Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, πρότεινε την προηγούμενη εβδομάδα την έκδοση δημοτικών ομολόγων, για να μπορέσει να βρεθεί μια πηγή χρηματοδότησης για την υλοποίηση έργων τοπικής εμβέλειας και όχι μόνο. Επίσης, ο ίδιος βλέπει ότι θα μπορούσαν αυτά να αποτελέσουν και όχημα για τη διεξαγωγή «δημοψηφισμάτων», ώστε να εκφράζεται και η βούληση των δημοτών για τις παρεμβάσεις στον τόπο τους.
Τα δημοτικά ομόλογα μόνο καινούργια ιστορία δεν είναι. Έχουν παράδοση αιώνων και έγιναν πολύ δημοφιλή κάποια στιγμή στις ΗΠΑ. Όντως χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής, που όμως έχουν ανταποδοτικό όφελος.
Ιδιώτες -που έχουν οικονομική δύναμη- επενδύουν στα δημοτικά ομόλογα και παίρνουν ένα καλό επιτόκιο. Διότι ας μην κοροϊδευόμαστε, τρόπος για να πάρει δάνεια ο κάθε δήμος είναι τα ομόλογα και τίποτα περισσότερο.
Και με την αδυναμία πλέον των περισσοτέρων δήμων να δανειστούν, αφού είναι υπερχρεωμένοι, πιθανώς να μπορούσε να είναι μια λύση, για να μη βαλτώσουν τα πάντα και για να μπορέσουν να γίνουν κάποιες αναγκαίες παρεμβάσεις στην πόλη. Παρεμβάσεις, οι οποίες πλέον δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν από Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, από το νέο ΕΣΠΑ ή να βαρύνουν τον κρατικό κορβανά.
Ο δήμος θα αποκτήσει κάποια ρευστότητα και θα μπορέσει με κάποια σχετική άνεση να κάνει έργα που θεωρεί αναγκαία στην πόλη.
Εγείρονται όμως μια σειρά από ζητήματα, για τα οποία απαντήσεις δεν έχουν δοθεί επαρκείς. Όχι από το δήμο Θεσσαλονίκης βεβαίως, αλλά από εκείνους τους δήμους που ήδη έχουν ακολουθήσει τη συγκεκριμένη πρακτική και φυσικά δεν είναι μόνον αμερικανικοί.
Ένα ποσοστό της τάξης του 4% - 5% ως επιτόκιο είναι γενικά αποδεκτό διεθνώς για τα δημοτικά ομόλογα. Ωστόσο, όταν φτάνει η ώρα της αποπληρωμής τους μοιάζουν πολύ με τα κρατικά. Αυτά τα οποία σήμερα η χώρα μας δεν μπορεί να αποπληρώσει.
Για να πάρεις ένα δάνειο και να το αξιοποιήσεις επιτυχώς θα πρέπει από κάπου να έχεις έσοδα για να το αποπληρώσεις (μαζί με τους τόκους). Με τα έσοδα του δήμου να βρίσκονται υπό κατάρρευση, τα άλλα δάνεια να τρέχουν και την οικονομική κατάσταση των δημοτών να μην αντέχει άλλη πίεση, πώς θα γίνει η αποπληρωμή των δημοτικών ομολόγων;
Επίσης τίθεται ζήτημα επιβάρυνσης του δήμου με νέα χρέη. Το έκαναν με άλλο τρόπο πολλοί στο παρελθόν και το μάρμαρο το πληρώνουμε όλοι μας σήμερα. Πρωτίστως ο ίδιος ο δήμος.
Ακόμη ένα ζήτημα είναι οι εξαρτήσεις που δημιουργούνται από τους επενδυτές (ή δανειστές για να είμαστε πιο σωστοί). Στην έκδοση δημοτικού ομολόγου προφανώς μόνο θεωρητικά μπορούν να συμμετάσχουν όλοι οι δημότες. Μακάρι να υπήρχε το απόθεμα και να μπορούσαμε όλοι να επενδύσουμε. Στην πραγματικότητα όμως εκείνοι που θα έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν και θα το κάνουν τελικά είναι όσοι έχουν απόθεμα. Κι αυτοί λογικά θα σκεφτούν το κέρδος. Όχι το 5% του τόκου, αλλά τα παράλληλα κέρδη που προκύπτουν από το γεγονός ότι «χρηματοδοτούν» το δήμο για να κάνει έργα, από τα οποία η εκάστοτε δημοτική αρχή πιστώνεται πολιτικά οφέλη.
Άρα, δε θα είναι λίγοι εκείνοι που ως αντάλλαγμα για το δανεισμό θα θελήσουν κάτι περισσότερο από το τοκομερίδιο...
Τα δημοτικά ομόλογα θεωρούνται διεθνώς λίγο πιο επισφαλή από τα κρατικά, όμως στην περίπτωση της Ελλάδας με τους δήμους να είναι σε οικονομική ασφυξία και να εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την κρατική χρηματοδότηση, το ρίσκο είναι μάλλον το ίδιο. Τα δε κρατικά...
Το... τυράκι του αφορολόγητου είναι επίσης επισφαλές στην Ελλάδα.
Η δημοτική αρχή της Θεσσαλονίκης θα πρέπει να έχει μελετήσει πολύ καλά όλα αυτά τα δεδομένα (και πολλά περισσότερα, που δεν αναφέρουμε εδώ) προτού προχωρήσει σε ένα τέτοιο βήμα.
Αν μπορεί να δώσει τα κίνητρα ώστε οι δημότες να συμμετάσχουν μαζικά στην αγορά τέτοιων ομολόγων, τότε όντως θα έχει πετύχει φλέβα και θα έχει βρει και ρευστό και τρόπο να ξεπεράσει τη σημερινή στάση πληρωμών.
Να σκεφτούμε μόνο πως στην Ελλάδα δεν έχουμε συνηθίσει για παράδειγμα να πληρώνουμε για το πεζοδρόμιο που καταστράφηκε έξω από το σπίτι μας, διότι (ορθώς) θεωρούμε ότι το έχουμε πληρώσει μέσω των δημοτικών τελών. Ούτε μπορούμε να ανεχτούμε εισιτήριο για να πάμε στο περιαστικό δάσος να περπατήσουμε...
Άσε δηλαδή που έχουμε εμπειρία χρηματιστηρίου, κρατικών ομολόγων και κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.