή μια νέα και ισχυρή σχέση εμπιστοσύνης όλων όσων θα διεκδικήσουν και πολύ περισσότερο εκείνων που θα λάβουν την εντολή των πολιτών για να αποτελέσουν περιφερειακές και πολιτικές αρχές», ανέφερε ο κ. Ραγκούσης.
Στη διαβούλευση βουλευτές όλων των κομμάτων κατέθεσαν τις προτάσεις και παρατηρήσεις τους σε σημεία του προτεινόμενου νομοσχεδίου, που αφορούσαν ιδίως τις ρυθμίσεις για τις εμφανίσεις των υποψηφίων με την απαίτηση να διασφαλιστεί η ίση μεταχείριση, την επιβολή ποινών σε περιπτώσεις παραβίασης των ρυθμίσεων και θέματα πρακτικής εφαρμογής ελέγχου των δαπανών.
Ο υπουργός Εσωτερικών δεσμεύθηκε ότι θα μελετηθούν όλες και πρόσθεσε πως, εφόσον ψηφιστεί ο νόμος, δεν θα δοθεί κανένα σήμα ελαστικότητας, «θα τηρηθεί αυστηρά και απαρέγκλιτα για όλους». Με τον τρόπο αυτόν απάντησε στον Αντώνη Σκυλλάκο (ΚΚΕ), ο οποίος διαφώνησε ως προς το σκέλος της χρηματοδότησης, κάνοντας μάλιστα λόγο για «φακέλωμα πολιτικών φρονημάτων» και «προειδοποιώντας» - όπως είπε - ότι «εφόσον η κυβέρνηση επιμείνει σε αυτές τις ρυθμίσεις, το ΚΚΕ δεν θα μείνει με τα χέρια σταυρωμένα, αφού αν ισχύσουν οι προτεινόμενες διατάξεις επιχειρείται να πληγεί το κομμουνιστικό κόμμα».
Το σχέδιο νόμου αναμένεται να κατατεθεί την ερχόμενη εβδομάδα και να εισαχθεί στο πρώτο θερινό τμήμα της Βουλής.
Στο πλαίσιο της διαβούλευσης προ της κατάθεσης του νομοσχεδίου, ο κ. Ραγκούσης παρουσίασε στη Βουλή το προσχέδιο νόμου για τις «εκλογικές δαπάνες συνδυασμών και υποψηφίων και έλεγχος αυτών, κατά τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές», επισημαίνοντας ότι θα ληφθούν υπόψη οι παρατηρήσεις των μελών της Επιτροπής - εκπροσώπων των κομμάτων και θα επιχειρηθεί να βρεθεί η χρυσή τομή για τις ρυθμίσεις επί των οποίων οι απόψεις διαφοροποιούνται.
Σε σχέση με τις επιτροπές ελέγχου δαπανών και εκλογικών παραβάσεων, ο υπουργός ενημέρωσε ότι σύμφωνα με την προτεινόμενη ρύθμιση ενοποιούνται σε επίπεδο περιφέρειας και συγκροτούν αντίστοιχο ενιαίο και δικαιοδοτικό και ελεγκτικό όργανο. Προτείνεται να προεδρεύει πλέον δικαστικός λειτουργός κι επίσης να πλαισιώνονται από μέλος του Νομικού Συμβούλου του κράτους, από τον Προϊστάμενο του Περιφερειακού ΣΔΟΕ, από τον επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και από εκπροσώπους της ΤΕΔΚ και της ΕΝΑΕ, υπό την προϋπόθεση ότι αυτοί δεν θα είναι υποψήφιοι. Οι κυρώσεις προβλέπεται να επιβάλλονται από αυτή την Επιτροπή και να είναι εκτελεστές χωρίς την παρεμβολή οποιουδήποτε άλλου οργάνου, σε αντίθεσημε όσα συνέβαιναν έως σήμερα, που οι Επιτροπές είχαν γνωμοδοτικό χαρακτήρα και οι κυρώσεις επιβάλλονταν - αν επιβάλλονταν - από τον Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας. Κατά την απόφαση της Επιτροπής με την οποία επιβάλλεται έκπτωση από το αιρετό αξίωμα, επιτρέπεται προσφυγή ουσίας ενώπιον του ΣτΕ.
Σταχυολογώντας τα βασικότερα σημεία των προτεινόμενων ρυθμίσεων, ο κ. Ραγκούσης ενημέρωσε ότι:
- Τα έσοδα και οι δαπάνες των περιφερειών προτείνεται να διακινούνται μέσω ειδικών λογαριασμών, που τηρούνται σε τράπεζες. Κατάθεση στους λογαριασμούς να επιτρέπεται εφόσον υπάρξει συναίνεση των προσώπων στο όνομα των οποίων τηρούνται και να γίνονται επώνυμα. Σε ουδεμία περίπτωση το ύψος του λογαριασμού να υπερβαίνει το επιτρεπόμενο ανώτατο όριο των εκλογικών δαπανών των συνδυασμών.
- Καθίσταται επιτρεπτή η ανάπτυξη δραστηριοτήτων πολιτικών κομμάτων, η οποία όμως να μην συνιστά άμεση, ή έμμεση, χρηματοδότηση των συνδυασμών.
- Να προβλέπεται ότι σε περίπτωση χρηματοδότησης, ή άλλων παροχών, κατά παράβαση των προβλεπόμενων απαγορεύσεων, εκείνος που χρηματοδότησε ή προέβη στην παροχή να τιμωρείται με διάφορες ποινές από φυλάκιση έως και πρόστιμο.
- Υπάρχει μια καταρχήν αναλογική προσέγγιση, αντίστοιχη με ότι συμβαίνει στις βουλευτικές εκλογές, όσον αφορά στην παρουσία σε τοπικής ή εθνικής εμβέλειας ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς, σύμφωνα με την οποία τίθενται περιορισμοί στους υποψηφίους περιφερειακούς ή δημοτικούς συμβούλους. Παρότι δεν τίθενται περιορισμοί για τους υποψήφιους που δεν ζητούν σταυρό και επικεφαλής των συνδυασμών, ο κ. Ραγκούσης άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να τεθεί ένα πλαίσιο περιορισμών στην εμφάνισή τους στα Μέσα, διευκρινίζοντας πως είναι υπό συζήτηση το θέμα.
- Περιορίζονται οι επιτρεπόμενες εκλογικές δαπάνες των συνδυασμών. Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο εκλογικών δαπανών για κάθε υποψήφιο καθορίζεται ανάλογα με τον πληθυσμό της εκλογικής περιφέρειας στην οποία ανακηρύσσεται υποψήφιος. Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο εκλογικών δαπανών των συνδυασμών σε δήμους με εκλογικές περιφέρειες από μια έως τρεις να ισοδυναμεί με το άθροισμα των δαπανών των υποψηφίων προσαυξημένο κατά 20% και σε δήμους με εκλογικές περιφέρειες από επτά έως δέκα να ισοδυναμεί με το άθροισμα των δαπανών των υποψηφίων προσαυξημένο κατά 50%. Σε δήμους με εκλογικές περιφέρειες άνω των δέκα ισοδυναμεί με το άθροισμα των δαπανών των υποψηφίων προσαυξημένο κατά 75%.
- Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο για κάθε υποψήφιο στις δημοτικές εκλογές, στις οποίες συνυπολογίζεται και η άξια των αποτιμώμενων παροχών και διευκολύνσεων, καθορίζεται ανάλογα με τον πληθυσμό της εκλογικής περιφέρειας, στην οποία ανακηρύσσεται ο υποψήφιος.
- Η διαχείριση των οικονομικών των συνδυασμών να γίνεται από συγκεκριμένο πρόσωπο, που ορίζεται από τον επικεφαλής του συνδυασμού και γνωστοποιείται στην Επιτροπή ελέγχου δαπανών και εκλογικών παραβάσεων.
- Τα βιβλία εσόδων και δαπανών των συνδυασμών και των υποψήφιων θεωρούνται πλέον από τον διευθυντή της οικείας ΔΟΥ.
- Δημιουργείται στο υπουργείο Εσωτερικών κεντρική βάση δεδομένων στην οποία είναι υποχρεωμένοι οι συνδυασμοί των περιφερειών και των δήμων με πληθυσμό άνω των 10.000 κατοίκων να αναρτούν τα έσοδα και τις δαπάνες των ιδίων και των υποψηφίων τους. Η μη τήρηση της υποχρέωσης συνιστά λόγο έκπτωσης για τον επικεφαλής του συνδυασμού και τους υποψήφιους, εφόσον διαπιστωθεί ότι, προκειμένου για δημοσιοποιηθείσες δαπάνες, το πραγματικό ύψος τούτων υπερβαίνει, κατά το ένα τρίτο, το ανώτατο σχετικό επιτρεπτό όριο.
- Υπάρχει αύξηση των προβλεπόμενων προστίμων και των ποινών.
«Γενικότερα γίνεται μια προσπάθεια να εναρμονιστεί το πλαίσιο των διατάξεων με ό,τι -από πλευράς εμπειρίας- το πολιτικό σύστημα και η χώρα συνολικά έχει συσσωρεύσει κι ό,τι επιβάλλεται στο πλαίσιο μιας προσπάθειας, που πρέπει να γίνει ενόψει της εφαρμογής του «Καλλικράτη», ώστε να υπάρξει και να οικοδομηθεί από την αρχή μια νέα και ισχυρή σχέση εμπιστοσύνης όλων όσων θα διεκδικήσουν και πολύ περισσότερο εκείνων που θα λάβουν την εντολή των πολιτών για να αποτελέσουν περιφερειακές και πολιτικές αρχές», ανέφερε ο κ. Ραγκούσης.
Στη διαβούλευση βουλευτές όλων των κομμάτων κατέθεσαν τις προτάσεις και παρατηρήσεις τους σε σημεία του προτεινόμενου νομοσχεδίου, που αφορούσαν ιδίως τις ρυθμίσεις για τις εμφανίσεις των υποψηφίων με την απαίτηση να διασφαλιστεί η ίση μεταχείριση, την επιβολή ποινών σε περιπτώσεις παραβίασης των ρυθμίσεων και θέματα πρακτικής εφαρμογής ελέγχου των δαπανών.
Ο υπουργός Εσωτερικών δεσμεύθηκε ότι θα μελετηθούν όλες και πρόσθεσε πως, εφόσον ψηφιστεί ο νόμος, δεν θα δοθεί κανένα σήμα ελαστικότητας, «θα τηρηθεί αυστηρά και απαρέγκλιτα για όλους». Με τον τρόπο αυτόν απάντησε στον Αντώνη Σκυλλάκο (ΚΚΕ), ο οποίος διαφώνησε ως προς το σκέλος της χρηματοδότησης, κάνοντας μάλιστα λόγο για «φακέλωμα πολιτικών φρονημάτων» και «προειδοποιώντας» - όπως είπε - ότι «εφόσον η κυβέρνηση επιμείνει σε αυτές τις ρυθμίσεις, το ΚΚΕ δεν θα μείνει με τα χέρια σταυρωμένα, αφού αν ισχύσουν οι προτεινόμενες διατάξεις επιχειρείται να πληγεί το κομμουνιστικό κόμμα».
Το σχέδιο νόμου αναμένεται να κατατεθεί την ερχόμενη εβδομάδα και να εισαχθεί στο πρώτο θερινό τμήμα της Βουλής.