Skip to main content

«Μακεδονία»: Οδύσσεια 21 ετών για τον διάδρομο 10-28 - Πότε τελειώνει

Με την επέκταση του διαδρόμου 10-28, έργο που έχει γράψει 21 χρόνια ιστορίας, η Θεσσαλονίκη ελπίζει ότι το Μακεδονία θα καταστεί διεθνές αεροδρόμιο.

Στο τέλος του 2018 ολοκληρώνεται ένα από τα μεγαλύτερα έργα μεταφορικών υποδομών της Θεσσαλονίκης αλλά και το έργο που έχει σπάσει κάθε ρεκόρ στις καθυστερήσεις, καθώς εντάχθηκε στο master plan του αεροδρομίου «Μακεδονία» το 1997, δημοπρατήθηκε και ανατέθηκε το 2005, ήταν να παραδοθεί ως φθινόπωρο του 2017 και ακόμη κατασκευάζεται. Πρόκειται για το έργο της επέκτασης προς τη θάλασσα του διαδρόμου προσαπογειώσεων 10-28, ένα έργο που έχει ιστορία 20 ετών και πάνω, αλλά που πλέον βρίσκεται κοντά στην ολοκλήρωσή του. 

Με την επέκταση του διαδρόμου 10-28 και την αναβάθμιση του χερσαίου του τμήματος, η Θεσσαλονίκη ελπίζει ότι το «Μακεδονία», θα καταστεί διεθνές αεροδρόμιο αφού θα μπορεί να δέχεται και αεροσκάφη που εκτελούν υπερατλαντικές πτήσεις, non stop.

Η πόλη και η ευρύτερη περιοχή, είναι γεγονός πως «ανεβαίνουν» τουριστικά ενώ γίνεται φανερό ότι διαθέτουν σημαντικές προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης. Αλλά η προσέλκυση πτήσεων από τη Νέα Υόρκη ή το Τορόντο για παράδειγμα, δεν εξαρτάται μόνο από την κατασκευή κατάλληλου διαδρόμου προσαπογειώσεων, όταν η Αθήνα με το «Ελευθέριος Βενιζέλος», μόλις πέρυσι και μετά βίας, μπόρεσε να τραβήξει απευθείας πτήσεις ….μεγάλων αποστάσεων.

Στη Θεσσαλονίκη, έγινε μία τεράστια επένδυση για το συγκεκριμένο έργο, χωρίς, όπως λένε οι καλά γνωρίζοντες, να έχει προηγουμένως πραγματοποιηθεί μία ανάλυση κόστους- οφέλους. Και για να εκτιμηθεί κάπως η θετική του επίπτωση, θα πρέπει να πρώτα να κατασκευαστεί από την Fraport η επέκταση του τερματικού σταθμού και να αυξηθούν οι θέσεις στάθμευσης αεροσκαφών, δηλαδή να φτάσουμε κοντά στα τέλη του 2020.

Το τι θα προσδώσει στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» ο νέος διάδρομος, σε επίπεδο υπερατλαντικής κίνησης, θα το δείξει η αγορά και ως προς αυτό, πρέπει να είμαστε ρεαλιστές.

Με έναν καινούργιο διάδρομο, τον 10-28, που θα είναι διαθέσιμος για λειτουργία, μαζί με τον ήδη υφιστάμενο 16-34, θα μπορούσε το «Μακεδονία» να εξυπηρετεί μεγαλύτερο αριθμό πτήσεων, αν, οι δύο αυτοί διάδρομοι δεν τέμνονταν αφού έτσι, δεν μπορούν να γίνουν παράλληλες προσαπογειώσεις.

Ας μην θεωρηθεί όμως ότι ένας πακτωλός χρημάτων από πόρους του δημοσίου και της Κοινότητας πήγε τελείως στράφι. Ο νέος 10-28 σε πρώτη φάση τουλάχιστον, θα βοηθήσει στην προσέγγιση αεροσκαφών στο «Μακεδονία», σε δύσκολες καιρικές συνθήκες ( σ.σ. ισχυροί άνεμοι και ομίχλη), δίνοντας περιθώρια επιλογών στους πιλότους.  Και βέβαια, όταν η Θεσσαλονίκη σαν προορισμός ανεβεί κατηγορία διεθνώς, τότε ελπίζουμε ότι θα δέχεται και πολλά αεροσκάφη (με εκπέτασμα πτερύγων μέχρι 40 μέτρα) που εκτελούν υπερατλαντικές πτήσεις.

Το ιστορικό επέκτασης του 10-28

Η επέκταση του διαδρόμου 10-28,«έργου - γέφυρα», πάει πίσω στο 1997 και στο master plan για το αεροδρόμιο «Μακεδονία». Είναι ένα έργο που σχεδιάστηκε και μελετήθηκε από την ΥΠΑ και το οποίο στη συνέχεια δημοπρατήθηκε σαν δημόσιο έργο, συγχρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. (στο 50% από το Ε.Τ.Π.Α.) και ανατέθηκε το 2005 (υπογραφή σύμβασης 31/10/2005) με χρόνο παράδοσης τον Ιούλιο του 2011. Τώρα έχουμε Απρίλιο του 2018 και το έργο, κόστους 179 εκατ. ευρώ μαζί με την συμπληρωματική σύμβαση, δεν θα παραδοθεί πριν τις 31 Δεκεμβρίου.

Σε παρένθεση σημειώνεται ότι την εποχή εκείνη, στο master plan είχαν ενταχθεί 19 έργα, από τα οποία τα 17 είχαν εκτελεστεί και δοθεί σε χρήση μέχρι το 2004. Τα έργα που έμεναν εκτός, ήταν η κατασκευή νέου τερματικού σταθμού, σε άλλο σημείο από τον υφιστάμενο, έργο που ματαιώθηκε και, η επέκταση του 10-28.

Το έργο «επέκταση διαδρόμου προσαπογειώσεων αεροσκαφών 10-28 (μετα παραλλήλου τροχοδρόμου) αερολιμένα Θεσσαλονίκης Μακεδονία», σύμφωνα με την πολύ πρόσφατη ενημέρωση που έκανε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Σπίρτζης στο Περιφερειακό Συνέδριο για την Κ. Μακεδονία, έχει εκτελεστεί σε ποσοστό 84,35% στο φυσικό αντικείμενο. Το έργο του διαδρόμου, με οικονομικό αντικείμενο 178.894.780,22 ευρώ (μέση έκπτωση 48,10%), όταν ολοκληρωθεί θα μπορεί να εξυπηρετεί το 89,6% των υφισταμένων τύπων αεροσκαφών, όταν σήμερα μπορεί να εξυπηρετεί το 22,6%.

Το γιατί «κόλλησε» το έργο του 10-28, είναι μια πικρή ιστορία που η πολιτική ηγεσία του Υπουργείο την συνόψιζε στη φράση «τεχνικά και οικονομικά προβλήματα».

Στα «τεχνικά» προβλήματα, που ευθύνονται για μεγάλες καθυστερήσεις, περιλαμβανόταν η αναγκαστική προμήθεια υλικών επίχωσης από το λατομείο Λιτοχώρου, παρότι στη σύμβαση προβλεπότανε δανειοθάλαμοι στον Άγιο Αντώνιο. Υπήρξαν όμως αντιδράσεις από τη Σουρωτή Α.Ε. και τον Δήμο Βασιλικών, προσφυγές στο ΣτΕ,  με αποτέλεσμα να επιλεγεί άλλη περιοχή, κάτι όμως που απαίτησε ως και την κατασκευή ειδικών λιμενικών έργων στη Γρίτσα Πιερίας για την μεταφορά των αμμοχάλικων.

Το αποτέλεσμα ήταν να καθυστερήσει πάνω από ένα χρόνο το έργο, αλλά και  να αυξηθεί το κόστος του, που με βάση την αρχική σύμβαση ήταν, σημειωτέον, στα 137 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ. Για να προχωρήσει το έργο χρειάστηκε συμπληρωματική σύμβαση (και λόγω της αύξησης του ΦΠΑ), η οποία είχε πάρει παρατάσεις έως το τέλος του 2015.

Όμως στα τεχνικά προβλήματα είχαν προστεθεί και τα οικονομικά, επειδή είχε διακοπεί η χρηματοδότηση του έργου . Για διάστημα περίπου διετίας, είχε διακοπεί η χρηματοδότηση του έργου από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (μέσω του οποίου κατευθύνονταν πόροι της ΥΠΑ). Όταν η ροή ίδιων πόρων αποκαταστάθηκε, άρχισαν ξανά οι εργασίες κατασκευής από την Κοινοπραξία των εταιρειών ΑΘΗΝΑ και ΑΚΤΩΡ.

Για το αρμόδιο Υπουργείο, η επέκταση του 10-28, ήταν ένα στοίχημα που κερδήθηκε διότι η απένταξή του θα σήμαινε την επιστροφή δεκάδων εκατομμυρίων στην Κοινότητα και ουσιαστικά την αχρήστευση ενός μεγάλου, έστω ημιτελούς, έργου. Τώρα ο στόχος και η δέσμευση είναι για ολοκλήρωση της κατασκευής στο τέλος του 2018.