Skip to main content

Επικίνδυνες μέρες για δημοσιογράφους

Μπορεί ο ανταποκριτής της εφημερίδας Die Welt στην Τουρκία να έχει αφεθεί ελεύθερος, ωστόσο άλλοι δημοσιογράφοι παραμένουν στη φυλακή

"Ποιός είναι ο Αντίλ Ντεμιρτσί; Είναι 33 χρονών, είναι από την Κολωνία, είναι δημοσιογράφος και κοινωνιολόγος. Και μας λείπει. Σε όλους μας. Στους φίλους του, στην οικογένειά του". Έτσι αρχίζει μία ακόμη εκδήλωση διαμαρτυρίας, στην κεντρική πλατεία Βάλραφπλατς της Κολωνίας, για την κράτηση του Αντίλ Ντεμιρτσί στην Τουρκία. Οι φίλοι του κρατούν πλακάτ με τη φωτογραφία του, διαβάζουν δημοσίως τα γράμματα που έχει στείλει από το κελί του, μιλούν με τους περαστικούς και μαζεύουν υπογραφές για την απελευθέρωσή του.

Η Νασίγια Αλπάυ, που προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη για τον Ντεμιρτσί, αλλά και άλλους δημοσιογράφους που παραμένουν στη φυλακή, λέει: "Είμαι φίλη της μητέρας του, γνωρίζω τον Αντίλ Ντεμιρτσί από τότε που ήταν 13 ετών. Μόλις έμαθα ότι τον συνέλαβαν, σκέφτηκα ότι πρέπει να επιδιώξουμε τη δημοσιότητα, να το μάθει ο κόσμος. Ο Αντίλ αποτελεί σύμβολο για πολλούς άλλους, που επίσης κρατούνται στη φυλακή. Η δημοσιογραφία δεν είναι έγκλημα...".

Όταν η δημοσιογραφία θεωρείται τρομοκρατία

Η τουρκική κυβέρνηση εκφράζει διαφορετική άποψη. Υποστηρίζει ότι οι εκπρόσωποι του τύπου που βρίσκονται στη φυλακή είναι μέλη, ενεργοί υποστηρικτές ή τουλάχιστον οπαδοί τρομοκρατικών οργανώσεων, όπως το κίνημα Γκιουλέν, το ΡΚΚ ή άλλες ομάδες. Παρεμφερείς κατηγορίες αντιμετωπίζει ο Αντίλ Ντεμιρτσί, καθώς, όπως επισημαίνει ο γερμανός δικηγόρος του, Ρόλαντ Μάιστερ, "τον κατηγορούν ότι δραστηριοποιείται για το μαρξιστικό-λενινιστικό κόμμα MLKP, σύμφωνα τουλάχιστον με τα έγγραφα που μας έχουν αποστείλει οι τουρκικές αρχές. Οι κατηγορίες εδράζονται σε άρθρα που είχε γράψει παλαιότερα ο Αντίλ Ντεμιρτσί για το πρακτορείο ETHA".

Για τον ίδιο λόγο είχε βρεθεί στη φυλακή και η Μεσαλέ Τολού, δημοσιογράφος και μεταφράστρια από την πόλη Ουλμ της Γερμανίας, με καταγωγή από την Τουρκία. Έχει αφεθεί πλέον ελεύθερη, αλλά με περιοριστικούς όρους και απαγόρευση εξόδου από την Τουρκία. Περισσότεροι από 150 εκπρόσωποι του τύπου έχουν συλληφθεί μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το καλοκαίρι του 2016. Δεκάδες μέσα ενημέρωσης αναγκάστηκαν να βάλουν λουκέτο, χιλιάδες δημοσιογράφοι παραμένουν άνεργοι.  Όπως λέει η Άνε Ρέντζενμπρινκ από την οργάνωση "Ρεπόρτερ χωρίς Σύνορα", συνήθως οι συλλήψεις γίνονται με την αιτιολογία ότι οι δημοσιογράφοι "ασκούν προπαγάνδα υπέρ της τρομοκρατίας, διαβάλουν το πρόεδρο της χώρας ή ακόμη ανήκουν και οι ίδιοι σε μία τρομοκρατική οργάνωση. Στην πραγματικότητα είναι εύκολο να στηθούν κατηγορίες που θα κάνουν τον δημοσιογράφο να σιωπήσει, αρκεί εκείνος να εργάζεται για ένα μέσο που θεωρείται ύποπτο ή να έχει επαφές με μία πηγή που δεν είναι αρεστή ή έστω και να χρησιμοποιεί απλώς μία υπηρεσία messenger. Αυτά και μόνο αρκούν..."

Λίστα προγραφών από τους εθνικιστές

Μετά τη σύλληψη ακολουθεί συνήθως μία μακρά περίοδος προφυλάκισης και μία δίκη που δεν παρέχει τα απαραίτητα εχέγγυα. Μόνο τον Φεβρουάριο τρεις επιφανείς δημοσιογράφοι καταδικάστηκαν σε ισόβια λόγω "συμμετοχής στο πραξικόπημα". Και αυτό με την αιτιολογία ότι μία ημέρα πριν "είχαν μεταδώσει κωδικοποιημένα μηνύματα που προανήγγειλαν το πραξικόπημα" συμμετέχοντας σε τηλεοπτική εκπομπή. Για έναν από τους τρεις δημοσιογράφους, τον Μεχμέτ Αλτάν, δευτεροβάθμιο τουρκικό δικαστήριο αποφάσισε ότι έπρεπε να αφεθεί ελεύθερος. Ωστόσο η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά δύσκολη, καθώς μάλιστα ο Ερντογάν έχει ξεκαθαρίσει ότι θα συνεχίσει τη σκληρή γραμμή απέναντι σε ανεπιθύμητους δημοσιογράφους.

Την ίδια στάση αναμένεται μάλιστα να ακολουθήσει και ο κυβερνητικός του σύμμαχος, το εθνικιστικό κόμμα MHP. Μία πρόγευση έδωσαν οι τούρκοι εθνικιστιές την Τρίτη, όταν με πληρωμένη καταχώρηση στον τύπο δημοσιοποίησαν το ονόματα 70 "ανεπιθύμητων" δημοσιογράφων. Όπως λέει η Άνε Ρέντζενμπρινκ "οι προοπτικές δεν είναι καθόλου καλές. Δυστυχώς δεν πιστεύουμε ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί, αντιθέτως θα έλεγα ότι έχει επιδεινωθεί τα τελευταία δύο χρόνια. Γι αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, τώρα που αφέθηκε ελεύθερος και επέστρεψε στη Γερμανία ο Ντενίς Γιουτζέλ, να συνεχίσουμε να ασκούμε πιέσεις για την ελευθερία του τύπου, εως ότου όλοι οι δημοσιογράφοι αφεθούν ελεύθεροι".

Ελμάς Τοπτσού (AFP), Γιάννης Παπαδημητρίου              

Πηγή: Deutsche Welle