Skip to main content

Το ρεμπέτικο στον κατάλογο πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO

Επετεύχθη χάρη «στον δυναμικό χαρακτήρα του, καθώς και στην εξέλιξή του σε ισχυρό σημείο αναφοράς για τη συλλογική μνήμη και ταυτότητα των Ελλήνων».

Στη 12η ετήσια συνεδρίασή της, η Διακυβερνητική Επιτροπή της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO, 2003) ενέκρινε την εγγραφή του Ρεμπέτικου στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας.

Η εν λόγω συνεδρίαση πραγματοποιείται στην Κορέα από τις 4 έως τις 9 Δεκεμβρίου μετά και από την υποβολή του πλήρους φακέλου υποψηφιότητας από το υπουργείο Πολιτισμού.

Καθώς αφηγείται το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής στην οποία άνθισε, το ρεμπέτικο άκμασε το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, έχοντας επιρροές από το δημοτικό και το μικρασιάτικο τραγούδι. Στην πορεία, η κοινωνική του βάση επεκτάθηκε στους πρόσφυγες, στην εργατική και τη μεσοαστική τάξη.

Όπως μεταδίδει το ΑΜΠΕ, σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής, η εγγραφή του ρεμπέτικου στον κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO, επετεύχθη και χάρη «στον δυναμικό χαρακτήρα του, καθώς και στην εξέλιξή του σε ισχυρό σημείο αναφοράς για τη συλλογική μνήμη και ταυτότητα των Ελλήνων».

Στην ίδια απόφαση επισημαίνεται επίσης «η ποιοτική τεκμηρίωση του φακέλου (υποψηφιότητας) συνολικά και υπογραμμίζεται ότι η θερμή έκφραση υποστήριξης της υποψηφιότητας από την κοινότητα του ρεμπέτικου ανέδειξε συναρπαστικές προσωπικές αφηγήσεις, άμεσα συνδεδεμένες με το στοιχείο».

Προς επιβεβαίωση της σημασίας του γεγονότος (για την ιστορική, κοινωνική και πολιτιστική προβολή της Ελλάδας) η υποψηφιότητα του Ρεμπέτικου απέσπασε τον έπαινο του Oργάνου Aξιολόγησης (Εvaluation Body) της Σύμβασης για την ποιότητα των δράσεων διαφύλαξης που σχεδιάζονται και ιδιαίτερα για τα εκπαιδευτικά προγράμματα για την ανάδειξη του ρεμπέτικου και της πολυσχιδούς σημασίας του, κυρίως μεταξύ των νέων.

Το Ρεμπέτικο αποτελεί το πέμπτο στοιχείο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς για την Ελλάδα, που έχει γραφτεί στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας (UNESCO). Έχουν προηγηθεί η Μεσογειακή Δίαιτα (από κοινού με την Ιταλία, Ισπανία, Μαρόκο, Πορτογαλία, Κύπρο, Κροατία), η Παραδοσιακή Μαστιχοκαλλιέργεια στη Χίο, η Τηνιακή Μαρμαροτεχνία, καθώς και το εθιμικό δρώμενο των Μωμόγερων.

Αντίστοιχη υποψηφιότητα (η οποία αναμένεται να αξιολογηθεί το φθινόπωρο του 2018) για εγγραφή στον ίδιο κατάλογο της UNESCO έχει υποβάλει η Ελλάδα (από κοινού με τις Γαλλία, Ελβετία, Ισπανία, Ιταλία, Κροατία, Κύπρο, Σλοβενία) για την Τέχνη της Ξερολιθιάς.