Skip to main content

Τι λένε οι επιστήμονες για την επιδημική έξαρση της ιλαράς

Ο κ. Ξανθός ανάφερε ότι πέρυσι που έγινε μια πολύ συστηματική προσπάθεια για την αντιμετώπιση της εποχικής γρίπης και εμβολιάστηκαν 1,8 εκ. άνθρωποι

Η ιλαρά, αλλά και κάθε άλλο θέμα δημόσιας Υγείας και υγειονομικής ασφάλειας, δεν  πρέπει να αποτελεί αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης, αλλά ζήτημα για τη  μεγαλύτερη δυνατή πολιτική συναίνεση, τόνισε ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, μιλώντας στη  Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής με θέμα την επιδημική έξαρση της ιλαράς και της εμβολιαστικής πολιτικής της χώρας.

Όπως ανέφερε, «μπορούμε όλοι μας να κάνουμε αλχημείες με τους αριθμούς και να δημιουργούμε ένα κλίμα γενικευμένης ανησυχίας και ανασφάλειας. Το μόνο, όμως, που πραγματικά δεν χρειάζεται η κοινωνία, αυτή τη περίοδο της παρατεινόμενης δυσκολίας και της κρίσης, είναι να αισθάνεται ανασφαλής απέναντι στον κίνδυνο της αρρώστιας, απέναντι σε υπαρκτές απειλές που υπάρχουν για την δημόσια υγεία».

Ωστόσο, τόνισε ότι χρειάζεται διαρκής εγρήγορση,  καθώς «στον κόσμο δεν υπάρχουν υγειονομικά σύνορα και προφανώς, οι επιδημικές  εξάρσεις νοσημάτων, ακόμα και ξεχασμένων, θα έρθουν και στην Ελλάδα όσο καλά και αν είναι τα standards της επιδημιολογικής επιτήρησης, όσο καλά και αν λειτουργούν οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας».

Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ, θέλοντας να αναδείξει τη σημασία των εμβολιασμών στην προστασία της δημόσιας υγείας, ο Α. Ξανθός  ανάφερε ότι πέρυσι που έγινε μια πολύ συστηματική προσπάθεια για την αντιμετώπιση της εποχικής γρίπης και εμβολιάστηκαν 1,8 εκ. άνθρωποι, οι θάνατοι υποδιπλασιάστηκαν (108 θανατηφόρα κρούσματα) σε σύγκριση με πρόπερσι οπότε διατέθηκαν 1,2 εκ. εμβόλια και οι θάνατοι είχαν φτάσει στους 197.

Επίσης, όπως είπε, την περασμένη χρονιά σχεδόν διπλασιάστηκε το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης των υγειονομικών (από 11% σε 18% στα νοσοκομεία και από 24% σε 34% στις δομές ΠΦΥ) με αποτέλεσμα να μη νοσήσουν αρκετοί γιατροί και επαγγελματίες υγείας και κατ επέκταση να προστατευθούν και οι ασθενείς.

Ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Γιάννης Μπασκόζος,  τόνισε ότι υπάρχει πλήρης εικόνα της επιδημιολογικής επιτήρησης και έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα,  με εμβολιασμούς ειδικών πληθυσμών, όπως σε πρόσφυγες όπου δεν έχει εκδηλωθεί κανένα κρούσμα ιλαράς.

Όπως είπε από τον περασμένο Αύγουστο, σε συνεργασία με το ΚΕΕΛΠΝΟ, βρίσκεται σε εξέλιξη εκστρατεία εμβολιασμών σε Ρομά με αποτέλεσμα, μέχρι σήμερα, να έχουν εμβολιαστεί 1.600 παιδιά με το μικτό εμβόλιο ιλαράς- παρωτίτιδας- ερυθράς.

«Πρέπει να καταλάβουμε τι σημαίνει δημόσια υγεία όλοι μας και να καταλάβουμε πως με κραυγές, με αντιεπιστημονικά δεδομένα ή με στείρο αντιπολιτευτισμό δεν οδηγούμαστε πουθενά» ανέφερε ο κ. Μπασκόζος.

Ελεγχόμενη χαρακτήρισε την επιδημία ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ

Ο πρόεδρος του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ, αναφέρθηκε στις ενέργειες που έχει κάνει το ΚΕΕΛΠΝΟ από τον περασμένο Απρίλιο με στόχο την ευαισθητοποίηση των υγειονομικών και των πολιτών. Ανάμεσα σ αυτέες οππως είπε, είπα ο έγγραφα και εγκύκλιοι στις υγειονομικές υπηρεσίες και τις περιφέρειες και αφίσες σε υγειονομικά ιδρύματα με το σύνθημα «Υπάρχει ιλαρά στην Ευρώπη, εμβολιαστείτε και προστατευθείτε».

Όπως ενημέρωσε ο κ. Ροζένμπεργκ, τα πρώτα κρούσματα εμφανίστηκαν το Μάιο, τέλη Απριλίου, και αρχές Μαΐου του 2017 και αφορούσαν τρία μικρά παιδιά της κοινότητας των Ρομά

«Παρακολουθήσαμε με μεγάλη προσοχή εργαστηριακά και κλινικά την εξέλιξη της νόσου, καθώς και την μετάδοση των νοσημάτων. Άρχισαν να εμφανίζονται όλο και περισσότερα και συχνότερα κρούσματα που αφορούσαν  κατά κύριο λόγο , παιδιά της κοινότητας των Ρομά, αλλά και ενήλικες.  Διαπιστώσαμε ότι οι πληθυσμοί αυτοί (στο 99%) ήταν πληθυσμοί που δεν είχαν καμία εμβολιαστική κάλυψη. Το ΚΕΕΛΠΝΟ κινητοποιήθηκε δίνοντας έμφαση στην ενημέρωση και στην πληροφόρηση των συναδέλφων γιατρών, για να υπάρχει εγρήγορση όσο αναφορά την έγκαιρη διάγνωση -εργαστηριακή και κλινική- της νόσου, και στη μεγάλη προσεκτική επιδημιολογική επιτήρηση των κρουσμάτων, για την έγκαιρη αναφορά τους, την επιβεβαίωση τους εργαστηριακά, τουλάχιστον στα πρώτα-πρώτα στάδια και εν συνεχεία την καταγραφή τους. Δεν βλέπουμε μια πολύ μεγάλη, εκθετική αύξηση των κρουσμάτων, αλλά μια προοδευτική, αναμενόμενη αύξηση των κρουσμάτων και αυτό από το γεγονός ότι έχουν επιδεινωθεί οι καιρικές συνθήκες, υπάρχει μεγαλύτερος συγχρωτισμός και ιδιαίτερα με την επιστροφή των παιδιών στα σχολεία. Παρά ταύτα, ακριβώς, βασισμένοι στο γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός του ελληνικού πληθυσμού είναι πράγματι καλυμμένος με δύο δόσεις του τριπλού εμβολίου, φαίνεται ότι η εξάπλωση της επιδημίας είναι ελεγχόμενη, την παρακολουθούμε με μεγάλη προσοχή», ανέφερε ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ.

«Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός δεν θα ήταν ένα αποτελεσματικό μέτρο»

Ο καθηγητής του Τομέα Υγείας του Παιδιού της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ), Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, ενημέρωσε την επιτροπή, ότι μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί περίπου 200 περιστατικά ιλαράς, το 70% με 75% αφορούν  παιδιά από την κοινότητα των Ρομά, περίπου 15% είναι άτομα του γενικού πληθυσμού και περίπου 10% είναι μετανάστες, σχεδόν αποκλειστικά παλαιών κυμάτων μετανάστευσης και όχι του πρόσφατου προσφυγικού κύματος. Σύμφωνα με τον κ. Παναγιωτόπουλο, παλαιότερες μελέτες που έχουν γίνει σε σχέση με την εμβολιαστική κάλυψη, κατά κάποιο τρόπο προδιέγραφαν ότι μια τέτοια επιδημία είναι δυνατή, γιατί ήδη σε μελέτες του 2006 και του 2012 είχε διαπιστωθεί μεγάλη, έλλειψη εμβολιαστικής κάλυψης στην κοινότητα των Ρομά και ανεπαρκής κάλυψη του γενικού πληθυσμού με δύο δόσεις του εμβολίου MMR. Ο κ. Παναγιωτόπουλος σημείωσε ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) θέτει σαν στόχο ?για να μην εκδηλώνονται επιδημίες? τον εμβολιασμό του 95% του πληθυσμού και όλων των επιμέρους ομάδων του με δύο δόσεις εμβολίου έναντι της ιλαράς (με μονοδύναμο εμβόλιο ή MMR).

Ο κος Παναγιωτόπουλος κατέληξε λέγοντας: «Επειδή ακούγονται πολλά για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού: Νομίζω ότι τέτοια μέτρα πρέπει να τα σκεφτεί πολύ καλά κανείς, κυρίως με κριτήριο την αποτελεσματικότητα. Η πολιτεία θα πρέπει, σε ειδικές περιπτώσεις, να έχει τη δυνατότητα λήψης μέτρων επιβολής συνεπειών σε όσους δεν είναι εμβολιασμένοι (π.χ. περιορισμός στην προσέλευση στο σχολείο ή αλλού κλπ.), αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνεται «οριζόντια», αλλά μόνο με προϋποθέσεις και μετά από προσεκτική στάθμιση των επιδημιολογικών δεδομένων. Δεν νομίζω ότι ο υποχρεωτικός εμβολιασμός θα ήταν ένα αποτελεσματικό μέτρο στη χώρα μας σήμερα, λόγω της περιορισμένης έκτασης της επιδημικής έξαρσης ιλαράς, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι σε μεγάλο βαθμό εστιάζεται σε ειδικές ομάδες του πληθυσμού».

Κάνενα πρόβλημα με την επάρκεια των εμβολίων

Η α΄ αντιπρόεδρος του ΕΟΦ, Δέσποινα Μακριδάκη, ανέφερε ότι μέχρι στιγμής έχουν πωληθεί από τις εταιρείες προς τους φαρμακεμπόρους κι από εκεί προς τα ιδιωτικά φαρμακεία περίπου 340.000 δόσεις τριπλών εμβολίων ιλαράς- παρωτίτιδας- ερυθράς, ξεπερνώντας κατά περίπου 15.000 την κατανάλωση της προηγούμενης χρονιάς. Επίσης, προγραμματίζεται η εισαγωγή  65.000 δόσεων για τον Οκτώβριο και μέχρι τέλος του χρόνου έχουν ήδη εξασφαλιστεί 120.000 δόσεις.

Σύμφωνα με την κα Μακριδάκη, από την επικοινωνία που έχει ο ΕΟΦ με τους εκπροσώπους των Φαρμακαποθηκών, δεν έχει αναφερθεί κανένα πρόβλημα στην επάρκεια ή στη χορήγηση αυτών προς τα ιδιωτικά φαρμακεία. Τέλος, η κα Μακριδάκη τόνισε ότι από τις 25 Σεπτεμβρίου ο ΕΟΦ έχει εντάξει στη λίστα απαγόρευσης εξαγωγών και τα εμβόλια της ιλαράς ως ένα επιπλέον μέτρο παρακολούθησης ενώ παράλληλα, όπως διαβεβαίωσε, σε περίπτωση ανάγκης, μπορεί να γίνει επιπλέον έκτακτη εισαγωγή συσκευασιών.  

Ο πανικός είναι ο χειρότερος σύμβουλος

Ο επιστημονικός συνεργάτης της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής, Παναγιώτης Βιδάλης, ανέφερε ότι δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για την αξία του εμβολιασμού αλλά και για τον κίνδυνο που μπορεί να προκαλέσει μια μαζική άρνηση του πληθυσμού να εμβολιαστεί, ειδικά όταν αφορά σε παιδιά. Ωστόσο, ο κ. Βιδάλης είπε ότι η Επιτροπή Βιοηθικής έχει τονίσει ότι ο εμβολιασμός αποτελεί ιατρική πράξη και ως εκ τούτου- όπως προβλέπει το Σύνταγμα και  η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Βιοϊατρική-  συνδέεται πάντοτε με τη συναίνεση αυτού που υποβάλλεται στην πράξη ή αν πρόκειται για παιδί, με τη συναίνεση των γονιών. « Νομίζω ότι ακούστηκαν φωνές όλο αυτό το διάστημα, που ήταν αποτέλεσμα ενός πανικού. Είναι ο χειρότερος σύμβουλος σ? αυτές τις περιπτώσεις. Εάν έχουμε την ψυχραιμία, να δούμε τα στατιστικά στοιχεία, που μας παρουσίασαν οι προηγούμενοι ομιλητές και που δείχνουν ότι η χώρα μας, δεν αντιμετωπίζει έναν άμεσο κίνδυνο επιδημίας, θα πρέπει λίγο να χαμηλώσουμε τους τόνους ως προς την υποχρεωτικότητα» είπε ο κ. Βιδάλης προσθέτοντας ότι δεν μπορεί ο εμβολιασμός να είναι κριτήριο της εγγραφής του παιδιού στην υποχρεωτική εκπαίδευση.

Τέλος, ο κ. Στέλιος Καλογερόπουλος, μέλος του ΔΣ του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου επεσήμανε την αναγκαιότητα της δωρεάν και απρόσκοπτης πρόσβασης όλων των πολιτών στα εμβόλια και την ανάγκη να θεραπευθούν όποια προβλήματα υπάρχουν στην εισαγωγή και διακίνηση των σκευασμάτων, τονίζοντας, ωστόσο ότι δεν υπάρχει ιδιαίτερη ανησυχία για ελλείψεις στα εμβόλια που προστατεύουν από την ιλαρά.