«Και εάν η Ελλάδα μπορούσε να αναζωογονήσει την Ευρώπη;», είναι ο τίτλος του άρθρου γνώμης του καθηγητή οικονομίας και πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μπερκλέϊ στην Καλιφόρνια Μπάρυ Αϊχενγκρίν,
«Και εάν η Ελλάδα μπορούσε να αναζωογονήσει την Ευρώπη;», είναι ο βασικός τίτλος του άρθρου γνώμης του καθηγητή οικονομίας και πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μπερκλέϊ στην Καλιφόρνια Μπάρυ Αϊχενγκρίν, που δημοσιεύει σήμερα η γαλλόφωνη εφημερίδα Λ΄Εκο.
Το άρθρο, με υπότιτλο «Η ελληνική κρίση θα μπορούσε να είναι ο Δούρειος Ίππος που θα οδηγήσει την Ευρώπη προς μία πολιτική αφομοίωση περισσότερο ολοκληρωμένη», αναφέρει ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο από το να βοηθήσει την Ελλάδα. Πρέπει να διαθέσει επειγόντως πόρους για να τη βοηθήσει, αλλά επίσης πρέπει να θέσει και όρους.
Σύμφωνα με το άρθρο, η ελληνική κυβέρνηση με τη σειρά της πρέπει να δώσει υποσχέσεις ορθής διαχείρισης της βοήθειας, ενώ, όπως επισημαίνεται, η κίνηση αυτή της Ε.Ε. θα βοηθούσε την Ελλάδα να μπορέσει να μειώσει το χρέος της και τις αγορές να ηρεμήσουν. Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες δεν θα είναι δραματικές, αλλά οπωσδήποτε θα δημιουργηθούν προβλήματα, υποστηρίζει ο αρθρογράφος.
Ορισμένοι θα πουν, σχολιάζει ο Μπάρυ Αϊχενγκρίν, ότι δεν θα έπρεπε να επιτραπεί στην Ελλάδα να ενταχθεί στο ευρώ ευθύς εξαρχής. Ήταν ίσως φανερό ότι η χώρα δεν ήταν έτοιμη, αφού ήδη από τότε δεν είχε κανέναν έλεγχο στα δημόσια οικονομικά της ενώ τα συνδικάτα πίεζαν για την εξομοίωση των ελληνικών μισθών με τους ευρωπαϊκούς παρά τη μειωμένη παραγωγικότητα της Ελλάδας.
Ωστόσο, παρατηρεί ο καθηγητής, αυτή η εξήγηση από μόνη της είναι υπεραπλουστευτική, γιατί αυτά τα συμπτώματα δυσλειτουργίας δεν περιορίζονται στην Ελλάδα. Η Ισπανία με ένα ποσοστό ανεργίας που αγγίζει το 20% και αβυσσαλέο έλλειμμα στον προϋπολογισμό της βλέπει στην Ελλάδα την εικόνα του δικού της μέλλοντος, ενώ η Πορτογαλία και η Ιταλία πηγαίνουν λίγο καλύτερα.
Σύμφωνα με τον Μπάρυ Αϊχενγκρίν, αυτές οι χώρες πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν μεγάλες μειώσεις στον προϋπολογισμό τους. Όπως και η Ελλάδα, δεν μπορούν να προχωρήσουν σε υποτίμηση του νομίσματος για να ενθαρρύνουν τις εξαγωγές και όπως η Ελλάδα είναι αντιμέτωπες με μια βαθιά ύφεση. Για τον Μπάρυ Αϊχενγκρίν όλα αυτά οδηγούν στο ερώτημα εάν η δημιουργία του ευρώ ήταν ένα λάθος.
Όμως η απάντηση του καθηγητή είναι ότι δεν ήταν, αλλά μπορεί να γίνει στο μέλλον.
Η ελληνική κρίση δείχνει ότι η Ευρώπη βρίσκεται μόλις στη μέση του δρόμου προς μία βιώσιμη νομισματική ένωση. Εάν θέλει να γίνει πραγματικά νομισματική ένωση, τότε χρειάζεται να δημιουργήσει μηχανισμό έκτακτης βοήθειας, αναφέρει.
Σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση εμφανίζεται αδύναμη να δώσει βοήθεια στην Ελλάδα εξαιτίας των κανονισμών που προβλέπουν κάτι τέτοιο μόνο σε περίπτωση φυσικών καταστροφών ή σε περίπτωση κατάστασης που δεν μπορεί να ελεγχθεί από ένα κράτος μέλος, αναφέρει ακόμη ο Μπάρυ Αϊχενγκρίν.
Εάν όλα αυτά τα προβλήματα προέρχονται από τη Συνθήκη της Λισσαβόνας, τότε πρέπει να την τροποποιήσουμε, σχολιάζει ο καθηγητής. Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί πράγματι να προχωρήσει στη νομισματική ένωση, τότε οφείλει να ξεπεράσει το παρελθόν της και να δημιουργήσει όχι μόνο πιο σταθερούς οικονομικούς δεσμούς, αλλά και πιο στενούς πολιτικούς δεσμούς, σημειώνει ο καθηγητής του Μπέρκλεϊ.
Η Γερμανία της Καγκελαρίου Μέρκελ απεχθάνεται αυτού του είδους τη βοήθεια, γιατί γνωρίζει καλά ότι το βάρος θα πέσει σε αυτήν. Οι Γερμανοί αντιτίθενται σε ό,τι εμφανίζεται ως ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή αφομοίωση. Όμως, για τον Μπάρυ Αϊχενγκρίν, έχει και η Γερμανία το δικό της μερίδιο στην κρίση. Θέλησε να υπάρχει μία κεντρική τράπεζα απίστευτα ανεξάρτητη, που δεν θα είχε υποχρέωση να δίνει λογαριασμό πουθενά.
Σήμερα όμως αυτή η τράπεζα έχει υιοθετήσει μία νομισματική πολιτική που συμβάλλει στην επιδείνωση της κατάστασης των λεγόμενων χωρών «pigs»( σ.σ.
Πορτογαλία, Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία). Η Γερμανία, καταλήγει το άρθρο γνώμης, έχει επωφεληθεί με ικανοποιητικό τρόπο από το ευρώ. Τώρα οφείλει να ξεπληρώσει την υποχρέωση.
Οφείλει να ενθαρρύνει τη δημιουργία ενός μηχανισμού έκτακτης βοήθειας, όπως και μεγαλύτερη πολιτική αφομοίωση, προκειμένου να καταστεί δυνατή αυτή η βοήθεια.
Πρέπει να προσφέρει μεγαλύτερη δημοσιονομική υποστήριξη. Η ελληνική κρίση θα μπορούσε να είναι ο Δούρειος Ίππος που θα οδηγήσει την Ευρώπη σε μία πιο ολοκληρωμένη πολιτική αφομοίωση. Ας το ελπίσουμε, καταλήγει ο καθηγητής πανεπιστημίου Μπάρυ Αϊχενγκρίν.
Το άρθρο, με υπότιτλο «Η ελληνική κρίση θα μπορούσε να είναι ο Δούρειος Ίππος που θα οδηγήσει την Ευρώπη προς μία πολιτική αφομοίωση περισσότερο ολοκληρωμένη», αναφέρει ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο από το να βοηθήσει την Ελλάδα. Πρέπει να διαθέσει επειγόντως πόρους για να τη βοηθήσει, αλλά επίσης πρέπει να θέσει και όρους.
Σύμφωνα με το άρθρο, η ελληνική κυβέρνηση με τη σειρά της πρέπει να δώσει υποσχέσεις ορθής διαχείρισης της βοήθειας, ενώ, όπως επισημαίνεται, η κίνηση αυτή της Ε.Ε. θα βοηθούσε την Ελλάδα να μπορέσει να μειώσει το χρέος της και τις αγορές να ηρεμήσουν. Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες δεν θα είναι δραματικές, αλλά οπωσδήποτε θα δημιουργηθούν προβλήματα, υποστηρίζει ο αρθρογράφος.
Ορισμένοι θα πουν, σχολιάζει ο Μπάρυ Αϊχενγκρίν, ότι δεν θα έπρεπε να επιτραπεί στην Ελλάδα να ενταχθεί στο ευρώ ευθύς εξαρχής. Ήταν ίσως φανερό ότι η χώρα δεν ήταν έτοιμη, αφού ήδη από τότε δεν είχε κανέναν έλεγχο στα δημόσια οικονομικά της ενώ τα συνδικάτα πίεζαν για την εξομοίωση των ελληνικών μισθών με τους ευρωπαϊκούς παρά τη μειωμένη παραγωγικότητα της Ελλάδας.
Ωστόσο, παρατηρεί ο καθηγητής, αυτή η εξήγηση από μόνη της είναι υπεραπλουστευτική, γιατί αυτά τα συμπτώματα δυσλειτουργίας δεν περιορίζονται στην Ελλάδα. Η Ισπανία με ένα ποσοστό ανεργίας που αγγίζει το 20% και αβυσσαλέο έλλειμμα στον προϋπολογισμό της βλέπει στην Ελλάδα την εικόνα του δικού της μέλλοντος, ενώ η Πορτογαλία και η Ιταλία πηγαίνουν λίγο καλύτερα.
Σύμφωνα με τον Μπάρυ Αϊχενγκρίν, αυτές οι χώρες πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν μεγάλες μειώσεις στον προϋπολογισμό τους. Όπως και η Ελλάδα, δεν μπορούν να προχωρήσουν σε υποτίμηση του νομίσματος για να ενθαρρύνουν τις εξαγωγές και όπως η Ελλάδα είναι αντιμέτωπες με μια βαθιά ύφεση. Για τον Μπάρυ Αϊχενγκρίν όλα αυτά οδηγούν στο ερώτημα εάν η δημιουργία του ευρώ ήταν ένα λάθος.
Όμως η απάντηση του καθηγητή είναι ότι δεν ήταν, αλλά μπορεί να γίνει στο μέλλον.
Η ελληνική κρίση δείχνει ότι η Ευρώπη βρίσκεται μόλις στη μέση του δρόμου προς μία βιώσιμη νομισματική ένωση. Εάν θέλει να γίνει πραγματικά νομισματική ένωση, τότε χρειάζεται να δημιουργήσει μηχανισμό έκτακτης βοήθειας, αναφέρει.
Σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση εμφανίζεται αδύναμη να δώσει βοήθεια στην Ελλάδα εξαιτίας των κανονισμών που προβλέπουν κάτι τέτοιο μόνο σε περίπτωση φυσικών καταστροφών ή σε περίπτωση κατάστασης που δεν μπορεί να ελεγχθεί από ένα κράτος μέλος, αναφέρει ακόμη ο Μπάρυ Αϊχενγκρίν.
Εάν όλα αυτά τα προβλήματα προέρχονται από τη Συνθήκη της Λισσαβόνας, τότε πρέπει να την τροποποιήσουμε, σχολιάζει ο καθηγητής. Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί πράγματι να προχωρήσει στη νομισματική ένωση, τότε οφείλει να ξεπεράσει το παρελθόν της και να δημιουργήσει όχι μόνο πιο σταθερούς οικονομικούς δεσμούς, αλλά και πιο στενούς πολιτικούς δεσμούς, σημειώνει ο καθηγητής του Μπέρκλεϊ.
Η Γερμανία της Καγκελαρίου Μέρκελ απεχθάνεται αυτού του είδους τη βοήθεια, γιατί γνωρίζει καλά ότι το βάρος θα πέσει σε αυτήν. Οι Γερμανοί αντιτίθενται σε ό,τι εμφανίζεται ως ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή αφομοίωση. Όμως, για τον Μπάρυ Αϊχενγκρίν, έχει και η Γερμανία το δικό της μερίδιο στην κρίση. Θέλησε να υπάρχει μία κεντρική τράπεζα απίστευτα ανεξάρτητη, που δεν θα είχε υποχρέωση να δίνει λογαριασμό πουθενά.
Σήμερα όμως αυτή η τράπεζα έχει υιοθετήσει μία νομισματική πολιτική που συμβάλλει στην επιδείνωση της κατάστασης των λεγόμενων χωρών «pigs»( σ.σ.
Πορτογαλία, Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία). Η Γερμανία, καταλήγει το άρθρο γνώμης, έχει επωφεληθεί με ικανοποιητικό τρόπο από το ευρώ. Τώρα οφείλει να ξεπληρώσει την υποχρέωση.
Οφείλει να ενθαρρύνει τη δημιουργία ενός μηχανισμού έκτακτης βοήθειας, όπως και μεγαλύτερη πολιτική αφομοίωση, προκειμένου να καταστεί δυνατή αυτή η βοήθεια.
Πρέπει να προσφέρει μεγαλύτερη δημοσιονομική υποστήριξη. Η ελληνική κρίση θα μπορούσε να είναι ο Δούρειος Ίππος που θα οδηγήσει την Ευρώπη σε μία πιο ολοκληρωμένη πολιτική αφομοίωση. Ας το ελπίσουμε, καταλήγει ο καθηγητής πανεπιστημίου Μπάρυ Αϊχενγκρίν.