«Ένας σεισμός θα μας σώσει...» είπε ο νεαρός Ηλίας, φεύγοντας από το σπίτι του συμφοιτητή του, όπου είχε πάει για να διαβάσουν. Σπούδαζαν στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, στο Πολυτεχνείο του ΑΠΘ και το άλλο πρωί θα έδιναν εξετάσεις στο μάθημα των Υπολογιστών. Δεν ήταν αισιόδοξοι για το μάθημα, ωστόσο δεν μπορούσαν να φανταστούν πόσο σημαδιακή θα ήταν η φράση τους για να αποφύγουν την εξέταση. Τόσο, που έμεινε χαραγμένη στη μνήμη τους για να την ανακαλούν ακόμη και σήμερα, 40 χρόνια μετά. Ευχή που έγινε κατάρα...
Ο Ηλίας Ματαλών, σήμερα 61 ετών, διηγήθηκε τη δική του εμπειρία από τον Μεγάλο Σεισμό της Θεσσαλονίκης, στην εκδήλωση που διοργάνωσε χθες, Τετάρτη το βράδυ η Τράπεζα Μνήμης της Πρωτοβουλίας Γειτονιάς Αλεξάνδρου Σβώλου. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, στην πλατεία Ιπποδρομίου, εκεί όπου το βράδυ της 20ής Ιουνίου, άφησαν την τελευταία τους πνοή οι περισσότεροι από τους συνολικά 49 νεκρούς, όταν κατέρρευσε η οκταόροφη πολυκατοικία.
Στις 23:03, ο σεισμός, μεγέθους 6,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ βρήκε τον κ. Ματαλών να οδηγάει το ποδήλατό του επιστρέφοντας στο σπίτι του, κοντά στη Δημητρίου Γούναρη.
«Πέταξα το ποδήλατο και έτρεξα σε μια αλάνα εκεί κοντά. Μόλις τελείωσε ο σεισμός, πήγα στο σπίτι μου και είδα τους γονείς μου να κατεβαίνουν. Εγώ ανέβηκα να σώσω την τηλεόραση, μέγα λάθος…Τότε όμως οι τηλεοράσεις ήταν πολύτιμες», λέει ο ίδιος χαμογελώντας. Όπως διηγείται, κατάφερε να παραμείνει ψύχραιμος και αποφάσισε να γυρίσει με το ποδήλατό του στην πόλη για να δει τι είχε συμβεί και στις υπόλοιπες γειτονιές.
«Έστριψα στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας (σ.σ. σημερινή Εθνικής Αμύνης) και ήταν μία κόλαση. Είχαν πέσει μαρκίζες, τούβλα από τις ταράτσες, είχαν καταρρεύσει τμήματα από τα “Παλιά Δικαστήρια”, όπως τα λέγαμε τότε. Συνέχισα και μετά άκουσα από τον κόσμο να λέει ότι έχει πέσει η οικοδομή που ήταν το ζαχαροπλαστείο “του Νίκου”, στον Ιππόδρομο. Σε τρία λεπτά με το ποδήλατό μου ήμουν εκεί. Στους δρόμους επικρατούσε πραγματικό χάος. Δεν κυκλοφορούσε τίποτα. Όλοι οι δρόμοι ήταν μπλοκαρισμένοι αλλά εγώ με το ποδήλατό μου μπόρεσα να πάω γρήγορα για να δω τα πάντα και να τα καταγράψω. Και έφτασα εδώ που βρισκόμαστε τώρα....
»Είχαν έρθει εκσκαπτικά μηχανήματα, είχε έρθει η Πυροσβεστική, είχε σηκώσει προβολείς και είχε φωτίσει όλη τη γύρω περιοχή. Προσπαθούσαν να μετακινήσουν μπάζα για να δουναν υπήρχαν άνθρωποι που θα μπορούσαν να σώσουν. Άκουσα μια κυρία που είχε κατέβει εκείνη την ώρα για να αγοράσει γάλα. Αυτή γλύτωσε, έχασε όμως όλη της την οικογένεια… Ύστερα πήγα προς το κέντρο. Στο Καπάνι και στην αγορά Μοδιάνο είχε πολύ σοβαρές ζημιές. Είχαν πέσει πολλά κτήρια, τούβλα παντού, ήταν ένα χάος.
»Πιο μετά, αποφάσισα να πάω πιο κάτω προς την Ανατολική Θεσσαλονίκη, στην Ανθέων όπου έμενε η τότε φίλη μου και νυν γυναίκα μου, η Χέλα Κούνιο (σ.σ. κόρη του κ. Χάιντς Κούνιο, ενός από τους τελευταίους επιζώντες του Άουσβιτς). Πήγα λοιπόν στο σπίτι της γιαγιάς της, με αγωνία για να δω αν είναι καλά. Χτύπησα το κουδούνι, βγήκε η γιαγιά με το νυχτικό της στον πρώτο όροφο και μου λέει: “Τι γυρεύεις εσύ εδώ τέτοια ώρα;”. Τα χάνω και σκέφτομαι “Μάλλον εδώ δεν είχε σεισμό…”», είπε ο κ. Ματαλών ολοκληρώνοντας τη βιωματική περιγραφή του για τις πρώτες ώρες μετά τον Μεγάλο Σεισμό που συγκλόνισε τη Θεσσαλονίκη πριν από 40 χρόνια.
