Ισχυρά οικονομικά κίνητρα για την οικειοθελή δήλωση αυθαιρέτων από τους ιδιοκτήτες τους, αλλά και εμπλουτισμένα κοινωνικά κριτήρια και λύσεις για τις εξ αδιαιρέτου ιδιοκτησίες, εξετάζει η κυβέρνηση στο πλαίσιο του νέου νόμου για τη δόμηση, όπως προκύπτει από σημερινές δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος, Γιάννη Τσιρώνη.
Μιλώντας ο υπουργός στο Πρακτορείο 104,9 FM, διευκρίνισε: «Ο νέος νόμος θα αφορά ευρύτερα τη δόμηση, καθώς στη διάρκεια του διαλόγου του υπουργείου με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας και τους φορείς, αυτοί εστίασαν στις αιτίες που γεννάνε τα αυθαίρετα και σχετίζονται με τον λανθασμένο τρόπο αντιμετώπισης της δόμησης στην Ελλάδα».
'Αρα, σημείωσε ο κ.Τσιρώνης, πρόκειται για έναν νόμο ευρύτερα για το δόμηση, με τρία κεφάλαια: στο πρώτο απλοποιούνται οι διαδικασίες αδειοδότησης νέου ακινήτου, ώστε να μη δημιουργείται αιτία και ανάγκη για αυθαίρετη δόμηση.
35 χρόνια αναμένουν το σχέδιο πόλης
Το δεύτερο κεφάλαιο αφορά τα σχέδια πόλης, τα ρυμοτομικά και γενικά πολεοδομικά σχέδια, γιατί μια δεύτερη αιτία για την αυθαίρετη δόμηση είναι οι πολύ μεγάλες καθυστερήσεις σε αυτό το πεδίο. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ.Τσιρώνης, στο Ηράκλειο για παράδειγμα, υπάρχουν εκκρεμότητες έως και 35 ετών στο σχέδιο πόλης, με αποτέλεσμα όσοι είχαν ένα οικόπεδο και δεν μπορούσαν να το αξιοποιήσουν, να έχουν χτίσει αυθαίρετα σε ποσοστό άνω του 50%. "Δεν είναι ένας ο παραβάτης δηλαδή, αλλά όλη η κοινωνία" σημείωσε.
Και το τρίτο κεφάλαιο έχει να κάνει με το πώς θα θεραπευτεί η χωροταξική και περιβαλλοντική ανωμαλία, που έχει δημιουργήσει η υπάρχουσα κατάσταση αυθαιρέτων. "Αν δεν καταφέρουμε να καταγράψουμε όλα τα αυθαίρετα, που σημαίνει ότι θα δώσουμε ένα ισχυρό κίνητρο οικειοθελούς καταγραφής, θα έχουμε κι εμείς αποτύχει όπως οι προκάτοχοί μας. Ο νόμος 4178 πήγε να κάνει ακριβώς αυτό (να καταγράψει τα αυθαίρετα δηλαδή) και δεν το κατάφερε παρά σε ένα μικρό ποσοστό" σημείωσε.
Ερωτηθείς για τη διαχείριση του θέματος των αυθαιρέτων από τους προκατόχους του, απάντησε: "Δεν υποτιμώ τις ενδεχόμενες καλές προθέσεις τους. Εμείς έχουμε κάποια πλεονεκτήματα, που δεν τα είχαν οι προκάτοχοί μας. Πρώτα από όλα ένα πλεονέκτημα είναι ότι αυτή τη στιγμή έχει σχεδόν μηδενιστεί η δόμηση στην Ελλάδα, άρα δουλεύουμε σε κενό χρόνο λόγω της κρίσης [...] Το δεύτερο είναι ότι στο παρελθόν προσκρούαμε στο πελατειακό κράτος που ακύρωνε και καθυστερούσε σχέδια για να κρατάει όμηρους τους πολίτες. Και δεν είναι μονάχα το κράτος ήταν και πιθανά κάποιοι δήμαρχοι. 'Ολη η πολιτεία ως σύνολο υπομόνευε η ίδια και οι μηχανισμοί της [...] τη βούληση των υπουργών για να θεραπευτεί το πρόβλημα".
Κατά τον κ.Τσιρώνη, ο προηγούμενος νόμος απέτυχε να πείσει τους πολίτες να δηλώσουν τα αυθαίρετά τους γιατί σε άλλα σημεία ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκός και σε άλλα πολύ αυστηρός. Μεταξύ άλλων αδυνατούσε να ξεχωρίσει αν ένα τριώροφο αυθαίρετο 500 τετραγωνικών, για παράδειγμα, ανήκει σε έναν φτωχό και άνεργο οικογενειάρχη, που το έχτισε για να ζουν σε αυτό τα παιδιά και τα εγγόνια του ή σε μια οικογένεια λεφτάδων, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, που κατοικεί σε μια βιλάρα.
Εμπλουτισμός κοινωνικών κριτηρίων και διαχωρισμός όσων δηλώνουν τα αυθαίρετά τους οικειοθελώς
Οπως σημείωσε ο υπουργός, η κυβέρνηση δουλεύει ακόμη για να λυθεί το θέμα των εξ αδιαιρέτου αυθαίρετων ιδιοκτησιών, αλλά και για να εμπλουτιστούν τα κοινωνικά κριτήρια. Κοινωνικά κριτήρια, σημείωσε, υπήρχαν και στον προηγούμενο νόμο, αλλά ήταν τα πάγια, δηλαδή αυτά που αφορούσαν πχ, ΑμΕΑ και πολύτεκνους. Ο νέος νόμος θα "ανοίξει" ώστε να συμπεριλάβει και ανθρώπους που ενώ τυπικά εμφανίζονται να έχουν ακίνητη περιουσία επειδή κληρονόμησαν κάτι, οικονομικά είναι σε δεινή θέση. "Τα κοινωνικά κριτήρια πρέπει να τα επανεξετάσουμε και να τα εμπλουτίσουμε. Ο νόμος αλλάζει και προσπαθούμε ακριβώς να πετύχουμε να αγκαλιάσουμε τους πολίτες και να έρθουν να δηλώσουν [...] Και να διαχωρίσουμε αυτούς που έρχονται οικειοθελώς από αυτόν που δεν έρχεται" σημείωσε και πρόσθεσε -διευκρινίζοντας ότι τα ποσά είναι υποθετικά, αφού δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις- ότι στον καινούργιο νόμο, αυτός που θα έρθει οικειοθελώς να δηλώσει και θα έχει ένα πρόστιμο 10.000 ευρώ, για παράδειγμα, υποθετικά θα του το μειώσουμε στα 3.000- 4.000, ενώ αυτόν που δεν θα έρθει, θα τον πάμε 15.000" σημείωσε, ενώ πρόσθεσε ότι πλέον ουδείς θα είναι στο απυρόβλητο, αφού αν για παράδειγμα ένας πολίτης σε πολυκατοικία σπεύσει να δηλώσει την αυθαίρετη κατασκευή του, τότε η εικόνα όλου του κτηρίου θα περιέρχεται αμέσως στο υπουργείο.
Στόχος η καταγραφή των αυθαιρέτων να έχει ολοκληρωθεί εντός διετίας
Πόσο γρήγορα θα μπορούσε να ολοκληρωθεί η διαδικασία; "Η θεραπεία της έλλειψης ρυμοτομίας δεν μπορεί να γίνει σε ένα ή δύο χρόνια. Θα γίνει δουλειά γιατί υπάρχουν ελλείψεις. Και θα κοιτάξουμε να επιταχύνουμε, για να μην έχουμε ρυμοτομικά θέματα και τα επόμενα 30 χρόνια. Το ζήτημα είναι να τελειώσει αυτή η ιστορία και θα τελειώσει -γιατί θα έχουμε και Προεδρικά Διατάγματα- πιθανά σε μια πενταετία από σήμερα. Αλλά η καταγραφή, αν δεν έχει γίνει σε μια διετία θα έχουμε πάλι πρόβλημα. Για αυτό και ο νόμος πρέπει να έχει ένα ισχυρό δέλεαρ για να γίνει η οικειοθελής καταγραφή".
Για το Σώμα Ασφάλειας της Φύσης
Σε σχέση με το ζήτημα της δημιουργίας Σώματος Ασφαλείας της Φύσης, την οποία ο κ.Τσιρώνης έχει χαρακτηρίσει στο παρελθόν ώς αναγκαία, ο υπουργός επισήμανε ότι σε πρώτη φάση, προτεραιότητα είναι η καλύτερη συνεννόηση, o συντονισμός και η κοινή διοικητική παρ ακολούθηση των ήδη υφιστάμενων σωμάτων, ήτοι των δασοφυλάκων, των θηροφυλάκων και των ελεγκτών περιοχών Natura. "Σε πρώτη φάση νομοθετούμε το φθινόπωρο, με τον νόμο για βιοποικιλότητα τον καλύτερο συντονισμό μεταξύ των υπαρχουσών δομών και από εκεί και πέρα θα κοιτάξουμε μέσω των εσόδων από τα πρόστιμα του περιβαλλοντικού εγκλήματος να χρηματοδοτήσουμε τον εμπλουτισμό [ενός τέτοιου] σώματος με ηλεκτρονικά κι οδικά μέσα και προσωπικό" σημείωσε και πρόσθεσε ότι είναι εκ των ων ουκ άνευ ένα τέτοιο σώμα να οπλοφορεί σε ένα τμήμα του, διευκρινίζοντας ότι και σήμερα υπάρχουν δασοφύλακες που οπλοφορούν και μάλιστα χωρίς ειδική εκπαίδευση.