* Του Γιάννη Τσιτσόπουλου
Το τελευταίο διάστημα στη Θεσσαλονίκη, δίνουν και παίρνουν οι εκδηλώσεις για την προώθηση της επιχειρηματικότητας και τη δημιουργία start up επιχειρήσεων, μέσω προβολής καλών πρακτικών από το αξιόλογο δυναμικό που εδρεύει στην πόλη.
Επίσης, καθημερινά σχεδόν διαβάζουμε στα τοπικά μέσα ενημέρωσης για βραβεύσεις φοιτητών σε διαγωνισμούς για καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες, νεοφυείς επιχειρήσεις της πόλης αλλά και για τις άριστες εντυπώσεις που αποκομίζουν ξένοι επιχειρηματίες από τις επισκέψεις τους σε εταιρείες της Θεσσαλονίκης.
Πριν λίγες ημέρες το Kέντρο Ερευνών Ν.Α. Ευρώπης, το γνωστό ως SEERC, που εδρεύει εδώ στη Θεσσαλονίκη και αποτελεί διεθνές τμήμα του πανεπιστημίου Sheffield της Μ. Βρετανίας βραβεύτηκε στο παγκόσμιο συνέδριο «World Business Angels Investmen Forum» στην Κωνσταντινούπολη ως η καλύτερη δεξαμενή σκέψης (think tank) στη Ν.Α. Ευρώπη, στον τομέα ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας και υποστήριξης των νεοφυών επιχειρήσεων(start ups).
Στα παραπάνω προσθέτουμε το Ινστιτούτο Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΙΠΤΗΛ) του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΚΕΤΑ) που εδρεύει στην Θεσσαλονίκη, το οποίο κατάφερε να συμπεριληφθεί ανάμεσα στις λίγες προτάσεις που εγκρίθηκαν για χρηματοδότηση από την ΕΕ στο πλαίσιο του προγράμματος «Επιτάχυνση της Καινοτομίας(FTI)».
Αναμφίβολα πρόκειται για θετικά γεγονότα που προσθέτουν αξία στην επιχειρηματική ταυτότητα και στην εξωστρέφεια της πόλης. Μία πόλη που διαθέτει εκπαιδευτικά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα υψηλού κύρους, θερμοκοιτίδες αναγνωρισμένης αξίας αν και ελάχιστες, αξιόλογους επιχειρηματικούς συνδέσμους και επιμελητήρια, μία Τεχνόπολη, καθώς και άλλους εξαιρετικούς παίκτες και άτομα στον τομέα της καινοτομίας και της τεχνολογίας.
Όμως πρωτάθλημα δεν μπορεί να πάρει!
Το τεχνολογικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Θεσσαλονίκης δεν μπορεί να μεταφραστεί στην υπεροχή που όλοι επιθυμούσαν. Από το 2000 η πόλη ζει με το όραμα της ανάδειξής της σε κόμβο τεχνολογίας, έρευνας και καινοτομίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ένα όραμα που ακόμη είναι σε νηπιακό στάδιο. Το εγχείρημα της Ζώνης Καινοτομίας είναι μία απτή απόδειξη, εννέα χρόνια μετά την ίδρυσή της.
Επίσης η προώθηση της νεοφυούς επιχειρηματικότητας που είναι το νέο must αφήγημα σε όλη τη χώρα, δεν αρκεί από μόνη της και παρά την ανάπτυξή της δεν είναι αρκετή για να δώσει σαφές τεχνολογικό προβάδισμα αλλά και να συμβάλει στη λύση του προβλήματος αν δεν συνδυαστεί με το σχεδιασμό και την εφαρμογή μίας ουσιαστικής και ολοκληρωμένης πολιτικής απασχόλησης και επιχειρηματικής ανάπτυξης σε τοπικό επίπεδο.
Η απουσία σχεδίου για την οργάνωση χώρων νεοφυούς δημιουργίας, συνεργειών και ανάπτυξης βιώσιμων επιχειρηματικών εγχειρημάτων, σε συνδυασμό με την έλλειψη κινήτρων (οικονομικών, φορολογικών, θεσμικών, κ.λ.π.) σαφώς και αποτελούν τροχοπέδη στην όποια προσπάθεια.
Γι’ αυτό και προκαλεί απορία το γεγονός ότι, την ώρα που ο Δήμος Θεσσαλονίκης ανακοινώνει από εκδήλωση σε εκδήλωση τη δημιουργία της προθερμοκοιτίδας «ΟΚ»- έστω χωρίς να προσδιορίζει το μέρος, το επιχειρησιακό σχέδιο, τον τρόπο εισόδου και γενικότερα το απαιτούμενο Business Plan - την ίδια ώρα στο Δήμο αλλά και στην ΑΖΚ δεν υπάρχει μητρώο start ups και μελέτη αξιοποίησης υποδομών!
Παράλληλα, βλέπουμε ότι οι φιλόδοξες εξαγγελίες της Μητροπολιτικής Θεσσαλονίκης για το 2020 δε συνοδεύονται ακόμη από πράξεις. Χαρακτηριστικά να αναφέρουμε τις εξαγγελίες:
- Για Creative community (ανάπτυξη γειτονιών σε χώρους προώθησης της καινοτομίας της δημιουργικότητας και της τεχνολογίας, Ανάπτυξη κέντρου και δομής «design - thess - platform» μεσογειακής και βαλκανικής εμβέλειας).
- Για Τεχνολογία (Δημιουργία κέντρου «future art & economy space» στο ακίνητο της Υφανέτ, Δημιουργία θερμοκοιτίδας ευέλικτων επιχειρήσεων εφαρμογών πληροφορικής στο παλαιό νοσοκομείο 424).
- Για CITY SMART SPECIALIZATION (Ανάδειξη της Θεσσαλονίκης ως ευρωπαϊκού κέντρου ανάπτυξης της νανοτεχνολογίας, Δημιουργία show room προώθησης και διάδοσης εφαρμογών νανοτεχνολογίας για την βιομηχανία σε συνεργασία με το εργαστήριο νανοτεχνολογιας του ΑΠΘ).
Οι παραπάνω εξαγγελίες έχουν μείνει….εξαγγελίες, δύο χρόνια μετά την έναρξη του νέου ΕΣΠΑ αλλά και των ευρωπαϊκών προγραμμάτων στα χαρτιά και αιχμάλωτα, αν πιστέψουμε πρόσφατα δημοσιεύματα , της τοπικής κόντρας για τη διαχείριση των κονδυλίων του νέου ΕΣΠΑ. Άλλωστε τα κονδύλια αποτελούν λαμπρό πεδίο προβολής για τον εκάστοτε διαχειριστή τους!
Ίσως θα ήταν χρήσιμο ο Δήμαρχος της πόλης και οι «νεοφυείς» σύμβουλοί του εκτός από τον Τουρισμό να αξιοποιήσουν από το Ισραήλ τον τρόπο που ο δήμος του Τελ Αβίβ έχει καταφέρει να αναδείξει την πόλη σε παγκόσμια μητρόπολη τεχνολογίας και start ups, μεταφέροντας την αντίστοιχη τεχνογνωσία.
Αλλά και οι εξαγγελίες για την ανάδειξη της Θεσσαλονίκης σε friendly innovation city θα πρέπει να συνδυαστούν με απτές πράξεις από τους εξαγγέλλοντες. Αλήθεια πόσο έχει προχωρήσει η εγκατάσταση επιχειρήσεων στο πρώτο εγκεκριμένο θύλακα της ΑΖΚ; Τι θα γίνει με τα περιβόητα κίνητρα εγκατάστασης; Και αν έχουν ήδη γίνει ενέργειες τότε ποιος ο λόγος που δεν προβάλλονται επαρκώς στους πολίτες;
Πότε επιτέλους θα καθιερώσουμε μία ετήσια εκδήλωση ανάδειξης νεοφυών επιχειρήσεων, προβολής νέων καινοτομικών προϊόντων, του έργου των φορέων και των αποτελεσμάτων τους και την προβολή των θετικών γεγονότων όπως αυτά που αναφέρθηκαν στην αρχή;
Η έλλειψη συντονισμού για την αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ και του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020 και η απουσία ή έστω και η κοινή αποδοχή και ενεργή στήριξη ενός Φορέα στον οποίο να ηγείται πρόσωπο κοινά αποδεκτό από τους Φορείς της πόλης και το γνωστό οικοσύστημα καινοτομίας της, για να «τρέξει» το εγχείρημα, είναι έντονα ορατή. Όπως έντονα ορατό είναι το γεγονός ότι καλόπιστες κριτικές που πηγάζουν από τη θέληση πολλών να βοηθήσουν στην ανάδειξη της επιχειρηματικής αριστείας της Θεσσαλονίκης, αντιμετωπίζεται με καχυποψία. ‘’H Ισχύς εν τη ενώσει’’ με λίγα λόγια.
Την ώρα που το σχέδιο ''Η Αθήνα επιχειρεί'' υλοποιείται με κονδύλια του ΕΣΠΑ και συμμετοχή όλων των φορέων της πρωτεύουσας, η Θεσσαλονίκη αδρανεί κινδυνεύοντας να μετεξελιχθεί από την οραματική Thess Innovation City στην τωρινή Τhess ldle Innovation City.. Γρηγορείτε κύριοι!
* Ο Γιάννης Τσιτσόπουλος είναι Αγρ.Τοπ.Μηχ/κός, ΜΒΑ, Μsc, CMI Dip.MA, Διαχείριση προγραμμάτων ΕΣΠΑ