Skip to main content

Γιατί βάλλει ο Ζέεχοφερ κατά της Σένγκεν;

Ο νέος υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας ζητεί να συνεχιστούν επ' αόριστον οι συνοριακοί έλεγχοι εντός ΕΕ.

Στην πρώτη του κιόλας εβδομάδα ως υπουργός Εσωτερικών ο χριστιανοκοινωνιστής Χορστ Ζέεχοφερ έχει καταφέρει να βρεθεί με τις παρεμβάσεις του στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου. Μετά τις αμφιλεγόμενες δηλώσεις του για το Ισλάμ, τάχθηκε μέσω νέας συνέντευξής του υπέρ του να τεθεί εκτός ισχύος επ' αόριστον η Συνθήκη Σένγκεν, έως ότου καταστεί και πάλι εφικτή η αποτελεσματική προστασία των ευρωπαϊκών συνόρων.

Η κορύφωση της προσφυγικής κρίσης το 2015 και οι τρομοκρατικές επιθέσεις σε Παρίσι, Βρυξέλλες και Βερολίνο είχαν οδηγήσει στην επιβολή μιας πιο χαλαρής εκδοχής του Σένγκεν. Παραπέμποντας στον τρομοκρατικό κίνδυνο που απορρέει από την παράτυπη μετανάστευση, χώρες όπως η Σουηδία, η Δανία, η Αυστρία και η Γερμανία απέσπασαν το δικαίωμα να επαναφέρουν προσωρινά τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ. Η Κομισιόν ναι μεν έδωσε την έγκρισή της, υπό τον όρο ωστόσο ότι αυτοί οι έλεγχοι δεν θα αποκτούσαν μόνιμο χαρακτήρα. Από το 1995 η Συνθήκη Σένγκεν εγγυάται πλήρη ταξιδιωτική ελευθερία μεταξύ 26 κρατών, ανάμεσά στα οποία βρίσκονται και 22 μέλη της ΕΕ. Η κατάργηση των εσωτερικών συνοριακών ελέγχων έθετε ως προϋπόθεση τον αυστηρό έλεγχο των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.

Ο ευρωπαίος επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος έκανε επανειλημμένα έκκληση στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων να μην θυσιάσουν το Σένγκεν. «Αν πεθάνει το Σένγκεν, θα πεθάνει η Ευρώπη», σχολίασε χαρακτηριστικά. Πρόθεση της ευρωπαϊκής προεδρίας της ΕΕ αλλά και της Κομισιόν είναι η αναστολή των προσωρινών συνοριακών ελέγχων από τον προσεχή Μάιο. Τα σύνορα εντός του χώρου Σένγκεν πρέπει να είναι ανοιχτά ώστε να μην πλήττεται η οικονομία, τόνισε η υπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας Εκατερίνα Ζαχαρίεβα τον Φεβρουάριο. Η χώρα της ελπίζει να ενταχθεί στη ζώνη Σένγκεν έως το τέλος του 2018.

Απειλή προστριβών σε Βρυξέλλες και Βερολίνο

Για τον Χορστ Ζέεχοφερ όλα αυτά δεν φαίνεται να έχουν πολύ μεγάλη σημασία. Εάν επιχειρήσει να ασκήσει μονομερείς πιέσεις στο θέμα των συνοριακών ελέγχων, τόσο η ισχυρή Βαυαρία όσο και το Βερολίνο, κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωπα με τη δυσαρέσκεια των Βρυξελλών. Μια αναθεώρηση της συνθήκης του Σένγκεν απαιτεί ομόφωνη έγκριση όλων των κρατών-μελών για εκ νέου επεξεργασία της. Εάν λοιπόν ο Ζέεχοφερ προχωρήσει απτόητος, η Κομισιόν θα πρέπει να απαντήσει στη Γερμανία ανοίγοντας επίσημη διαδικασία κατά του Βερολίνου για παραβίαση των ευρωπαϊκών συνθηκών.

Πάντως πολύ πιο άμεσες και έντονες ενδέχεται να είναι οι διαφωνίες απέναντι στον γερμανό υπουργό Εσωτερικών από πλευράς των κυβερνητικών του εταίρων–των Χριστιανοδημοκρατών και των Σοσιαλδημοκρατών. Εξάλλου είναι ακόμη νωπή η μελάνη στο κείμενο της κυβερνητικής συμφωνίας του μεγάλου συνασπισμού. Σε αυτήν, οι τρεις κυβερνητικοί εταίροι (CDU, CSU και SPD) ανακήρυξαν την ευρωπαϊκή πολιτική σε κεντρικό πυλώνα της νέας γερμανικής κυβέρνησης και συμφώνησαν να ταχθούν με σαφή τρόπο κατά «του προστατευτισμού, του απομονωτισμού και του εθνικισμού. Χρειαζόμαστε διεθνώς περισσότερη και όχι λιγότερη συνεργασία», τονίζεται μεταξύ άλλων στο κείμενο της συμφωνίας.

Λίγοι –όχι μόνο από τι τάξεις του SPD- μπορούν να αντιληφθούν πώς οι νέες προτάσεις Ζέεχοφερ συμβιβάζονται με τους στόχους που έχουν τεθεί. Εξάλλου η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης θα μπορούσε να επιτευχθεί με αυστηρότερη προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Σκληρή κριτική κατά του Ζέεχοφερ άσκησε και η πρόεδρος της ΚΟ των Πρασίνων Κάτριν Γκέρινγκ-Έκαρντ, επισημαίνοντας ότι δεν έχει αντιληφθεί ότι «η Γερμανία δεν είναι νησί και ότι τα ευρωπαϊκά προβλήματα πρέπει να επιλύονται σε ευρωπαϊκό πλαίσιο». Εάν όντως οι κυβερνητικοί εταίροι πάρουν στα σοβαρά τη στρατηγική διακυβέρνησης που οι ίδιοι έχουν χαράξει, τότε επίκεινται σοβαρές προστριβές εντός του μεγάλου συνασπισμού. Άλλωστε λίγες μόλις μέρες μετά την ορκωμοσία της νέας γερμανικής κυβέρνησης διακυβεύεται η αξιοπιστία της Γερμανίας στο πεδίο της ευρωπαϊκής πολιτικής.

Τέλος, υπάρχει η εκτίμηση ότι ο μέχρι πρότινος τοπικός πρωθυπουργός της Βαυαρίας εξυπηρετεί με την όλη συζήτηση περί συνοριακών ελέγχων άλλους στόχους. Ενόψει των τοπικών εκλογών στη Βαυαρία το φθινόπωρο εικάζεται ότι θέλει να κερδίσει ψηφοφόρους με μια σαφώς συντηρητικότερη ρητορική, ελπίζοντας μεταξύ άλλων να ξανακερδίσει χαμένους ψηφοφόρους που προτίμησαν να δώσουν την ψήφο τους στο ακροδεξιό AfD στις πρόσφατες ομοσπονδιακές εκλογές.

Ρίχαρντ Φουξ / Άρης Καλτιριμτζής
Πηγή άρθρου: Deutsche Welle