Δεν έχει ούτε έξι μήνες όταν ηλεκτρικά πατίνια εντοπίστηκαν στον πυθμένα του Θερμαϊκού Κόλπου και απομακρύνθηκαν από συνεργεία του δήμου Θεσσαλονίκης.
Τους «θησαυρούς» αυτούς και πολλά άλλα αντικείμενα εντόπισε ένα τηλεκατευθυνόμενο υποβρύχιο, μη επανδρωμένο όχημα (ROUV) του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος κατάλληλο για υποβρύχιες επιθεωρήσεις με το όνομα «Αμφιτρίτη», για χάρη της οποίας έχει ιδρυθεί μέχρι και Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών για την εκμάθηση του χειρισμού της.
Οι δυνατότητες της «Αμφιτρίτης» είναι πολλές και με στοχευμένες επεμβάσεις υπόσχεται ακόμα και μέτρηση της ρύπανσης των υδάτων μιας κλειστής γεωγραφικά περιοχής.
Το 2017 ξεκίνησε μια συνεργασία μεταξύ του θαλάσσιου Βιολόγου, Γεωργίου Μίνου, καθηγητή του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ) στο τμήμα Νοσηλευτικής και Διευθυντή στο ερευνητικό εργαστήριο «Βιολογίας και Ιστολογίας, Μικροσκοπίας και Ανάλυσης Εικόνας, Συστηματικής & Βιομετρίας» και του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού, Θεόδωρου Κοσμάνη, αναπληρωτή καθηγητή του ΔΙΠΑΕ, στο τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης, στο Εργαστήριο Συστημάτων Ενέργειας, για την ανάπτυξη ενός ευέλικτου, ανθεκτικού και προσιτού οικονομικά υποβρύχιου τηλεκατευθυνόμενου οχήματος (ROUV) που θα βοηθούσε στις ερευνητικές ενασχολήσεις των δύο καθηγητών. Το εγχείρημα ονομάστηκε Ίππαλος, προς τιμή του αρχαίου Έλληνα θαλασσοπόρου, γεωγράφου, χαρτογράφου και μετεωρολόγου.
Η συναρμολόγηση του οχήματος ξεκίνησε το 2017 με τη συμμετοχή και φοιτητών στο πλαίσιο Διπλωματικών εργασιών του Εργαστηρίου Συστημάτων Ενέργειας του τμήματος Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης και ολοκληρώθηκε ένα χρόνο μετά, το 2018, σύμφωνα με τον καθηγητή. «Το ηλεκτρονικό σύστημα του οχήματος έχει αναπτυχθεί από φοιτητές του Εργαστηρίου οι οποίοι φυσικά προχώρησαν στη συναρμολόγηση και τον προγραμματισμό του με σκοπό την ανάκτηση και επεξεργασία των μετρούμενων μεγεθών», αναφέρει ο κ. Τζιουρτζιούμης.
Από τα μέσα του 2018 που ολοκληρώθηκε η κατασκευή του υποβρυχίου οχήματος (ROUV), έγινε χρήση του σε διάφορες ερευνητικές δραστηριότητες ή σε δράσεις συνεισφέροντας στην κοινότητα. Πολλές αναβαθμίσεις στα ηλεκτρονικά και τον εξοπλισμό γίνονται κατά καιρούς, ανάλογα με τις νέες εξελίξεις και τον διαθέσιμο προϋπολογισμό.
Σημαντική ήταν στα αρχικά στάδια του έργου, η οικονομική στήριξη από την Διοίκηση του πρώην ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης. Το μη επανδρωμένο αυτό όχημα αποτελείται από έξι (ή οχτώ, ανάλογα με την διαμόρφωση) προωθητικούς κινητήρες και είναι εξοπλισμένο με μία κάμερα για παροχή στον χρήστη ζωντανής εικόνας του βυθού αλλά και αισθητήρες μέτρησης θερμοκρασίας και πίεσης προκειμένου να γνωρίζει ο χειριστής τα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος στο οποίο βρίσκεται το όχημα.
Επίσης, στον ηλεκτρονικό του εξοπλισμό περιλαμβάνεται ένα γυροσκόπιο, επιταχυνσιόμετρο, πυξίδα και ένας αισθητήρας GPS επιφανείας για να γνωστοποιεί το στίγμα επιφανείας του οχήματος πριν ξεκινήσει την κατάδυσή του. Αξίζει να σημειωθεί ότι όλες οι παραπάνω πληροφορίες μεταφέρονται μέσω ειδικού καλωδίου μήκους 100 μ. (ενσύρματα) απευθείας στην οθόνη του υπολογιστή ελέγχου του χειριστή στην επιφάνεια.
Ο επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης, κ. Δημήτρης Τζιουρτζιούμης που συμμετέχει στην ομάδα εξέλιξης, εξηγεί στη Voria.gr πως το υποβρύχιο όχημα συμμετείχε σε δύο δράσεις που διοργάνωσε ο δήμος Θεσσαλονίκης (αντιδημαρχία Περιβάλλοντος και Πρασίνου) και σάρωσε το παραλιακό μέτωπο της πόλης όπου και εντόπισε, δίνοντας το στίγμα, - ηλεκτρικά πατίνια αλλά και κάθε λογής απορριφθέντα εξοπλισμό (μοτοποδήλατο, μοτοσυκλέτα, ποδήλατα, κάδος απορριμμάτων, εξωλέμβια μηχανή) που βρισκόταν στο βυθό του κόλπου της πόλης μας».
«Η συγκεκριμένη δράση», τονίζει ο ίδιος, «ήταν η πιο μεγάλη σε διάρκεια δράση του υποβρυχίου οχήματος και υποστηρίχθηκε από φοιτητές του ΔΙΠΑΕ που βοήθησαν στην ομαλή εξέλιξη της κατάδυσης και νοσηλευτές του ΔΙΠΑΕ που ήταν παρόντες για να παρέχουν τις πρώτες βοήθειες, σε περίπτωση που απαιτηθεί, καθώς η δράση είχε τραβήξει το ενδιαφέρον συμπολιτών μας και ήταν αρκετοί αυτοί που παρακολουθούσαν την εξέλιξη της κατάδυσης και της αναζήτησης του βυθού, δίπλα στην προβλήτα».
«Ακόμα μία σημαντική και άξια λόγου δράση του υποβρύχιου οχήματος είναι πως έδωσε λύση σε μια δύσκολη στιγμή που αντιμετώπιζε μια ερευνητική ομάδα Πανεπιστημίου της πόλης μας», υπογραμμίζει ο κ. Τζιουρτζιούμης όταν «βοήθησε η ομάδα μας με το υποβρύχιο στην εύρεση ενός απολεσθέντος επιστημονικού οργάνου καταγραφής υδρογραφικών δεδομένων που είχε χαθεί στον βυθό του Θερμαϊκού κόλπου όπου το υποβρύχιο όχημα μας κατάφερε να το εντοπίσει.
Πού βρίσκει εφαρμογή το υποβρύχιο τηλεκατευθυνόμενο όχημα;
Ο καθηγητής σημειώνει πως «οι εφαρμογές του υποβρύχιου οχήματος σχετίζονται εκτός από την επιστημονική μελέτη και παρατήρηση του υποβρύχιου κόσμου, την υποβρύχια φωτογράφιση και βιντεοσκόπηση, την υποβρύχια επιθεώρηση, όπως οπτική επιθεώρηση υφάλων πλοίων και υποβρύχιων κατασκευών. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην αξιολόγηση της κατάστασης και ποιότητας των διχτύων στις υδατοκαλλιέργειες, ελέγχοντας για την ύπαρξη ανοιγμάτων(οπών), ή την ανάπτυξη βιορύπανσης (εναπόθεση επιβιωτικών οργανισμών), ανακουφίζοντας το έργο των δυτών από τις συνεχείς καταδύσεις και συνεισφέροντας στην ομαλή λειτουργία της καλλιέργειας».
«Επίσης, μία από τις εφαρμογές που επιθυμούμε να αναπτύξουμε είναι αυτή της ενσωμάτωσης διαφόρων αισθητήρων (π.χ. pH, διαλυμένου οξυγόνου, αγωγιμότητας-αλατότητας, κ.α.) για την λήψη μετρήσεων σε διάφορες περιοχές και βάθη και την απευθείας απεικόνισης της ρύπανσης των υδάτων μιας κλειστής γεωγραφικά περιοχής», λέει ο καθηγητής, αναφέροντας πως πρόκειται για ένα από τα πιο φιλόδοξα project της ομάδας.
Τέλος, ο καθηγητής σημειώνει πως στο τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος έχει ιδρυθεί και «ένα Αγγλόφωνο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών, στο πλαίσιο του Erasmus+ KA2 με τίτλο «Surveying & MARiTime internet of thingS Education – SMARTSEA, https://www.smart-sea.eu/» στο πλαίσιο του οποίου οι φοιτητές, εκτός των άλλων, θα εκπαιδευτούν στην κατασκευή και τον χειρισμό υποβρύχιων οχημάτων, όπως η Αμφιτρίτη. Στο συγκεκριμένο μεταπτυχιακό πρόγραμμα συμμετέχουν έξι ακαδημαϊκά ιδρύματα από την Ευρώπη, με ίδρυμα υποδοχής και απονομής του μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, όμως, το ΔΙΠΑΕ».
Η «Αμφιτρίτη» θα βρίσκεται έως την Κυριακή στο περίπτερο 14 και στο Stand 7 της 85ης ΔΕΘ.