Skip to main content

Το φαινόμενο Brain Drain και το κοινωνικό συμβόλαιο με τη νέα γενιά

Τι ειπώθηκε για την κατάσταση των νέων στην Ελλάδα, σε εκδήλωση που διοργάνωσε η διαΝΕΟσις στο Βελλίδειο, στο πλαίσιο του Thessaloniki Summit.

Τα στοιχεία ερευνών της διαΝΕΟσις για την κατάσταση των νέων στην Ελλάδα, τη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας και τη φυγή στο εξωτερικό, παρουσιάστηκαν και σχολιάστηκαν σε εκδήλωση που διοργάνωσε η διαΝΕΟσις στο Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο στο πλαίσιο του Thessaloniki Summit.

Στη συζήτηση συμμετείχαν με τοποθετήσεις ο Δημήτρης Μαύρος, Μέλος δ.σ. MRB, ο Μάνος Ματσαγγάνης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Πολυτεχνείο του Μιλάνου και Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, μέλος του Advisory Board της διαΝΕΟσις, ο Γιώργος Πρεβελάκης, Καθηγητής Γεωπολιτικής του Πανεπιστημίου της Σορβόννης (Paris Ι) και μέλος του Αdvisory Βoard της διαΝΕΟσις και ο Νίκος Χριστοδουλάκης, πρώην υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η ΔιαΝΕΟΣΙΣ άνοιξε τη συζήτηση για τα δομικά, διαγενεακά και πολιτισμικά αίτια της ανεργίας των νέων στη χώρα μας δημοσιεύοντας τον περασμένο Ιούλιο τα πρώτα αποτελέσματα του ελληνικού σκέλους μιας πανευρωπαϊκής έρευνας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου CUPESSE. Η έρευνα διεξήχθη από την MRB το φθινόπωρο του 2016 με τη συμμετοχή 1.500 νέων Ελλήνων και 500 περίπου γονεών τους από όλες τις περιφέρειες της χώρας. Το έργο περιλαμβάνει έρευνες και δράσεις που θα δημοσιευθούν σταδιακά τα επόμενα χρόνια.

Παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας ο κ.Μαύρος επεσήμανε ότι οι νέοι που εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας ανεξάρτητα από ποιους γονείς προέρχονται είναι κυρίως νέοι, οι οποίοι δεν θεωρούνται ενεργοί πολίτες, αντιδρούν απέναντι στους θεσμούς, δεν είναι ιδιαίτερα μορφωμένοι και δεν αφιερώνουν χρόνο στην πνευματική τους καλλιέργεια.

Από την πλευρά του ο κ. Ματσαγγάνης υπογράμμισε ότι οι νέοι είναι οι μεγάλοι χαμένοι της οικονομικής κρίσης, καθώς οι προηγούμενες αλλά και η σημερινή κυβέρνηση είχαν μία ετεροβαρή πολιτική στα κοινωνικά ζητήματα που κοιτά τους ηλικιωμένους και όχι τους νέους. Σύμφωνα με τον κ.Ματσαγγάνη, οι μεταναστευτικές ροές από την Ελλάδα στο εξωτερικό επιταχύνθηκαν τα χρόνια της κρίσης από περίπου 15.000 άτομα ετησίως το 2004-2009 σε σχεδόν 50.000 άτομα ετησίως το 2012 με αυξητική τάση έκτοτε. "Λογικά η μετανάστευση προς άλλες χώρες θα έπρεπε να βελτιώσουν τις προοπτικές απασχόλησης όσων έμειναν στην Ελλάδα. Κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Το 2008-2014 ο αριθμός εργαζομένων ηλικίας 20-29 ετών μειώθηκε κατά 356.000. Το 2014-17 δημιουργήθηκαν 252.300 θέσεις εργασίας συνολικά αλλά η απασχόληση των νέων ηλικίας 20-29 ετών αυξήθηκε κατά μόλις 13.200 άτομα", υπογράμμισε.

Σε ότι αφορά στα εισοδήματα, οι πραγματικές αποδοχές των νέων μισθωτών μειώθηκαν κατά 35% κατά την περίοδο 2010-2014, τα πραγματικά εισοδήματα των νοικοκυριών με μέλη άτομα ηλικίας 18-29 ετών μειώθηκαν κατά 46% την περίοδο 2009-2013 όταν η αντίστοιχη μείωση στα εισοδήματα νοικοκυριών με μέλη ηλικιωμένους ήταν 35%, Επιπλέον, το 2016 το ποσοστό ακραίας φτώχειας των νοικοκυριών με μέλη άτομα ηλικίας 18-29 ετών εκτιμήθηκε ίσο με 23%.



Ο κ. Πρεβελάκης υποστήριξε πως με τη μετανάστευση των νέων από την Ελλάδα στο εξωτερικό δημιουργείται μία νέα διασπορά και ανοίγουν ορίζοντες που τα προηγούμενα χρόνια της ευημερίας είχαν κλείσει. Ο ίδιος σημείωσε ότι η μετανάστευση από την Ελλάδα δεν είναι το κύριο ζήτημα του δημογραφικού, καθώς η Ελλάδα μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της μείωσης του πληθυσμού με τις μεταναστευτικές ροές από άλλες χώρες προς τη χώρα μας. «Η Ελλάδα έχει την ικανότητα να ελληνοποιεί τους μετανάστες, να αφομοιώνει μετανάστες ευκολότερα από τη Γαλλία ή τη Γερμανία», σημείωσε.

Ο κ. Χριστοδουλάκης τόνισε ότι η νέα γενιά δεν αντέχει τη συνέχιση του κοινωνικού συμβολαίου, καθώς είναι χαμηλόμισθη, καταβάλλει υψηλές εισφορές και παράλληλα γνωρίζει ότι δεν θα λάβουν τη σύνταξη που προσδοκούν. "Το πρόβλημα της νέας γενιάς δεν μπορεί να λυθεί παρά μόνο σε βάρος της προηγούμενης", υπογράμμισε, ενώ πρότεινε μία σειρά από διορθωτικές κινήσεις που, όμως, δεν προσφέρουν άμεσα λύση: δημογραφική διόρθωση μέσω των μεταναστευτικών εισροών, ελάχιστο εγγυημένο βαθμό απόδοσης σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές συντάξεις, ανάληψη μεγαλύτερου βάρους από την γενιά που βρίσκεται κοντά στη συνταξιοδότηση.

Τη συζήτηση συντόνισε η αρχισυντάκτρια της Voria.gr Αθανασία Μπίδιου.