Skip to main content

Αγγελόπουλος: Οι τοπικές κοινωνίες στο επίκεντρο της νέας Ευρώπης

Συνέντευξη του υποψήφιου ευρωβουλευτή με τη ΝΔ Μ. Αγγελόπουλου: Ο ρόλος των ευρωβουλευτών, το διακύβευμα των εκλογών και οι προκλήσεις για την ΕΕ.

Η αναβάθμιση του διεθνούς ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελεί τον βασικό στόχο του δημάρχου Σάμου και υποψήφιου ευρωβουλευτή της ΝΔ Μιχάλη Αγγελόπουλου, ο οποίος σε συνέντευξή του στη Voria.gr περιγράφει τις δυνατότητες που μπορεί να ανοίξει για τις τοπικές κοινωνίες η νέα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άνθρωπος με βαθιά γνώση των ευρωπαϊκών πραγμάτων, ο κ. Αγγελόπουλος περιγράφει το διακύβευμα των ευρωεκλογών και τις μεγάλες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η Ένωση σε μια δύσκολη περίοδο ανόδου του λαϊκισμού και του ευρωσκεπτικισμού.

Ο ίδιος χαρακτηρίζει «στοίχημα» την περαιτέρω ενοποίηση στην ΕΕ και υποστηρίζει ότι είναι λανθασμένη η εντύπωση ότι οι ευρωεκλογές είναι ήσσονος σημασίας και το Ευρωκοινοβούλιο «διακοσμητικός» θεσμός, εξηγώντας πώς ακόμα και σήμερα οι αποφάσεις της Ευρωβουλής επηρεάζουν την καθημερινότητα και τη ζωή μας.

Να σημειωθεί ότι ο κ. Αγγελόπουλος είναι πρόεδρος του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Ευρωπαϊκής Κίνησης (European Movement International), της αρχαιότερης πανευρωπαϊκής οργάνωσης για την Ένωση της Ευρώπης με μέλη σε 30 χώρες), καθώς και ιδρυτικό μέλος και επίτιμος Πρόεδρος των Νέων Ευρωπαίων Φεντεραλιστών και της Ελληνικής Κίνησης Ευρωπαίων Φεντεραλιστών, καθώς και του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Σπουδών.

Γιατί αποφασίσατε να αφήσετε την τοπική αυτοδιοίκηση για την Ευρωβουλή; Πώς μπορεί η Ευρωβουλή να φανεί πραγματικά χρήσιμη για την αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες;

Το να είσαι πρώτος πολίτης στον τόπο σου αποτελεί την ύψιστη τιμή, με την οποία με τίμησαν οι συμπολίτες μου στη Σάμο το 2014. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτέλεσε πάντα προτεραιότητά μου σε επίπεδο στόχευσης, καθώς πιστεύω ακράδαντα ότι από αυτήν εκπορεύονται οι πραγματικές κοινωνικές ανάγκες που μεταφράζονται δημιουργικά σε πολιτικές σε Περιφερειακό και Εθνικό επίπεδο.

Η νέα Ευρώπη έχει τοποθετήσει την Τοπική και Περιφερειακή εκπροσώπηση στον αφρό. Είναι δεδομένο ότι η ερχόμενη πενταετία θα θέσει στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής στρατηγικής την ανάπτυξη πολιτικών που θα παράγονται από τις τοπικές κοινωνίες και θα μεταφράζονται σε αναπτυξιακές και οικονομικές προτάσεις σε εθνικό επίπεδο. Ως εκ τούτου και πάλι θα εκπροσωπώ την Τοπική Αυτοδιοίκηση από ένα νέο μετερίζι, εφόσον εκλεγώ.

Αποδέχθηκα την πρόταση του Κυριάκου Μητσοτάκη διότι τα ευρωπαϊκά πράγματα μου είναι ήδη πολύ οικεία. Έχω ήδη ασχοληθεί μ’ αυτά, στην πράξη, για πάνω από 25 χρόνια. Διετέλεσα Νομικός Σύμβουλος της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα επί 9 χρόνια. Πέρασα, ως επιστημονικός συνεργάτης περίπου 3,5 χρόνια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου εργάστηκα σε τρεις σημαντικές επιτροπές. Από το 2014 εκπροσωπώ την ΚΕΔΕ στο Κογκρέσο Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης, έναν ισχυρότατο θεσμό, που απαρτίζεται από 648 αιρετούς και αντιπροσωπεύει 200.000 αρχές Τοπικής και Περιφερειακής αυτοδιοίκησης των 47 κρατών μελών. Η ολομέλεια του Κογκρέσου με εξέλεξε Αντιπρόεδρό του το 2016 και ξανά τον Οκτώβριο του 2018.

Εξαιτίας του προσφυγικού, αλλά και του αγώνα που δίνω χρόνια τώρα για να ισχύσουν και στην Ελλάδα οι ευρωπαϊκά εφαρμοσμένες αρχές της Νησιωτικότητας -μεταξύ τους είναι και η θέσπιση πάγια χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ - έχω τακτικότατη επαφή με εκπροσώπους των ευρωπαϊκών οργανισμών και του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Οι τοπικές κοινωνίες σήμερα δέχονται μεγάλες πιέσεις. Στην χώρα μας τα αποτελέσματα της δεκάχρονης οικονομικής κρίσης είναι ορατά σε όλα τα επίπεδα. Εάν σε αυτά προστεθούν οι πιέσεις από το προσφυγικό / μεταναστευτικό αντιλαμβάνεστε ότι έχουμε ένα εκρηκτικό μείγμα που απειλεί να μας κατατροπώσει, εάν δεν σταθούμε κριτικά και αποφασιστικά απέναντί του.

Κυρίαρχο στόχο μου αποτελεί η αναβάθμιση του διεθνούς ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στο πλαίσιο της προσπάθειας για μια Ευρώπη πιο κοντά στον πολίτη. Η θητεία μου στο Κογκρέσο, αλλά και η επιτόπου παρουσία μου σε αρκετές χώρες που έχουν συνυπογράψει και προσπαθούν να υλοποιήσουν τα προβλεπόμενα από το Χάρτη Τοπικής Αυτοδιοίκησης, έχουν υπάρξει για μένα εξαιρετικά χρήσιμες και διδακτικές εμπειρίες. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, ειδικά του πρώτου βαθμού, αποτελεί τη "φωνή" του Ευρωπαίου πολίτη απέναντι στο ευρωπαϊκό εγχείρημα και, σε εποχές ευρωσκεπτικισμού και ανόδου του λαϊκισμού, η εμπειρία της οφείλει να ληφθεί υπόψιν σε θεμελιώδες επίπεδο.

Εφόσον εκλεγώ, θα πάω στην Ευρωβουλή με έτοιμες θέσεις, προτάσεις και διεκδικήσεις και εμπεριστατωμένη γνώση για το πώς μπορούν να προωθηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για τη χώρα μας οι ανωτέρω πρωτοβουλίες.

Ποιο είναι το βασικό διακύβευμα των ερχόμενων ευρωεκλογών (σσ: ευρωπαϊκά όχι στην Ελλάδα); Ποιες είναι οι μεγάλες προκλήσεις που θα κληθεί να αντιμετωπίσει το Ευρωκοινοβούλιο μετά τις εκλογές;

Η Ε.Ε, παρά τις δυστοκίες της στη διαχείριση μιας σειράς θεμάτων που κυρίως έπληξαν τους λαούς του Νότου, έχει αποδείξει ότι μπορεί να βρίσκει λύσεις και να προχωρά σε γενναίες αποφάσεις. Επίσης, η Ε.Ε. έχει να αντιμετωπίσει την συνεχή πρόσκληση σε εμπορικό και αναπτυξιακό επίπεδο των μεγεθών της Κίνας και της Ινδίας, καθώς και την πολεμική της Ρωσίας. Έχει να αντιμετωπίσει την ανθρωπιστική κρίση του προσφυγικού / μεταναστευτικού ζητήματος με μια ταυτόχρονη προκλητική πολιτική της Τουρκίας. Την ίδια στιγμή η οικονομική πολιτική της Ευρώπης έχει δημιουργήσει δύο ταχύτητες ανάπτυξης.

Όλα αυτά, μαζί με τις φωνές εξόδου από την Ε.Ε. αλλά και την επικείμενη έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου, έχουν αναζωπυρώσει ακραίο εθνικισμό και μια σειρά λαϊκιστικών δυνάμεων που πείθουν τους Ευρωπαίους ότι μπορούν να υποστηρίξουν τα αιτήματά τους για μια καλύτερη ζωή.

Αυτό που δεν έχουμε καταφέρει είναι να πείσουμε τους πολίτες της Ένωσης ότι συναποτελούν - παρά τις διαφοροποιήσεις τους σε γλωσσικό και πολιτισμικό επίπεδο - μια υπερδύναμη που μπορεί να είναι το ανάχωμα σε κάθε κρίση και κακή επιρροή. Δεν έχει κατανοήσει κάθε πολίτης που ανήκει στην μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια ότι δεν αποτελεί απλά μέλος μιας νομισματικής ένωσης, μέσω τους κάθε κράτους - μέλους.

Είναι δική μας ευθύνη - των πολιτικών - να πείσουμε ότι απαιτείται η οικοδόμηση μιας Ευρώπης που δεν θα έχει μόνο κοινό νόμισμα αλλά θα προσπαθεί να φέρει οικονομική προκοπή σε όλες τις χώρες-μέλη, μιας Ευρώπης που θα θέλει όλα τα μέλη της να προοδεύουν, που θα μπορεί όλα να τα στηρίζει εγκαίρως και χωρίς κρίσεις. Κι αυτό είναι το διακύβευμα των εκλογών.

Ποια είναι τα πραγματικά περιθώρια προσφοράς ενός ευρωβουλευτή, σε μια περίοδο αυξανόμενου ευρωσκεπτικισμού στους πολίτες της ΕΕ και όταν μάλιστα είναι γνωστό ότι τον τελικό αποφασιστικό λόγο τον έχουν οι αρχηγοί των κρατών μελών και όχι η Ευρωβουλή;

Στην Ελλάδα οι Ευρωεκλογές αντιμετωπίζονται συχνά ως ήσσονος σημασίας, διότι, κακώς, η εντύπωση που επικρατεί είναι ότι το Ευρωκοινοβούλιο είναι “διακοσμητικός” θεσμός.

Μία από τις μεγάλες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η νέα Ευρωβουλή, είναι ακριβώς η αναβάθμισή της σε κορυφαίο όργανο λήψης αποφάσεων. Αυτό είναι ζητούμενο, αλλά δε σημαίνει και ότι το Ευρωκοινοβούλιο έτσι όπως έχουν σήμερα τα πράγματα δεν παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή των πολιτών.

Ο ευρωβουλευτής οφείλει να παρακολουθεί τις εξελίξεις, να διεκδικεί στη βάση συγκεκριμένων αιτημάτων και δομημένων λύσεων. Προτείνει νομοθετικές παρεμβάσεις και επιδιώκει να τεθούν σε ισχύ στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Μπορεί, καταλαβαίνω, αυτό να ακούγεται ως μια μακρινή πραγματικότητα από την καθημερινότητά μας, ή να θεωρούμε - αβάσιμα - ότι αυτό δεν επηρεάζει τη ζωή μας.

Σκεφτείτε, μόνο το εξής απλό. Οι Οδηγίες της Ε.Ε. δεν είναι ασκήσεις επί χάρτου αλλά υποχρεώσεις κάθε κράτους - μέλους στο πλαίσιο εναρμόνισής τους με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Η ενσωμάτωση των Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην εθνική έννομη τάξη μπορεί να γίνει με τυπικό νόμο ή με πράξη κανονιστικού περιεχομένου (προεδρικό διάταγμα, υπουργική απόφαση) μέσα σε συγκεκριμένη προθεσμία που ορίζεται στην κάθε Οδηγία. Εάν παρέλθει άπρακτη η πιο πάνω προθεσμία, ακολουθείται η διαδικασία που προβλέπεται στα άρθρα 258 και 260 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής ́Ενωσης (ΣΛΕΕ), η οποία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα κυρώσεις που συνίστανται σε πρόστιμα και χρηματικές ποινές. Αρα δεν είναι κενά γράμματα νόμου, που δεν επηρεάζουν τη λειτουργία του κράτους μας.

Πιστεύετε ότι ο στόχος της ευρωπαϊκής ενοποίησης είναι πλέον μια ουτοπία;

Παρά την μακρόχρονη οικονομική κρίση, σήμερα το 57% των Ελλήνων θεωρεί πως η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι παράγων σταθερότητας της χώρας και ελπίδας για το μέλλον. Ταυτόχρονα, όμως, οι Ευρωπαίοι απομακρυνόμαστε από την υλοποίηση της Ενωμένης Ευρώπης, όπως αποδεικνύει ο διαρκώς μειούμενος ρυθμός συμμετοχής στις ευρωεκλογές.

Το κριτήριο των ψηφοφόρων είναι η εσωτερική πολιτική και όχι η ευρωπαϊκή, και είναι γεγονός που δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το ότι οι Ευρωπαίοι δεν αισθάνονται την Ευρωβουλή ως ζωτικό όργανο διακυβέρνησης της Ευρώπης. Αυτό είναι το δημοκρατικό έλλειμμα που πρέπει να καλυφθεί.

Θα χρειασθεί να εμπνευσθούμε και πάλι από το όραμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο οποίος επέλεξε την άμεση ένταξη που τη βάσισε όχι μόνο σε οικονομικούς λόγους αλλά στην ενίσχυση και εμπέδωση της δημοκρατίας και την προσαρμογή της Ελλάδας στον τρόπο λειτουργίας των αναπτυγμένων χωρών, στο ευρωπαϊκό κεκτημένων με θεσμικό χαρακτήρα και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.

Η περαιτέρω ευρωπαϊκή ενοποίηση είναι στοίχημα, όχι ουτοπία. Και είναι ένα στοίχημα που θα κερδηθεί, αν εκπροσωπηθούν οι πολίτες της Ευρώπης με πρόσωπα που πιστεύουν στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα και γυρίσουν την πλάτη στις διασπαστικές σειρήνες.

Θα επηρεάσει και σε ποιο βαθμό το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις, ενόψει και των εθνικών εκλογών;

Αυτές οι ευρωεκλογές δεν είναι μια ακόμα κάλπη την 26η Μαΐου. Και αυτό οφείλουμε και να το τονίσουμε και το υπερασπιστούμε.

Βεβαίως η αναγκαία αλλαγή πλεύσης στη διακυβέρνηση της χώρας, είναι μείζονος σημασίας και δεν πρέπει να παραταθεί για πολύ ακόμα. Προφανώς, οι ψηφοφόροι πρέπει να στείλουν το μήνυμα αυτό στην κάλπη.

Ταυτόχρονα, όμως, πρέπει να προσπαθήσουμε να στείλουμε και ηχηρό μήνυμα υπεράσπισης της ευρωπαϊκής μας θέσης, του κεκτημένου και της σημαίνουσας αξίας εκπροσώπησής μας από ανθρώπους μαχητικούς, με διεθνές προφίλ, με στόχο και προσήλωση στο μεγάλο έργο που έχουμε να παράξουμε την επόμενη πενταετία στα ευρωπαϊκά και διεθνή fora.