Skip to main content

Ανάλυση: Τα οκτώ βασικά συμπεράσματα των χθεσινών εκλογών

Η χθεσινή κάλπη ανέδειξε νικητές, αλλά και ηττημένους, ασχέτως του βαθμού ικανοποίησης ή απογοήτευσης αντιστοίχως. Τα βασικά πολιτικά συμπεράσματα

Ακούγοντας κανείς τις δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών αλλά και των στελεχών των κομμάτων μετά την οριστικοποίηση του εκλογικού αποτελέσματος θα νόμιζε ότι επρόκειτο για φοιτητικές εκλογές, όπου παραδοσιακά, οι πάντες δηλώνουν νικητές.

Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Η χθεσινή κάλπη ανέδειξε νικητές, αλλά και ηττημένους, ασχέτως του βαθμού ικανοποίησης ή απογοήτευσης αντιστοίχως. Ανέδειξε επίσης νέους παίκτες στον πολιτικό στίβο, εξαφανίζοντας παράλληλα, σχήματα τα οποία γεννήθηκαν στα χρόνια της κρίσης και φαίνεται πως οδηγούνται οριστικά και αμετάκλητα στο πολιτικό περιθώριο και στον αφανισμό.

Το οκτώ βασικά συμπεράσματα της χθεσινής κάλπης μπορούν να κωδικοποιηθούν ως εξής:

Ο νέος δικομματισμός

Κυρίως, όμως, η χθεσινή κάλπη φαίνεται να αναβιώνει τον δικομματισμό, με κάπως διαφορετικούς βεβαίως πρωταγωνιστές, αλλά στους ίδιους, πάνω κάτω, ρόλους. Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ υπερβαίνουν αθροιστικά το 70%, ενώ κανένα από τα υπόλοιπα κόμματα δεν κατάφερε να συγκεντρώσει διψήφιο ποσοστό. Καθίσταται πλέον, σαφές ότι το επόμενο διάστημα αυτά τα δύο κόμματα θα είναι οι πρωταγωνιστές των πολιτικών εξελίξεων και δεν αποκλείεται, στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση να δούμε τον δικομματισμό να σκαρφαλώνει σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα.   
Σε μια δεύτερη ανάγνωση, έχει τη δική της σημασία και το άθροισμα της κοινοβουλευτικής δύναμης της ΝΔ και του Κινήματος Αλλαγής που αθροίζουν μαζί 180 βουλευτές, αριθμός κρίσιμος για μια σειρά αποφάσεις όπως η ολοκλήρωση της συνταγματικής αναθεώρησης, αλλά και η εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας.

Αδιαμφισβήτητη η νίκη της ΝΔ

Αδιαφιλονίκητοι νικητές των χθεσινών εκλογών είναι η Νέα Δημοκρατία και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Μέσα σε μόλις τριάμισι χρόνια από την εκλογή του στην αρχηγία της ΝΔ ο κ. Μητσοτάκης κατάφερε να εκλεγεί πρωθυπουργός, οδηγώντας το κόμμα του σε μια πεντακάθαρη νίκη. Αυτή ήταν μάλιστα, η τρίτη στη σειρά, σε διάστημα ενάμιση μήνα, μετά την επικράτησή του στις ευρωεκλογές καθώς και στις αυτοδιοικητικές εκλογές.

Ο κ. Μητσοτάκης παρέλαβε μια ΝΔ προερχόμενη από διπλή εκλογική ήττα το 2015 και κατάφερε να την επαναφέρει στην εξουσία, αυξάνοντας κατά σχεδόν δώδεκα ποσοστιαίες μονάδες τα ποσοστά της (από το 28,09% τον Σεπτέμβριο 2015 στο χθεσινό 39,8%), επιτυγχάνοντας συγχρόνως καθαρή αυτοδυναμία με 158 βουλευτές. Μετά το χθεσινό εκλογικό αποτέλεσμα ο νεοεκλεγείς πρωθυπουργός έχει λυμένα τα χέρια του να προχωρήσει στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις τις οποίες έχει εξαγγείλει και επιπλέον, θα έχει την ευκαιρία να εδραιωθεί ακόμη περισσότερο στον λεγόμενο πάλαι ποτέ «μεσαίο χώρο».

Ηττήθηκε αλλά άντεξε ο ΣΥΡΙΖΑ

Ο ΣΥΡΙΖΑ ακολούθησε κι αυτός τη μοίρα όλων των μνημονιακών κυβερνήσεων. Υπέστη σαφή πολιτική ήττα, στο τέλος της, κατ’ ουσίαν πρώτης κυβερνητικής θητείας του, επιδεικνύοντας ωστόσο αξιοσημείωτη αντοχή καθώς κατάφερε μέσα σε αντίξοες συνθήκες, μετά την ευρεία ήττα του στις ευρωεκλογές, να ανακτήσει μέρος από το χαμένο έδαφος, αυξάνοντας κατά σχεδόν οκτώ ποσοστιαίες μονάδες τη δύναμή του σε σχέση με το αποτέλεσμα της ευρωκάλπης. Βεβαίως, απέτυχε στον άλλο στόχο του, να ανακόψει την αυτοδυναμία της ΝΔ, μπόρεσε όμως, να περιορίσει τη διαφορά σε μονοψήφιο ποσοστό.

Το κυριότερο, όμως, είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας κατοχυρώνονται ως κυρίαρχοι στον ευρύτερο κεντροαριστερό χώρο που αποτελούσε τη στρατηγική επιδίωξή τους. Το χθεσινό αποτέλεσμα δεν αφήνει πολλά περιθώρια αμφισβήτησης του αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ από εσωκομματικούς αντιπάλους του και όπως φάνηκε από τις χθεσινοβραδινές δηλώσεις του, είναι έτοιμος να προχωρήσει στην ίδρυση ουσιαστικά ενός νέου κόμματος, με εντονότερα σοσιαλδημοκρατικά χαρακτηριστικά.
 
Στάσιμο το ΚΙΝΑΛ

Στο ΚΙΝΑΛ μπορεί να αισθάνονται ικανοποιημένοι από το γεγονός ότι κράτησαν τα ποσοστά των ευρωεκλογών, σημειώνοντας μάλιστα και μικρή αύξηση, κατοχυρώνοντας έτσι την τρίτη θέση, ωστόσο, έχουν και πολλούς λόγους να νιώθουν προβληματισμένοι. Το άνοιγμα της ψαλίδας υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ καθιστά δυσοίωνο το πολιτικό μέλλον του και θεωρείται πολύ πιθανό σε δεύτερο χρόνο, κάπου προς το τέλος του χρόνου, να τεθεί ζήτημα εκ βάθρων ανασυγκρότησης του κόμματος και ίσως και εκλογής νέας ηγεσίας. Βεβαίως, η γραμμή άμυνας της Φώφης Γεννηματά είναι ότι υπό την ηγεσία της το κόμμα συγκέντρωσε περίπου 100.000 περισσότερους ψήφους σε σχέση με το 2015, αυξάνοντας και το ποσοστό κατά περίπου 2%. Συγχρόνως, η Χαριλάου Τρικούπη δέχθηκε και θα συνεχίσει να δέχεται πιέσεις και εκ δεξιών, από τη ΝΔ.

Αμετακίνητο το ΚΚΕ

Το ΚΚΕ συνεχίζει τη σταθερή πορεία του, παραμένοντας όμως σε χαμηλή πτήση, αδυνατώντας να εισπράξει μέρος της φθοράς του ΣΥΡΙΖΑ. Η χθεσινή εκλογική επίδοσή του ήταν μια σχεδόν ακριβής επανάληψη αυτής του Σεπτεμβρίου 2015, σε ποσοστά (5,32% έναντι 5,55% το 2015), ψήφους (περίπου 300.000 και στις δύο αναμετρήσεις), αλλά και έδρες (15).

Η έξοδος της Χρυσής Αυγής

Ίσως η πλέον θετική είδηση των χθεσινών εκλογών να είναι η έξοδος της Χρυσής Αυγής από το Κοινοβούλιο. Η συνεχιζόμενη πολιτική και εκλογική υποχώρησή της, σε συνδυασμό με τις τεράστιες εσωτερικές έριδες αλλά και την επικείμενη απόφαση του δικαστηρίου για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, ενδέχεται να οδηγήσουν κάποια πρωτοκλασάτα στελέχη του στη φυλακή και το ίδιο το νεοναζιστικό μόρφωμα ξανά στο περιθώριο από το οποίο ξεπήδησε στα πρώτα μνημονιακά χρόνια.

Οι νέοι παίκτες

Ένα μέρος των ψηφοφόρων της ΧΑ φαίνεται πως κατευθύνθηκε προς την κάλπη της Ελληνικής Λύσης του Κυριάκου Βελόπουλου που αν και υποχώρησε από το 4,87% των ευρωεκλογών, εντούτοις άντεξε, συγκεντρώνοντας 3,7% και εκπροσωπούμενο στη Βουλή με δέκα βουλευτές.
Επιστροφή στη Βουλή για τον Γιάνη Βαρουφάκη, με δικό του όχημα αυτή τη φορά, το ΜέΡΑ25. Στις εθνικές εκλογές φάνηκε πιο τυχερός απ’ ότι στις ευρωεκλογές όταν έχασε για μερικές εκατοντάδες ψήφους την εκπροσώπηση στην ευρωβουλή. Τώρα, με 3,44% εκλέγει εννέα βουλευτές, εισπράττοντας ψήφους κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και από άλλα, μικρότερα κόμματα της ριζοσπαστικής αριστεράς.

Η ταφόπλακα

Οι χθεσινές εκλογές αναμένεται να αποτελέσουν την ταφόπλακα για ορισμένα κόμματα τα οποία γεννήθηκαν κατά την πρώιμη ή μεταγενέστερη μνημονιακή περίοδο. Στην κατηγορία αυτήν ανήκουν η Ένωση Κεντρώων του Βασίλη Λεβέντη η οποία έμεινε εκτός Βουλής, η Λαϊκή Ενότητα που προήλθε από τα σπλάχνα του ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2015, η Δημιουργία Ξανά του Θάνου Τζήμερου. Παράλληλα, άδηλο διαφαίνεται το μέλλον και για την Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου. Υπενθυμίζεται, δε, πως ήδη, από τις ευρωεκλογές, έχουν ρίξει τίτλους τέλους Το Ποτάμι και οι ΑΝΕΛ, καθώς και μια σειρά άλλοι μικρότεροι σχηματισμοί.