Την ώρα που στην Ελλάδα πρώτο θέμα στη δημόσια συζήτηση είναι οι προσλήψεις στο δημόσιο, δεύτερο η προοπτική περικοπής ή μη των παλαιών συντάξεων και τρίτο τα αναδρομικά των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων, οι αναπτυξιακές αναζητήσεις στη χώρα συνεχίζονται υπογείως, με τη βοήθεια και τη συμπαράσταση των ξένων. Κυρίως των Ευρωπαίων και των αμερικανών.
Τις τελευταίες ημέρες δυο - τρεις ειδήσεις που αφορούν τη Θράκη –και ειδικότερα την Αλεξανδρούπολη- πέρασαν εάν όχι στα ψιλά, σίγουρα στα γρήγορα και στα πεταχτά. Κατ’ αρχήν το ΤΑΙΠΕΔ ανακοίνωσε επίσημα, διά στόματος του προέδρου του Άρη Ξενόφου, ότι στο πρώτο εξάμηνο του 2019 θα ξεκινήσει η διαδικασία για την παραχώρηση χρήσεων στα λιμάνια του ελληνικού Βορρά, που βρίσκονται στον άξονα της Εγνατίας Οδού. Συγκεκριμένα για την Αλεξανδρούπολη, την Καβάλα, την Ηγουμενίτσα και την Κέρκυρα. Προφανώς αυτό που σήμερα εκτιμάται ότι έχει μεγαλύτερη αξία από τα τέσσερα είναι το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.
Ήδη καταγράφεται μεγάλο ενδιαφέρον από αμερικανικής πλευράς για τη δημιουργία σταθμού αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου, σαν κι αυτόν που υπάρχει στη Ρεβυθούσα. Μπορεί οι αμερικανοί να έχουν κι άλλα σχέδια για την ευρύτερη περιοχή –και σίγουρα έχουν-, αλλά ο σταθμός LNG βρίσκεται στις προτεραιότητές τους. Ο αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ έχει κατ’ επανάληψη επισκεφθεί την περιοχή κι έχει δηλώσει τη σημασία του συγκεκριμένου σχεδίου. Άλλωστε το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο έχει ολοκληρωθεί από το τέλος της άνοιξης και το μόνο που απομένει είναι να επιταχύνει το ελληνικό κράτος τις διαδικασίες.
Παράλληλα, μόλις προ ολίγων ημερών η Κομισιόν απάντησε θετικά για τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία του αγωγού IBG, ο οποίος θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Ελλάδα στη Βουλγαρία. Είτε προωθώντας ποσότητες του ΤΑΡ, είτε αξιοποιώντας τα υγροποιημένα αποθέματα των τερματικών σταθμών της Αλεξανδρούπολης ή της Ρεβυθούσας.
Σε κάθε περίπτωση η περιοχή του Έβρου με τα δύο αυτά έργα, συν τον υπό κατασκευήν αγωγό ΤΑΡ αναβαθμίζεται σε ενεργειακό κόμβο δυτικών συμφερόντων. Με ότι σημαίνει κάτι τέτοιο τόσο για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, όσο και για την ασφάλεια της, που ειδικά στο ανατολικό άκρο της Ελλάδας που συνορεύει με την Τουρκία συνιστά οικονομικό μέγεθος. Στην ουσία η χώρα μας και ειδικότερα η Βόρεια Ελλάδα και η Θράκη αξιοποιούν τον σχεδιασμό αμερικανών και ευρωπαίων να απεξαρτηθούν από τη μονοπωλιακή τροφοδοσία φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Η γεωπολιτική, λοιπόν, στην υπηρεσία της οικονομικής ανάπτυξης, κάτι που στη χώρα μας έχει ξανασυμβεί στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, όταν αποτελούσε το σύνορο του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια.
Στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης οι παράγοντες της περιοχής γνωρίζουν πολύ καλά αυτές τις προοπτικές και θέλουν να τις αξιοποιήσουν. Η προσδοκία ενός καλύτερου μέλλοντος είναι πάντα ευπρόσδεκτη και γοητευτική. Το ζήτημα είναι αν τόσο σε τοπικό, όσο και σε εθνικό επίπεδο υπάρχει κάποιους είδους προεργασία. Ή έστω συζήτηση. Τι μπορεί να κερδίσει η περιοχή; Πώς είναι δυνατόν να πολλαπλασιαστούν τα οφέλη; Με ποιους τρόπους θα επιταχυνθούν οι εξελίξεις; Πρόκειται για ερωτήσεις που δεν μπορούν να απαντηθούν με τη μέθοδο του… αυτόματου πιλότου. Διότι στην Ελλάδα βρισκόμαστε συχνά μπροστά σε χαλαρούς σχεδιασμούς στα όρια του ερασιτεχνικού αυτοσχεδιασμού και σε απουσία συντονισμού. Η Βόρεια Ελλάδα, η Μακεδονία και η Θράκη, δεν κατάφεραν να εκμεταλλευτούν το άνοιγμα των προς βορράν συνόρων στη δεκαετία του 1990.
Η Θεσσαλονίκη δεν έγινε ποτέ επίκεντρο των Βαλκανίων. Γιατί; Μα διότι η στρατηγική της ελληνικής πολιτείας παραμένει πάντα επί χάρτου και πνίγεται στις κορώνες των πολιτικών, ενώ οι τοπικές κοινωνίες είναι προφανέστατα και αποδεδειγμένα ανώριμες να διαχειριστούν κάτι μεγάλο και μακροπρόθεσμο, που ακριβώς γι’ αυτό είναι ευαίσθητο, απαιτεί προσεκτικές αποφάσεις και χρειάζεται λεπτούς χειρισμούς. Ίσως επειδή κυριαρχεί η λογική της προσόδου, που επιμένει πως όταν κάτι γίνεται σε μια περιοχή πρέπει από μόνο του να παράγει οικονομικά αποτελέσματα χωρίς να κουνηθεί το δαχτυλάκι κανενός. Σα να λέμε, από τύχη. Το «συν Αθηνά και χείρα κίνει» το είπαν οι αρχαίοι πρόγονοι, πολύ παλιά…
Στην προκειμένη περίπτωση, οι πληροφορίες επισημαίνουν ότι στην Αλεξανδρούπολη και την υπόλοιπη Θράκη –κυρίως στον Έβρο- υπάρχει προβληματισμός. Αλλά όχι διεξοδικές συζητήσεις. Ενδεχομένως η επερχόμενη προεκλογική περίοδος για τις ευρωπαϊκές, τις αυτοδιοικητικές, αλλά και τις εθνικές εκλογές να είναι μια ευκαιρία, αλλά επειδή βρισκόμαστε στην Ελλάδα γνωρίζουμε ότι το συγκεκριμένο σενάριο δεν έχει και πολλές πιθανότητες να εξελιχθεί. Μάλλον η καθημερινότητα και οι τοπικές μικροδιαφορές θα κυριαρχήσουν, καθώς -εάν εξαιρέσει κανείς τις συγγένειες και τα σόγια- είναι αυτές που φέρνουν ψήφους και σταυρούς.