Δύο συγκεκριμένα βήματα για να εντοπιστεί η πηγή και να λυθεί το πρόβλημα της έντονης δυσοσμίας στη δυτική Θεσσαλονίκη κάνει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Μάλιστα, το πρώτο βήμα είναι καινοφανές (πρώτο και μοναδικό) για τα ελληνικά δεδομένα, καθώς ποτέ μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί, ενώ υπολογίζεται πως μια πρώτη σαφή εικόνα του προβλήματος και της λύσης του θα υπάρξει γύρω στο Μάιο με Ιούνιο του 2017.
Όπως ανακοίνωσε σε συνέντευξη Τύπου σήμερα ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, τα δύο άμεσα μέτρα που λαμβάνει η Περιφέρεια για να αντιμετωπιστεί το χρόνιο πρόβλημα της δυσοσμίας στην περιοχή του Κορδελιού, που ταλαιπωρεί όλους τους κατοίκους της δυτικής Θεσσαλονίκης, είναι:
1.Μέσω προγραμματικής σύμβασης με το ΑΠΘ και το Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος του τμήματος Χημείας, θα υλοποιηθεί εξειδικευμένο ερευνητικό πρόγραμμα διάρκειας 18 μηνών, μέσω του οποίου θα επιχειρηθεί για πρώτη φορά στα χρονικά ο προσδιορισμός δύσοσμων ουσιών στην ατμόσφαιρα πάνω από τη δυτική Θεσσαλονίκη. Στους επόμενους 18 μήνες θα γίνονται δειγματοληψίες από τρία σημεία στο Κορδελιό, καθώς και χημικές αναλύσεις από το πανεπιστημιακό εργαστήριο, ώστε να προσδιοριστούν οι θειούχες χημικές ενώσεις, οι οποίες είναι γνωστές για την πρόκληση δυσοσμίας, όπως μερκαπταμάνες, σουλφίδια, θειοφένια, αρωματικοί υδρογονάνθρακες κτλ. Το κόστος του ερευνητικού προγράμματος είναι 80.000 ευρώ.
2.Παροχή ειδικού τεχνικού εξοπλισμού στο τμήμα Χημείας του ΑΠΘ, που δεν τον διέθετε μέχρι σήμερα, προκειμένου να είναι σε θέση να εντοπίσει τις ουσίες που προκαλούν τη δυσοσμία. Ο όμιλος των ΕΛΠΕ θα χρηματοδοτήσει την αγορά των απαραίτητων μηχανημάτων και θα τα δωρίσει στο Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος του ΑΠΘ. Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σύστημα αέριου χρωματογράφου με ανιχνευτή μάζας και σύστημα θερμικής εκρόφησης. Επίσης, θα γίνει και προμήθεια δειγματοληπτικών αντλιών, που είναι αναγκαία, η οποία θα καλυφθεί από πόρους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Το ερευνητικό πρόγραμμα θα είναι το πρώτο και μοναδικό στα ελληνικά δεδομένα, με το συγκεκριμένο αντικείμενο (τις δύσοσμες χημικές ενώσεις) και το συγκεκριμένο εύρος, δεδομένου ότι σύμφωνα με την καθηγήτρια του Τμήματος Χημείας του ΑΠΘ και διευθύντρια του Εργαστηρίου, Ντίνα Σαμαρά, ποτέ ως σήμερα δεν έχουν μετρηθεί οι συγκεκριμένες χημικές ενώσεις, όχι μόνο στη Δυτική Θεσσαλονίκη, αλλά σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Τα προβλήματα δυσοσμίας στη δυτική Θεσσαλονίκη χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1980, τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας. «Πηγή του προβλήματος, σύμφωνα με το τότε υπουργείο Βορείου Ελλάδος, ήταν οι δραστηριότητες από: σφαγεία, βυρσοδεψία, αστικά λύματα, καθώς και βιομηχανίες πετρελαιοειδών και γεωργικών φαρμάκων. Σήμερα, μπορεί κάποιες πηγές ατμοσφαιρικής ρύπανσης εκείνης της εποχής να μην υπάρχουν, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ενδεχομένως και νέες πηγές, με αποτέλεσμα τα προβλήματα δυσοσμίας να εξακολουθούν να ταλαιπωρούν του πολίτες του δυτικού τμήματος του Πολεοδομικού Συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης. Το ζήτημα μας απασχόλησε πάρα πολύ σοβαρά και πήραμε την απόφαση, να δώσουμε επιτέλους λύση, αφού κανένας άλλος φορέας –και εννοώ το αρμόδιο υπουργείο- δεν ενδιαφέρθηκε, αναλαμβάνοντας μια σειρά από πρωτοβουλίες, ώστε να εντοπίσουμε τις εστίες και να ακολουθήσουν τα απαραίτητα μέτρα για την εξάλειψη του φαινομένου», επισήμανε.
Η τριμερής συνεργασία Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας – ΑΠΘ – ΕΛΠΕ αναμένεται να δώσει αποτελέσματα με τεκμηριωμένο και επιστημονικό τρόπο, σε ένα χρόνιο πρόβλημα, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη, ο οποίος ανακοίνωσε και σειρά άλλων ενεργειών της Περιφέρειας:
1.Συνεργασία με το δήμο Κορδελιού – Ευόσμου και τους τοπικούς συλλόγους κατοίκων, φορείς και σωματεία.
2.Συνεργεία ελέγχου της Περιφέρειας πραγματοποιούν σε καθημερινή βάση επιτόπιες αυτοψίες και ελέγχους σε βιομηχανίες, βιοτεχνίες, συνεργεία και επιχειρήσεις της περιοχής.
3.Ενεργοποιήθηκε άμεσα το Κλιμάκιο Ελέγχου Ποιότητας Περιβάλλοντος της Περιφέρειας για τακτικές περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις σε διάφορες δραστηριότητες της δυτικής Θεσσαλονίκης, οι οποίες μπορεί να αποτελούν εν δυνάμει πηγές πρόκλησης της έντονης δυσοσμίας στην πειροχή.
4.Αποφασίστηκε η αναβάθμιση του σταθμού μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο Κορδελιό και η ενίσχυσή του με εξειδικευμένα μηχανήματα για τη μέτρηση ολικών υδρογονανθράκων και δύσοσμων ενώσεων του θείου, με το κόστος της αναβάθμισης να φτάνει στα 133.000 ευρώ και χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο.
«Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, έχει κάνει και φυσικά θα συνεχίσει να κάνει όλες τις απαραίτητες ενέργειες, αυτές που θα έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και δεκαετίες, για να εντοπίσει και στη συνέχεια να αντιμετωπίσει και να λύσει οριστικά το πρόβλημα. Πέρα από αυτό το μείζον ζήτημα, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, μέσα από το νέο ΕΣΠΑ και ειδικά μέσα από το Πρόγραμμα Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης, αλλά και με την αξιοποίηση πόρων από το Interreg, θα χρηματοδοτήσει έργα, όπως για παράδειγμα την περιβαλλοντική αποκατάσταση και αναβάθμιση του Δυτικού Θαλάσσιου Μετώπου, που δίνουν τέλος, στην επί χρόνια υποβάθμιση της Δυτικής Θεσσαλονίκης και την άδικη ανισορροπία με το Ανατολικό Τμήμα, απόρροια των πολιτικών που εφαρμόστηκαν τα προηγούμενα χρόνια. Η εγκαταλειμμένη δυτική Θεσσαλονίκη τα επόμενα χρόνια θα αναβαθμιστεί», είπε ο κ. Τζιτζικώστας.
Η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου, τόνισε ότι όλο το 2016 η Περιφέρεια ασχολείται με το συγκεκριμένο ζήτημα και έχει κάνει μεγάλο αριθμό ενεργειών, όμως το ζητούμενο παραμένει η ταυτοποίηση της ουσίας που προκαλεί την έντονη δυσοσμία και ακολούθως η ταυτοποίηση της πηγής της ρύπανσης. «Τόσο η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, όσο και η νέα έχουν δεσμευτεί ότι θα χρηματοδοτήσουν το δικό τους κομμάτι στο πλαίσιο της λύσης που έχουμε υιοθετήσει για το πρόβλημα, με κονδύλια του Πράσινου Ταμείου. Έχουμε φτάσει στο απροχώρητο, όμως είναι η πρώτη φορά που κάποιοι ασχολούνται σοβαρά και θα δώσουν λύση σε ένα πρόβλημα τόσων ετών, που ταλαιπωρεί τόσους πολλούς πολίτες. Πιστεύω πως θα έρθει πολύ σύντομα το αποτέλεσμα», σημείωσε.
Ο αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστας Γιουτίκας, επισήμανε ότι «το σημερινό πακέτο λύσης του προβλήματος είναι αποτέλεσμα πολύμηνων προσπαθειών, που έγιναν με ηρεμία και χαμηλούς τόνους. Κόντρα στον πανικό, επιμείναμε στον τεχνοκρατικό και επιστημονικό τρόπο επίλυσης του ζητήματος. Έλεγχοι γίνονται διαρκώς από τα αρμόδια κλιμάκια, όμως δεν απέδωσαν. Έπρεπε να φύγουμε από τα στενά διοικητικά όρια και τα όρια των νομικών μας υποχρεώσεων για να πάμε σε μια λύση. Το ερευνητικό πρόγραμμα με το ΑΠΘ αποτελεί μια μεγάλη υπέρβαση, διότι πλέον πραγματικά μπορούμε να πετύχουμε το στόχο μας για εντοπισμό των χημικών ουσιών που προκαλούν τη δυσοσμία και την πηγή ή τις πηγές από τις οποίες προέρχονται».
Η διευθύντρια του Εργαστηρίου του ΑΠΘ, Ντίνα Σαμαρά, χαρακτήρισε «ιδιαίτερο περιβαλλοντικό» το πρόβλημα, εξηγώντας ότι για την επίλυσή του απαιτείται ειδικός εξοπλισμός, τον οποίο πλέον αποκτά το εργαστήριο. Δήλωσε αισιόδοξη ότι σύντομα θα υπάρξουν αποτελέσματα από το ερευνητικό πρόγραμμα Περιφέρειας – ΑΠΘ, τα οποία θα δοθούν στην Περιφέρεια για τη λήψη μέτρων.
Ο διευθυντής τεχνικών υπηρεσιών των ΕΛΠΕ, Χριστόφορος Αντώτσιος, είπε ότι «στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης ανταποκριθήκαμε στο αίτημα της Περιφέρειας για δωρεά του εξοπλισμού στο ΑΠΘ, ώστε οι επιστήμονες να μπορούν να διερευνήσουν το ζήτημα. Είναι μια απόδειξη ότι δε φοβόμαστε τους ελέγχους. Θέλουμε να είμαστε μέρος της λύσης, παρότι πιστεύουμε βάσιμα ότι δεν είμαστε μέρος του προβλήματος».
Ερωτηθείς εάν με τη χρηματοδότηση των ΕΛΠΕ για την προμήθεια του απαραίτητου μηχανήματος ουσιαστικά ο δυνάμει ελεγχόμενος χρηματοδοτεί τον έλεγχό του, ο περιφερειάρχης απάντησε ότι η Περιφέρεια απευθύνθηκε σε ιδιώτες, διότι τα οικονομικά των περιφερειών είναι ασφυκτικά και δεν υπήρχε δυνατότητα εξεύρεσης των κονδυλίων. «Σας διαβεβαιώνω πως όποιος βρεθεί ότι έχει την ευθύνη για το πρόβλημα θα βρει άσχημα τον μπελά του. Δεν είναι τα ΕΛΠΕ που θα κάνουν τις αναλύσεις και τις έρευνες, αλλά οι επιστήμονες του ΑΠΘ και ανάλογα με τα αποτελέσματα θα πέσουν οι... καμπάνες. Δε χρηματοδοτεί ο ελεγχόμενος τον έλεγχό του και να είστε σίγουροι πως εάν προκύψουν ευθύνες για τα ΕΛΠΕ θα είμαστε πιο αυστηροί στις ποινές μας», εξήγησε.
«Είμαστε σίγουροι ότι δεν είμαστε εμείς το πρόβλημα, γι' αυτό και δε φοβόμαστε να συνεισφέρουμε στη λύση», τόνισε ο διευθυντής εταιρικής κοινωνικής ευθύνης των ΕΛΠΕ, Γιάννης Κορωναίος.
Σύμφωνα με την κ. Σαμαρά μόλις εγκατασταθεί το ειδικό μηχάνημα στο εργαστήριο, θα γίνει άμεσα ο έλεγχος των ενώσεων και μέσα σε ένα μήνα θα υπάρξουν τα πρώτα αποτελέσματα. Με δεδομένο ότι τον Απρίλιο υπολογίζεται ότι θα έχει ολοκληρωθεί η προμήθεια και εγκατάσταση, τα πρώτα αποτελέσματα θα είναι έτοιμα τον Μάιο ή Ιούνιο του 2017.
Οι εκπρόσωποι των ΕΛΠΕ ρωτήθηκαν και για το επεισόδιο μαύρου καπνού των προηγούμενων ημερών και ο διευθυντής βιομηχανικών εγκαταστάσεων Θεσσαλονίκης της εταιρίας, Νίκος Ζαχαριάδης, είπε ότι «ήταν ένα σπάνιο γεγονός, που προκάλεσε μόνον οπτική στην ουσία όχληση, διότι δεν υπήρξε ρύπανση. Οι σταθμοί μέτρησης των ατμοσφαιρικών ρύπων δεν έδειξαν καμιά μεταβολή. Ο καπνός που βγήκε στην ατμόσφαιρα αντιστοιχεί στα καυσαέρια ενός έτους δύο απλών αυτοκινήτων ή στα καυσαέρια μιας πολυκατοικίας δύο χειμερινούς μήνες».