Στην Ελλάδα οι τολμηρές μεταρρυθμίσεις μεταφράζονται πάντα ως ξεβόλεμα μεγάλων ομάδων πολιτών, οι οποίοι μετατρέπονται σε κομματικούς στρατούς και παζαρεύουν ανάλογα με τα συμφέροντά τους την ψήφο τους. Γι' αυτό δεν προχωρούν ποτέ.
Είναι μια νοοτροπία που έχει ριζώσει για τα καλά στον τόπο και αποτελεί μια κακοδαιμονία, που δεν επιτρέπει να βελτιωθούν τα πράγματα, να αλλάξουν προς το καλύτερο καταστάσεις, τις οποίες κατά τα άλλα όλοι αναγνωρίζουμε ως προβληματικές.
Από τα χρόνια που ο συνδικαλισμός παραδόθηκε στους εργατοπατέρες και άρχισε να υπηρετεί πλέον πολιτικά, κομματικά και προσωπικά συμφέροντα, η οποιαδήποτε αλλαγή έπρεπε πάντα να υπηρετεί όχι το συλλογικό συμφέρον, αλλά το συμφέρον μιας ομαδούλας, που με αγκιτάτσιες ποδηγετούσε το σύνολο. Χρησιμοποιώντας πάντα ψιθυριστά το επιχείρημα ότι «οι άλλοι μας ζηλεύουν» επένδυσε στον κοινωνικό αυτοματισμό, δημιούργησε ψευδεπίγραφο διχαστικό κλίμα στη χώρα, διαίρεσε τους πολίτες και ανήγαγε σε αρετή το θράσος και τη διεκδίκηση όσο ανήθικη κι αν αυτή είναι.
Να κερδίζουμε εμείς περισσότερα κι οι άλλοι ας πεινάνε. Να μην πειράξουν εμάς και οι άλλοι ας πνιγούν. Μια νοοτροπία δεκαετιών, που χαλάρωσε επικίνδυνα την κοινωνική συνοχή, για να καταλήξει πριν από λίγα χρόνια, με το που άρχισε η κρίση, στην κουτοπονηρία και την υπηρεσία πλέον του ατομικού συμφέροντος.
Αποτέλεσμα ήταν να διαλυθεί το συνδικαλιστικό κίνημα, να μην έχει καμιά δύναμη πλέον, διότι δεν υπηρετεί ούτε καν τα συμφέροντα όλης της ομάδας που εκπροσωπεί και να γίνει βορά στις ορέξεις των πολιτικών. Οι τελευταίοι ακολουθούν ακριβώς την ίδια επιχειρηματολογία που εφάρμοσαν οι πατερούληδες της δεκαετίας του 1980 και έχουν σήμερα το πάνω χέρι. Οι στρατοί πλέον είναι δικοί τους και το κλείσιμο του ματιού σε κάθε ομαδικό παραλογισμό η υπογραφή της συμφωνίας της οπισθοδρόμησης. Μέχρι πότε;
Χρυσώνοντας το χάπι ακόμη και σε όσους εξόφθαλμα μιμούνται τον Γκρούεζα αποκομίζουν πρόσκαιρα οφέλη και το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα και μόνο: Η στασιμότητα της χώρας και η επίπλαστη ικανοποίηση των «προβάτων» από κερδισμένες μάχες για λίγο...
Δυστυχώς, φαίνεται ότι ούτε η κρίση θα αλλάξει τη νοοτροπία αυτή. Πολύ απλά επειδή βολεύει πάρα πολλούς. Ίσως την πλειοψηφία. Επιφανειακά βέβαια, διότι το τίμημα είναι πολύ βαρύ για όλους και κυρίως για τη χώρα, που αντί να κάνει σταθερά βήματα μπροστά συνεχώς διολισθαίνει σε όλα τα επίπεδα.
Ίσως κι επειδή δεν έχουμε μάθει –και δε θέλουμε να μάθουμε- άλλους τρόπους για να κερδίζουμε, πέραν του γνωστού κουτοπόνηρου και μπαμπέσικου τρόπου της συναλλαγής κάτω από το τραπέζι. Σε αυτό φαίνεται ότι τα πηγαίνουμε καλά, οπότε κάτι που πηγαίνει καλά δεν το αλλάζεις. Κι αν για ένα διάστημα λόγω των γενικών συνθηκών δεν πάει και τόσο καλά, του δίνεις και ένα περιθώριο...
Δείτε για παράδειγμα τη σχεδόν πανθομολογημένη ανάγκη να καταργηθούν αχρείαστοι κρατικοί οργανισμοί και φορείς. Ένα ντου έγινε κάποια στιγμή και μετά τίποτα. Όσοι γλίτωσαν (περί αυτού πρόκειται) χρειάζονται δε χρειάζονται λειτουργούν και βασιλεύουν. Δείτε για παράδειγμα την αδυναμία να καταργηθούν οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις. Η κεντρική διοίκηση νομίζω ότι με τη συνέχιση λειτουργίας των συγκεκριμένων θεσμών δεν κάνει τίποτα περισσότερο από το να αναγνωρίζει τη βούλησή της να έχει απλωμένο το χέρι στις τοπικές κοινωνίες και να ρυθμίζει τα πράγματα ακόμη κι εκεί που δεν της πέφτει λόγος. Για τις ψήφους πρωτίστως, αλλά όχι μόνο...
Προσωπικά δεν έχω κανένα θέμα με το συγκεκριμένο θεσμό. Όμως θυμάμαι καλά ότι όλα τα κόμματα εξουσίας είχαν προγραμματίσει να τον καταργήσουν (δυστυχώς γι' αυτούς θυμάμαι και τα επιχειρήματά τους). Και στη συνέχεια κατάργησαν τις νομαρχίες, δημιούργησαν το δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης, τις αιρετές Περιφέρειες και μετέφεραν εκεί ως πρώτο βήμα τις αρμοδιότητες της πρώην διορισμένης Περιφέρειας, η οποία μετονομάστηκε σε Αποκεντρωμένη Διοίκηση, με προοπτική να καταργηθεί και να μεταφερθούν σε υφιστάμενες δομές και θεσμούς, με τοπικό χαρακτήρα, οι αρμοδιότητές τους.
Δε βόλεψε... Οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις παραμένουν, ασκούν τις αρμοδιότητές τους και λειτουργούν κανονικά, εδώ και μια δεκαετία. Η μεταρρύθμιση στην Αυτοδιοίκηση δεν ολοκληρώθηκε. Και δεν τολμά να τις καταργήσει ούτε το επόμενο βήμα της «μεταρρύθμισης». Άραγε γιατί;
Για να καταλάβει κάποιος πιο εύκολα το πόσο χύμα, πόσο στο πόδι, γίνονται όλες αυτές οι αλλαγές, που δεν ολοκληρώνονται (σκοπίμως) ποτέ στη χώρα θα φέρω το παράδειγμα του Οργανισμού Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης. Ενός Οργανισμού, που είχε σημαντική παραγωγή έργου, δουλειάς για την πόλη. Λιγοστοί υπάλληλοι, που δικαιολογούσαν με το παραπάνω το μισθό τους, δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν την κατάργηση του ΟΡΘ. Σιγά τις ψήφους... Αποτέλεσμα, βασικός σχεδιασμός για τη Θεσσαλονίκη να γίνεται από την κυβέρνηση, δηλαδή από την Αθήνα. Και το αποτέλεσμα μπορείτε να το φανταστείτε. Σήμερα, όσοι τουλάχιστον γνώριζαν τι έκανε ο ΟΡΘ, παραδέχονται ανεξάρτητα από το κόμμα στο οποίο ανήκουν τη λανθασμένη κατάργησή του.
Όλα αυτά τα αντιφατικά εξαιτίας της πραγματικής απουσίας πολιτικής βούλησης να εφαρμοστεί ένα σοβαρό σχέδιο για τη χώρα, που θα την πάει μπροστά, για να γίνουν προφανείς και αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Αν υπήρχε ένα τέτοιο σχέδιο σήμερα θα ήμασταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση.
Αντ' αυτού συνεχίζουν πολλοί ακόμη να βγαίνουν στη σύνταξη στα 50, συνεχίζουν πολλοί να φρενάρουν την ανάπτυξη, διαιωνίζεται η γραφειοκρατία, εμποδίζεται η είσοδος νέων στην εργασία, παρατείνεται η κομματοκρατία και η μιζέρια της ψωροκώσταινας ψαλιδίζει κάθε ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο.