του Δημήτρη Παπανίκου
Στα χέρια του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος Σωκράτη Φάμελλου βρίσκεται η τύχη επένδυσης του πρώην υπουργού των κυβερνήσεων Κώστα Καραμανλή Γιώργου Σαλαγκούδη.
Πρόκειται για την κατασκευή δύο μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με αεριοποίηση βιομάζας στην περιοχή των Βασιλικών, της εταιρίας «BIOSOL» η οποία ανήκει στον πρώην υπουργό. Έπειτα από περίπου διετή περίοδο διαβούλευσης και έντονων αντιδράσεων από κατοίκους της περιοχής, αλλά και από το δήμο Θέρμης, η διπλή επένδυση εγκρίθηκε από τον πρώην γενικό γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης (ΑΔΜΘ) Νικήτα Φραγκισκάκη, στις 22 Μαΐου. Ωστόσο, χθες, ο δήμος Θέρμης κατέθεσε προσφυγές κατά των δύο αυτών εγκριτικών αποφάσεων, οι οποίες μεταβιβάζονται προς εξέταση και τελική κρίση στο υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Επί των προσφυγών θα κληθεί να αποφανθεί ο κ. Φάμελλος ο οποίος, ως επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης στο δήμο Θέρμης είχε ταχθεί το 2014 κατά της επένδυσης.
Οι προσφυγές του δήμου Θέρμης
Χθες ο δήμος Θέρμης προχώρησε στην κατάθεση δύο προσφυγών κατά της συγκεκριμένης διπλής επένδυσης. Η πρώτη αφορά την απόφαση 3408/22.5.2017 του γενικού γραμματέα της ΑΔΜΘ, με την οποία εγκρίνονται οι περιβαλλοντικοί όροι για την εγκατάσταση και λειτουργία σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με αεριοποίηση βιομάζας (ισχύος 498 kWe) της εταιρίας «BIOSOL», που προγραμματίζεται να εγκατασταθεί στα υπ’ αριθ. 1471 και 1472 αγροτεμάχια του αγροκτήματος Βασιλικών. Η δεύτερη προσφυγή στρέφεται κατά της απόφασης 3407/22.5.2017 επίσης του γενικού γραμματέα της ΑΔΜΘ, για παρόμοια μονάδα στην περιοχή της Λακκιάς.
Η διαβούλευση και η απόρριψη
Και στις δύο προσφυγές του ο δήμος Θέρμης υπενθυμίζει ότι πριν από την έκδοση της απορριπτικής απόφασης του δημοτικού συμβουλίου είχε προηγηθεί μακρά διαβούλευση με την τοπική κοινωνία, τον επενδυτή, την ΑΔΜΘ και το υπουργείο Περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα υπενθυμίζει ότι:
- Το θέμα συζητήθηκε σε όλα τα αρμόδια όργανα του δήμου (τοπικό συμβούλιο Βασιλικών, Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, δημοτικό συμβούλιο).
- Έγινε λαϊκή συνέλευση στα Βασιλικά, στις 7.11.2014, όπου παρουσιάστηκαν οι μελέτες και κατατέθηκαν οι απόψεις των πολιτών.
- Το τοπικό συμβούλιο Βασιλικών με την αριθ. 42/2014 απόφασή του γνωμοδότησε αρνητικά επί της εξεταζόμενης Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, επειδή το αγροτεμάχιο βρίσκεται σε περιοχή χαρακτηρισμένη ως «γη υψηλής παραγωγικότητας» και σε περιοχή αναδασμού, καθώς και επειδή στην περιοχή υπάρχουν παραγωγικές-αγροτικές μονάδες (θερμοκήπια), κτηνοτροφικές μονάδες-βοσκότοποι και χώροι αναψυχής.
- Με την 378/2014 απόφασή του το δημοτικό συμβούλιο Θέρμης έκρινε «επιστημονικά ανεπαρκή και τεχνικά ελλιπή» τις εξεταζόμενες ΜΠΕ, και ανέπεμψε τον φάκελο στην αρμόδια Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, προκειμένου να συμπληρωθούν και να διορθωθούν δεκαπέντε (15) συγκεκριμένα σημεία της μελέτης, που αναφέρονταν αναλυτικά στην απόφαση του δημοτικού συμβουλίου.
- Κατόπιν αυτών ο επενδυτής προχώρησε σε μερική επικαιροποίηση των ΜΠΕ.
- Στη συνέχεια ο δήμος Θέρμης ζήτησε γνωμοδότηση από το Εργαστήριο Μετάδοσης Θερμότητας και Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ, το οποίο διαπίστωσε ανεπάρκειες και ελλείψεις στις ΜΠΕ, ακόμη και μετά τη συμπλήρωση και επικαιροποίησή τους από τον ενδιαφερόμενο επενδυτή.
- Έπειτα από όλα αυτά, και μετά τις συμπληρώσεις και διορθώσεις των μελετών, το δημοτικό συμβούλιο Θέρμης με την υπ’ αριθ. 2/2015 απόφασή του γνωμοδότησε αρνητικά και για τις δύο ΜΠΕ.
- Ειδικότερα για την επένδυση στα Βασιλικά ο δήμος Θέρμης ενημέρωσε την ΑΔΜΘ ότι η επίμαχη εγκατάσταση στην οποία προορίζεται να κατασκευαστεί η μία από τις δύο μονάδες, βρίσκεται στη ζώνη κατάληψης του υπό μελέτη οδικού άξονα Θέρμης-Γαλάτιστας.
Οι λόγοι της προσφυγής
Στις πολυσέλιδες προσφυγές του προς το υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος ο δήμος επικαλείται μια σειρά λόγους όπως:
1. Παραβίαση της αρχής της νομιμότητας και έλλειψη αιτιολογίας
Στην προσφυγή τονίζεται πως «γίνεται αντιληπτό ότι μέσα από τη γνωμοδοτική διαδικασία προέκυψαν βάσιμες και επιστημονικά τεκμηριωμένες αιτιάσεις για την πληρότητα και ορθότητα των ΜΠΕ, που δεν απαντήθηκαν από τους προτεινόμενους με την προσβαλλόμενη απόφαση περιβαλλοντικούς όρους».
2. Παραβίαση του νόμου
Αναφέρεται στην προσφυγή ότι η έγκριση της επένδυσης από την ΑΔΜΘ στερείται αιτιολογίας «η οποία υπαγορεύθηκε από την έλλειψη απαντήσεων πάνω σε επιστημονικά τεκμηριωμένες αιτιάσεις ότι με τους εν λόγω περιβαλλοντικούς όρους δεν λαμβάνεται η νομοθετικά προβλεπόμενη πρόνοια για την προστασία του περιβάλλοντος και υπάρχουν βάσιμοι λόγοι ανησυχίας επιβάρυνσης του περιβάλλοντος». Αποδίδεται, δε, αυτό στο γεγονός ότι «υφίστανται ελλείψεις στην εθνική νομοθεσία περί κατάταξης και περιβαλλοντικής αδειοδότησης της υπό εξέταση εγκατάστασης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας». Τονίζεται πως «από τα παραπάνω προκύπτει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων εκδόθηκε βασιζόμενη σε ελλιπή, ασαφή και διφορούμενη νομοθεσία».
3. Μη τήρηση της προβλεπόμενης διαδικασίας
Στην προσφυγή του ο δήμος σημειώνει ότι παραβιάστηκε η εκ του νόμου προβλεπόμενη διαδικασία έγκρισης των ΜΠΕ από την αδειοδοτούσα Αρχή (Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Κεντρικής Μακεδονίας της ΑΔΜΘ). Αναφέρει ενδεικτικά πως δεν ελήφθη υπόψη ότι «μέσω της διαδικασίας της δημόσιας διαβούλευσης δεν έχει επιτευχθεί συναίνεση όσον αφορά την εγκατάσταση της υπό εξέταση μονάδας στην προτεινόμενη θέση». Σημειώνει, επίσης, ότι λείπει η απαραίτητη γνωμοδότηση της Μητροπολιτικής Επιτροπής της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, δηλαδή του αρμόδιου βάσει της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας συλλογικού οργάνου και παράλληλα υπενθυμίζει την αρνητική γνωμοδότηση του δήμου Θέρμης και της δημοτικής κοινότητας Βασιλικών, που συνοδεύεται από 3.514 υπογραφές πολιτών. Επιπλέον, λείπει η γνώμη του Περιφερειακού Συμβουλίου Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΠΕΣΠΑ) της ΑΔΜΘ, στο οποίο ο δήμος Θέρμης προσέφυγε τρεις φορές (η τελευταία τον περασμένο Μάρτιο).
4. Παράνομη χωροθέτηση
Τέλος, στην προσφυγή του δήμου Θέρμης αναφέρεται ότι, εκτός των άλλων, «δεν καλύπτεται η προϋπόθεση της εγγύτητας της εγκατάστασης με την πηγή προέλευσης της πρώτης ύλης, ώστε να δοθεί η δυνατότητα να χωροθετηθεί προνομιακά και εξαιρετικά στην εν λόγω περιοχή, που είναι χαρακτηρισμένη ως γη υψηλής παραγωγικότητας και προορίζεται πρωτίστως για αγροτική εκμετάλλευση».