Σε επισημάνσεις προς τον δήμο Θεσσαλονίκης για το πρώην 13ο Γυμνάσιο και νυν Κέντρο Δια Βίου Μάθησης, που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Εγνατίας 132 και Παλαιολόγου, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, προχώρησε η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κεντρικής Μακεδονίας του υπουργείου Πολιτισμού.
Η Υπηρεσία διενήργησε επιτόπιο έλεγχο, έπειτα από σχετική καταγγελία από το Σωματείο «Φίλοι του Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης», με την οποία ζητούσε την ανάκληση των πρόσθετων και αποκατάστασης των όψεων του χαρακτηρισμένου ως «έργο τέχνης» κτηρίου.
Σύμφωνα με την απάντηση της Υπηρεσίας στο Σωματείο, κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι μεγάλο τμήμα των όψεών του (υπόγειο και ισόγειο) και της κτιστής περίφραξής του έχει καλυφτεί με graffiti και αφίσες, ενώ επιπλέον, έχουν τοποθετηθεί μηχανολογικές εγκαταστάσεις (κλιματιστικές μονάδες, εγκατάσταση φυσικού αερίου, κ.λ.π.) στις όψεις του, χωρίς τη σχετική έγκριση της Υπηρεσίας και κατά παράβαση των σχετικών διατάξεων του νόμου. Η Υπηρεσία επισημαίνει ότι οι εν λόγω ενέργειες προκαλούν βλάβη με άμεσο τρόπο στη μορφή και τη φυσιογνωμία του νεώτερου ακίνητου μνημείου και του περιβάλλοντός του, το οποίο προστατεύεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.3028/2002 «για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς».
Ως εκ τούτου, τονίζει πως επιβάλλεται η άμεση διευθέτηση - απομάκρυνση των μη εγκεκριμένων κατασκευών, καθώς επίσης και η αποκατάσταση των όψεων του κτηρίου και της περίφραξής του, μετά από σύνταξη και υποβολή σχετικής μελέτης στην Υπηρεσία μας.
Παράλληλα, επαναλαμβάνει την ανάγκη για την απομάκρυνση του περιπτέρου που βρίσκεται στο άμεσο περιβάλλον του μνημείου του θέματος, «επειδή βλάπτει και αλλοιώνει με άμεσο τρόπο τη μορφή και το χαρακτήρα του (πρόκληση αισθητικής βλάβης, ρύπανσης, δυσχερής διέλευση πεζών, κ.λ.π.)».
Τέλος, η Υπηρεσία διαπίστωσε την αλλαγή χρήσης του κτηρίου από 13ο Γυμνάσιο σε Κέντρο Διά Βίου Μάθησης του δήμου Θεσσαλονίκης. «Ωστόσο, υπενθυμίζουμε ότι για οποιαδήποτε επέμβαση και αλλαγή χρήσης στο νεώτερο ακίνητο μνημείο, είναι απαραίτητη η προηγούμενη έγκριση της Υπηρεσίας μας».
Αναλυτικά η απάντηση της Υπηρεσίας στο Σωματείο, όπως δημοσιεύθηκε στη σελίδα των «Φίλων του Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης» στο Facebook:
Θέμα: Ζητούνται ενέργειες ανάκλησης των πρόσθετων κατασκευών και αποκατάστασης των όψεων του χαρακτηρισμένου ως «έργο τέχνης» κτιρίου, της πρώην Οικοκυρικής Σχολής (13οΓυμνάσιο) και του νυν Κέντρου Διά Βίου Μάθησης του Δήμου Θεσσαλονίκης, στη συμβολή των οδών Εγνατίας 132 & Παλαιολόγου, στη Θεσσαλονίκη.
Σχετ.: α) Η με αρ. πρωτ. ΥΝΜΤΕΚΜ/1498/02-04-2019 καταγγελία του Σωματείου Φίλων Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, σχετικά με το κτίριο του θέματος.
β) Το με αρ. πρωτ. ΥΝΜΤΕΚΜ/1122/16-04-2019 έγγραφό μας με θέμα: «Διατύπωση απόψεων σχετικά με τον «Καθορισμό προδιαγραφών των υφιστάμενων περιπτέρων του Δήμου Θεσσαλονίκης» (διαστάσεις κουβουκλίου και μέγιστου εξοπλισμού)».
γ) Το με αρ. πρωτ. 120436/4730/09.11.2018 (ΥΝΜΤΕΚΜ/4863/12.11.2018) έγγραφο του Τμήματος Αστικού Σχεδιασμού του Δήμου Θεσσαλονίκης, που αφορά στον «Καθορισμό προδιαγραφών των υφιστάμενων περιπτέρων του Δήμου Θεσσαλονίκης».
Σε συνέχεια του (γ) σχετικού εγγράφου του Δήμου Θεσσαλονίκης για τον «Καθορισμό προδιαγραφών των υφισταμένων περιπτέρων του Δήμου Θεσσαλονίκης» και λαμβάνοντας υπόψη τη (β) σχετική καταγγελία του Σωματείου Φίλων Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, διενεργήθηκε αυτοψία ελέγχου, από αρμόδιο υπάλληλο της Υπηρεσίας μας επί των εξωτερικών όψεων του κτιρίου της πρώην Οικοκυρικής Σχολής (13οΓυμνάσιο) και του νυν Κέντρου Δια Βίου Μάθησης του Δήμου Θεσσαλονίκης. Μετά από το σχετικό έλεγχο των στοιχείων που τηρούνται στο αρχείο της Υπηρεσίας, επισημαίνουμε τα εξής:
Το κτίριο της πρώην Οικοκυρικής Σχολής, στη συμβολή των οδών Εγνατίας 132 & Παλαιολόγου έχει χαρακτηριστεί ως «έργο τέχνης», σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση με αρ. ΥΠΠΕ/ΓΔΠΑ/ΔΙΛΑΠ/Γ/37881/1672/04-02-1980, όπως δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 275/Β/20-03-1980, και προστατεύεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.3028/2002 «για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» (αρ. 10 σε συνδυασμό με αρ. 11 και 40§1).
Στο πλαίσιο προστασίας του εν λόγω νεώτερου ακίνητου μνημείου και κατά τον εν λόγω έλεγχο, διαπιστώθηκε ότι α) μεγάλο τμήμα των όψεών του (υπόγειο και ισόγειο) και της κτιστής περίφραξής του έχει καλυφτεί με graffiti, και αφίσες, ενώ επιπλέον, έχουν τοποθετηθεί μηχανολογικές εγκαταστάσεις (κλιματιστικές μονάδες, εγκατάσταση φυσικού αερίου, κ.λ.π.) στις όψεις του, χωρίς τη σχετική έγκριση της Υπηρεσίας μας και κατά παράβαση των σχετικών διατάξεων του προαναφερόμενου νόμου. Επισημαίνεται δε ότι οι εν λόγω ενέργειες προκαλούν βλάβη με άμεσο τρόπο στη μορφή και τη φυσιογνωμία του νεώτερου ακίνητου μνημείου και του περιβάλλοντός του.
Ως εκ τούτου, επιβάλλεται η άμεση διευθέτηση - απομάκρυνση των μη εγκεκριμένων κατασκευών, καθώς επίσης και η αποκατάσταση των όψεων του κτιρίου και της περίφραξής του, μετά από σύνταξη και υποβολή σχετικής μελέτης στην Υπηρεσία μας.
Επιπλέον, έχοντας υπόψη το (β) σχετικό έγγραφό μας που αφορά σε διατύπωση απόψεων για τον καθορισμό προδιαγραφών των υφιστάμενων περιπτέρων του Δήμου Θεσσαλονίκης, επισημαίνουμε εκ νέου την ανάγκη για την απομάκρυνση του περιπτέρου που βρίσκεται στο άμεσο περιβάλλον του μνημείου του θέματος, επειδή βλάπτει και αλλοιώνει με άμεσο τρόπο τη μορφή και το χαρακτήρα του (πρόκληση αισθητικής βλάβης, ρύπανσης, δυσχερής διέλευση πεζών, κ.λ.π.).
Με την αφορμή του παρόντος, και της επιτόπιας αυτοψίας, διαπιστώθηκε η αλλαγή χρήσης του κτιρίου από 13οΓυμνάσιο σε Κέντρο Διά Βίου Μάθησης του Δήμου Θεσσαλονίκης. Ωστόσο, υπενθυμίζουμε ότι για οποιαδήποτε επέμβαση και αλλαγή χρήσης στο νεώτερο ακίνητο μνημείο, είναι απαραίτητη η προηγούμενη έγκριση της Υπηρεσίας μας, σύμφωνα με τις διατάξεις του προαναφερόμενου Νόμου 3028/2002, όπως περιγράφονται στο αρ. 10 (§ 1 & 4) «Επεμβάσεις σε ακίνητα μνημεία και στο περιβάλλον τους», και ειδικότερα: «1. Απαγορεύεται κάθε ενέργεια σε ακίνητο μνημείο, η οποία είναι δυνατόν να επιφέρει με άμεσο ή έμμεσο τρόπο καταστροφή, βλάβη, ρύπανση ή αλλοίωση της μορφής του. … 4. Για κάθε εργασία, επέμβαση ή αλλαγή χρήσης σε ακίνητα μνημεία, ακόμη και αν δεν επέρχεται κάποια από τις συνέπειες της παραγράφου 1 σε αυτά, απαιτείται έγκριση που χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου».
Το παρόν έγγραφο εκδίδεται μόνο σε αναφορά με τις διατάξεις του νόμου 3028/2002 και δεν αποτελεί αναγνώριση κυριότητας ή τίτλου ιδιοκτησίας.
Ε. Δ
Η Προϊσταμένη της Υπηρεσίας
1) Φ. Ε.
2) Ζ. Μπαλτζοπούλου
Σοφία Χριστοφορίδου
3) Δ. Ζυγομαλάς
αρχιτέκτων μηχανικός