Η νέα ταινία του Παντελή Βούλγαρη, «Το τελευταίο σημείωμα», δεν είναι μόνο μια ωδή στην ιστορία της Εθνικής Αντίστασης.
Είναι ένα βαρύθυμο οδοιπορικό στις χιλιάδες γνωστές και άγνωστες ιστορίες ανθρώπων που έδωσαν ως αντάλλαγμα τη ζωή τους για την ελευθερία της Ελλάδας, για ένα καλύτερο μέλλον. Είναι συνάμα και ποίηση αφιερωμένη στην ομορφιά της ζωής.
Η ταινία έκανε προφεστιβαλική πρεμιέρα στο κατάμεστο από κόσμο Ολύμπιον στη Θεσσαλονίκη το βράδυ της Δευτέρας, ενώ το «παρών» έδωσε ο Παντελής Βούλγαρης, η σύζυγός του, Ιωάννα Καρυστιάνη -με την οποία ο σκηνοθέτης υπογράφει το σενάριο-, καθώς και οι πρωταγωνιστές Ανδρέας Κωνσταντίνου και Μελία Κράιλινγκ.
Το φιλμ διηγείται τη μαζικότερη εκτέλεση που πραγματοποιήθηκε στα χρόνια της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα, αυτή των 200 πολιτικών κρατούμενων στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, στην πλειοψηφία τους κομμουνιστών, την 1η Μαΐου 1944 στην Καισαριανή, ως αντίποινα για την εκτέλεση του διοικητή της 41ης Μεραρχίας Οχυρών και υποστράτηγου της ναζιστικής Γερμανίας Φράντς Κρεχ και της συνοδείας του στην περιοχή των Μολάων Λακωνίας τέσσερις μέρες νωρίτερα.
Ο 34χρονος Ναπολέων Σουκατζίδης, Κρητικός μικρασιατικής καταγωγής, αγωνιστής του λαϊκού κινήματος και κρατούμενος σε εξορίες και φυλακές από το 1936, εκτελεί χρέη διερμηνέα του Γερμανού διοικητή του στρατοπέδου, Καρλ Φίσερ. Μπροστά από τα μάτια του περνά όλο το δράμα της γερμανικής αγριότητας και αντιμετωπίζει ένα δίλημμα ζωής όταν, όντας ένας από τους 200, μπορεί τελικά να εξαιρεθεί από την εκτέλεση.
«Άραγε θα μας ξεχάσουν;»
Το «σημείωμα» είναι μία μορφή υπενθύμισης, μάλιστα απευθύνεται στους θεατές και μέσω τις κεντρικής αφίσας της ταινίας («Άραγε θα μας ξεχάσουν;»). Μία υποσημείωση μνήμης των ανθρώπων που με βλέμμα ίσια στον θάνατο αντιμετώπισαν με πρωτόγνωρο θάρρος τα γερμανικά οπλοπολυβόλα.
Η ιστορική αλήθεια και το κινηματογραφικό σενάριο υφαίνουν ένα συγκλονιστικό ταξίδι, η σκηνοθεσία του Βούλγαρη αποκαλύπτει τη σιωπή των νεκρών ως κραυγή και τελικά αποτυπώνεται εξαιρετικά αυτό ακριβώς που συνέβη στην κατοχή, η σύγκρουση δύο διαφορετικών κόσμων.
Η μουσική επιμέλεια του The Boy (Αλέξανδρος Βούλγαρης, γιος του σκηνοθέτη), η φωτογραφία αλλά και το μοντάζ προσδίδουν όλες τις πινελιές για να καταστήσουν το ταξίδι αξέχαστο.
«Αδικημένη η γερμανική κατοχή στον κινηματογράφο»
Όπως ανέφερε μετά το τέλος της προβολής ο σπουδαίος σκηνοθέτης, εδώ και χρόνια επιθυμούσε να κάνει μία ταινία για την κατοχή, διάβαζε συνεχώς βιβλία και ιστορίες, αλλά τελικά κατέληξε σε αυτήν.
«Η κατοχή είναι μια αδικημένη κινηματογραφικά εποχή, έχει χιλιάδες συγκλονιστικές ιστορίες για εμάς τους κινηματογραφιστές», τόνισε ο κ. Βούλγαρης.
Από την πλευρά της, η σεναριογράφος ανέφερε ότι αρχικά δεν ήθελε να συγγράψει το σενάριο για αυτήν ειδικά την ιστορία. «Σκεφτόμουν ότι αυτή η ιστορία από μόνη της υπερβαίνει τα πάντα. Έπειτα σκεφτόμουν τις δυσκολίες, πού θα βρούμε όλο τον εξοπλισμό, ρούχα, χώρους, ανθρώπους».
Η ταινία που γυρίστηκε στα Χανιά, αντιμετώπισε προβλήματα χρηματοδότησης αλλά και γραφειοκρατίας, όπως αναφέρθηκε, ωστόσο, κατάφερε τελικά να ολοκληρωθεί.
Ο πρωταγωνιστής, Ανδρέας Κωνσταντίνου, ανέφερε ότι για αυτόν ήταν ένα απερίγραπτο ταξίδι, ενώ ευχαρίστησε για τη συνεργασία τον Παντελή Βούλγαρη και την Ιωάννα Καρυστιάνη. «Είναι δύσκολο να μιμείσαι ιστορικά πρόσωπα. Προσπάθησα να βάλω τον εαυτό μου μέσα σε αυτό», τόνισε.
Η Μελία Κράιλινγκ δήλωσε από την πλευρά της ότι όλο αυτό ήταν μια υπενθύμιση ανθρωπιάς, ένα συναρπαστικό ταξίδι μέσα στην ιστορία.
Το φιλμ θα βγει στις αίθουσες στις 26 Οκτωβρίου 2017 από την Tanweer.
