Skip to main content

Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τις τουρκικές εξελίξεις;

Μεταπολεμικώς, συνέβησαν τέσσερα σοβαρά γεγονότα που έφεραν τις δύο χώρες σε κατάσταση πολέμου. Ποια ήταν αυτά τα γεγονότα.

Εξ αρχής, να μού επιτραπεί να διαφωνήσω πλήρως με τα όσα υπό μορφήν στερεοτύπων ακούγονται, ιδίως από χείλη πολιτικών, ότι είναι προς το συμφέρον της Ελλάδος να κυβερνάται η Τουρκία υπό δημοκρατικό καθεστώς, το οποίο -υποτίθεται- σεβόμενο τα δημοκρατικά ιδεώδη δεν προβαίνει σε βίαιες ενέργειες, όπως προβαίνουν άφρονες στρατιωτικοί δικτάτορες.

Έχει εμπεδωθεί αυτή η αντίληψη, ιδίως όσον αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, και επαναλαμβάνεται ακρίτως ακόμη και από πολιτικούς, οι οποίοι έχουν και την επιστημονική ιδιότητα, που σημαίνει πως προσέχουν τι λέγουν. Δήλωσε προχθές πολιτικός του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και καθηγητής: «Τα στρατιωτικά καθεστώτα στην Τουρκία είναι πιο επιρρεπή σε έκρυθμες καταστάσεις με την Ελλάδα». Απορώ. Είναι τόσο γνωστή και πρόσφατη η ιστορία, ώστε δεν αντιλαμβάνομαι την πλάνη.

Μεταπολεμικώς, συνέβησαν τέσσερα σοβαρά γεγονότα που έφεραν τις δύο χώρες σε κατάσταση πολέμου. Και στις τέσσερις περιπτώσεις, στην Τουρκία υπήρχαν δημοκρατικώς εκλεγμένες κυβερνήσεις.

1955. Η κυβέρνηση του Μεντερές, συνδεομένου με στενή φιλία με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, διαμόρφωσε μια σαφώς εχθρική στάση έναντι της μειονότητος, προβάλλοντας διάφορα προσκόμματα στις ελληνικές κοινότητες, που επιζητούσαν να ανακτήσουν τις χαμένες περιουσίες τους. Εκείνο όμως που έδωσε την ευκαιρία όχι μόνο στην κυβέρνηση, αλλά και στον τουρκικό όχλο να στραφεί απροκαλύπτως εναντίον των Ελλήνων ήταν η ανακίνηση του Κυπριακού ζητήματος από τον Στρατάρχη Παπάγο το 1954.

Με την υποκίνηση της Μεγάλης Βρετανίας η Τουρκία ενεπλάκη ενεργώς στο Κυπριακό ζήτημα. Με τις ευλογίες της τουρκικής δημοκρατικής κυβερνήσεως ιδρύθηκαν και ενισχύθηκαν οικονομικά διάφορες "εθνικές" οργανώσεις, που ευρίσκοντο (και βρίσκονται) υπό τον άμεσο έλεγχό της. Οι οργανώσεις αυτές επρόκειτο να έχουν ενεργό συμμετοχή σε "λαϊκές" και "αυθόρμητες" διαδηλώσεις (όπως και οι προχθεσινές) υπέρ των Τουρκοκυπρίων και εναντίον των Ρωμιών της Κωνσταντινουπόλεως. Τα γεγονότα είναι γνωστά, με τον όρο "Σεπτεμβριανά".

1974. Ο Μουσταφά Μπουλέντ Ετζεβίτ διαδέχτηκε τον Ισμέτ Ινονού στην ηγεσία του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος και έγινε Πρωθυπουργός μιας βραχύβιας Κυβέρνησης συνεργασίας από τον Ιανουάριο ως το Νοέμβριο του 1974. Έμεινε στην ιστορία ως ο "Πρωθυπουργός της εισβολής", καθώς επί πρωθυπουργίας του, τον Ιούλιο του 1974, η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο και κατέλαβε μέσω της στρατιωτικής επιχείρησης "Αττίλας" το βόρειο τμήμα της νήσου, το οποίο κατέχει παράνομα, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, μέχρι σήμερα.

1987. Ο Tούρκος πρωθυπουργός Tουργκούτ Oζάλ στέλνει το τουρκικό ερευνητικό πλοίο Πίρι Ρέις, κατευθυνόμενο σε ελληνικά χωρικά ύδατα στο Αιγαίο και η Ελλάδα ετοιμάζει το στράτευμα, με τον Ανδρέα Παπανδρέου να αποφασίζει ότι η Ελλάδα δεν θα ανεχτεί παραβίαση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων κι, αν χρειαστεί, θα αντιδράσει. Τόσο με το επεισόδιο του Πίρι Ρέις, όσο και με το παλαιότερο του Χόρα (1976) δημοκρατικώς εκλεγμένες κυβερνήσεις υπήρχαν στην Τουρκία.
Το ίδιο και όταν το τουρκικό Κοινοβούλιο ψήφισε στις 8.6.1995 ως casus belli -αιτία πολέμου- την οποιαδήποτε προσπάθεια της Ελλάδας για επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια.

1996. Η Τανσού Τσιλέρ, έγινε Υπουργός Οικονομικών στην Κυβέρνηση Συνασπισμού υπό τον Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ. Το 1993 έγινε η ίδια Πρωθυπουργός Κυβέρνησης συνεργασίας, η οποία κατέρρευσε το 1996 με την αποχώρηση του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Κατά τη διάρκεια εκείνης της Πρωθυπουργίας της συνέβη και η κρίση των Ιμίων, η οποία έφερε Ελλάδα και Τουρκία κοντά σε θερμό πολεμικό επεισόδιο.

Σε όλα τα σοβαρά επεισόδια που υπήρξαν μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, δημοκρατικές κυβερνήσεις είχε ο εχθρικός γείτονας. Δεν είναι αυτές οι καταστάσεις έκρυθμες; Υπάρχουν άλλες σοβαρότερες, με την Τουρκία υπό στρατιωτική δικτατορική διακυβέρνηση;

Δεν νομίζω να χρειάζεται να εξηγηθεί -και απορώ γιατί αδυνατούν να το κατανοήσουν οι πολιτικοί μας- ότι όταν απέναντι υπάρχει στρατιωτική δικτατορία ο κίνδυνος ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ μας είναι μικρότερος. Επειδή, απλούστατα, οι στρατιωτικοί δικτάτορες ελέγχονται πλήρως από το ΝΑΤΟ, το οποίο σε καμιά περίπτωση δεν θα ήθελε να δημιουργηθεί έκρυθμη κατάσταση στο Αιγαίο, αφού αποτελεί σημαντικότατο γεωστρατηγικό πεδίο για την Δύση. Κι αυτό είναι το πολιτικό έγκλημα τω πολιτικών μας, που δεν το εκμεταλλεύονται.

Ας αφήσουν λοιπόν τις προβοκατόρικες -ή έστω τις πολιτικά αφελείς- αναλύσεις, επειδή με κάτι τέτοιες αποπροσανατολίζεται πλήρως η εξωτερική μας πολιτική. Ο Ερντογάν, είναι περισσότερο επικίνδυνος, κι ας τον συγχαίρουν αφελώς ότι υπεράσπισε την δημοκρατία από τους στρατιωτικούς. Ας μη εφησυχάζουν με ψεύδη τον λαό.