του Γιώργου Δώρα
Το τελευταίο διάστημα οι διεθνείς και εγχώριες εξελίξεις –από τον πόλεμο στη Συρία και το προσφυγικό, μέχρι την ολοκλήρωση της αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος, που προβλέπει επίσπευση των ιδιωτικοποιήσεων- έχουν ως αποτέλεσμα να επανέρχεται και πάλι στο προσκήνιο ο γεωστρατηγικός ρόλος της χώρας μας και ειδικότερα της Βορείου Ελλάδος.
Σημειώστε τέσσερα γεγονότα των τελευταίων ημερών:
- Η υπογραφή στη Θεσσαλονίκη την ερχόμενη Τρίτη της έναρξης κατασκευής του ΤΑΡ, του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω Τουρκίας, Ελλάδας, Αλβανίας, Αδριατικής, Ιταλίας. Στην πόλη θα βρεθούν ηγέτες και υπουργοί Ενέργειας από τις εμπλεκόμενες χώρες, αλλά και από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, που ενδιαφέρονται πολύ για την υλοποίηση του έργου.
- Οι επισκέψεις τις τελευταίες δέκα ημέρες στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης εκπροσώπων των υποψηφίων αγοραστών της πλειοψηφίας των μετοχών της ΟΛΘ ΑΕ. Το ενδιαφέρον για το λιμάνι αναζωπυρώνεται στην πιο κρίσιμη φάση, λίγο πριν την κατάθεση δεσμευτικών οικονομικών προσφορών, κάπου μέσα στον Ιούλιο.
- Η χθεσινή επίσκεψη στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης του Ρώσου υπουργού Μεταφορών. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια εταιρίες από τη Ρωσία του Πούτιν έχουν εκδηλώσει –τουλάχιστον θεωρητικά- το ενδιαφέρον τους να εμπλακούν στις υποδομές μεταφορών της χώρας μας –ανάμεσα τους ο λιμάνι της Θεσσαλονίκης και ο σιδηρόδρομος.
- Η επίσημη παρουσία στη Θεσσαλονίκη της γερμανικής προέλευσης και πολυεθνικής μετοχικής σύνθεσης τράπεζας ProCredit Bank, που έχει ως στόχο τη χρηματοδότηση εκατοντάδων από τις καλύτερες, ανθεκτικότερες, αποδοτικότερες, καινοτομικές και εξωστρεφείς επιχειρήσεις της Β. Ελλάδος, μέσω του πακέτου Γιουγκέρ. Όπως λένε οι Γερμανοί αφού αυτές οι εταιρίες προχωρούν σε περιβάλλον επτάχρονης ύφεσης έχουν μεγάλες δυνατότητες. Πρόκειται για τράπεζα που ήδη δραστηριοποιείται σε οκτώ βαλκανικές χώρες. Και μπορεί στην Ελλάδα να ήρθε με υποκαταστήματα της θυγατρικής της στη Βουλγαρία, αλλά είναι προφανές ότι η επιλογή της Θεσσαλονίκης έχει και στρατηγικά χαρακτηριστικά, ως επίκεντρο της ευρύτερης Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Όλα αυτά μέσα σε λίγες ημέρες κάτι σημαίνουν. Είναι φανερό πως υπάρχει θετικό momentum. Ασφαλώς δεν βρισκόμαστε στις δεκαετίες του 1990 ή του 2000. Τα διεθνή δεδομένα έχουν αλλάξει, αλλά κυρίως η Ελλάδα είναι μια άλλη χώρα. Αδύναμη και δέσμια των μνημονίων. Με περιορισμένη κυριαρχία. Χωρίς διαχειριστική επάρκεια. Και με τόσα πολλά εσωτερικά προβλήματα, που αφήνει τα υπόλοιπα στη διάθεση της ιστορίας και της γεωγραφίας. Όπως έκανε άλλωστε σχεδόν από πάντα. Ακόμη και τις καλύτερες ημέρες, όταν στην Ελλάδα «έδεναν τα σκυλιά με τα λουκάνικα».
Το ζήτημα, λοιπόν, είναι το πως με αυτές τις συνθήκες η Βόρεια Ελλάδα θα αξιοποιήσει τη συγκυρία επ’ ωφελεία της. Αν δηλαδή στο τέλος, μετά από τα φώτα, τα ταρατατζούμ και τις μεγαλοστομίες των ημερών, μείνει κάτι χειροπιαστό και αξιοποιήσιμο. Δύσκολο. Μόνο οι σχεδιασμοί και τα ιδιωτικά συμφέροντα μπορούν να δουλέψουν σε ένα τόπο που οι δημόσιοι παράγοντες δε βλέπουν μακρύτερα από τη μύτη τους και πέρα από την αυλή τους. Αν, δηλαδή, το ιδιωτικό ενδιαφέρον που εκδηλώνεται καταφέρει να μετουσιωθεί σε ενέργεια και αποτέλεσμα, τότε τα οφέλη για την οικονομία της περιοχής θα είναι μεγάλα. Αν –για οποιονδήποτε από τους πολλούς δυνητικά λόγους- τα σχέδια αυτά δεν προχωρήσουν στην πράξη, τότε η απογοήτευση θα είναι μεγάλη. Αλλά δεν θα κάνει εντύπωση. Διότι άρχισε να γίνεται –κακή- συνήθεια. Σίγουρα δεν είναι τυχαία η κατάληξη της χθεσινής ομιλίας του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννη Στουρνάρα στο γεύμα του ΣΒΒΕ, στη Θεσσαλονίκη, ο οποίος μιλώντας για τις επενδυτικές ευκαιρίες που παρουσιάζονται συτή την εποχή στη χώρα είπε: «Για να εκμεταλλευτούμε αυτές τις ευκαιρίες, πρέπει κυρίως να προσαρμόσουμε κατάλληλα την αναπτυξιακή μας στρατηγική και να υιοθετήσουμε ένα εξωστρεφές αναπτυξιακό πρότυπο, που στηρίζεται, μεταξύ άλλων, σε ιδιωτικοποιήσεις και στην αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας, με στόχο να γίνει η Ελλάδα αναπτυξιακός κόμβος στην ευρύτερη περιοχή. Κυρίως όμως πρέπει να θέλουμε να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις και πρέπει να θέλουμε να μην χάσουμε, για μια ακόμη φορά, τις ευκαιρίες που μας παρουσιάζονται».