Skip to main content

Ανοίγει μετά από 52 χρόνια η δίοδος στις Πρέσπες για Βόρεια Μακεδονία

Η συνοριακή διάβαση του Λαιμού λειτουργούσε από το 1959 μέχρι το 1967 με βάση την Ελληνογιουγκοσλαβική συνθήκη περί μεθοριακής επικοινωνίας.

Συμφωνία για τη διάνοιξη συνοριακής διόδου Λαιμός -Μάρκοβα Νόγκα, στην περιοχή των Πρεσπών, υπέγραψαν σήμερα η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Σία Αναγνωστοπούλου και ο υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας Νίκολα Ντιμιτρόφ.

Η Σία Αναγνωστοπούλου, σε δηλώσεις της μετά την υπογραφή της συμφωνίας, εξέφρασε την ικανοποίησή της για την εξέλιξη αυτή.

«Θέλω να ευχαριστήσω πολύ τον υπουργό Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας, κ. Ντιμιτρόφ, για τη συνεργασία και τη συζήτηση που είχαμε, να χαιρετίσω την υπογραφή της πρώτης συμφωνίας για διάνοιξη διόδου, μίας νέας διόδου στην περιοχή των Πρεσπών, στην περιοχή Λαιμός.

» Είναι μια σημαντική συμφωνία, η οποία βασίζεται στις διατάξεις της ιστορικής συμφωνίας την οποία υπογράψαμε, της μεγάλης, της Συμφωνίας των Πρεσπών. Η συνεργασία μας θα είναι προς όφελος και των δύο πλευρών και της βαλκανικής χερσονήσου» ανέφερε η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας.

Την υπογραφή της συμφωνίας χαιρέτισε και ο υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας. «Μετά την ιστορική Συμφωνία των Πρεσπών, έχουμε σήμερα μία ακόμα ιστορική συμφωνία, το άνοιγμα μίας νέας συνοριακής διόδου στην περιοχή των Πρεσπών, που έχει μεγάλη συμβολική αλλά και πρακτική σημασία γιατί θα βοηθήσει την ανάπτυξη αυτής της περιοχής και από τις δύο πλευρές των συνόρων» ανέφερε ο Ν. Ντιμιτρόφ.

Η συμφωνία υπογράφηκε σε τρεις γλώσσες. Ο Νίκολα Ντιμιτρόφ σημείωσε ότι η γλώσσα της χώρας του που ομιλείται από τους πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας και τη διασπορά της χώρας δεν έχει καμία σχέση με τους Έλληνες Μακεδόνες.

«Είναι επίσης ιστορική (σ.σ. η συμφωνία για τη νέα συνοριακή δίοδο) γιατί για πρώτη φορά τίθεται σε εφαρμογή το όνομα και οι ορολογίες που έχουν συμφωνηθεί και περιλαμβάνονται στο άρθρο 1 της Συμφωνίας των Πρεσπών. Είμαι πραγματικά χαρούμενος που την υπογράψαμε στις τρεις γλώσσες, στην ελληνική, τη μακεδονική και την αγγλική γλώσσα. Η μακεδονική γλώσσα, και είναι σημαντικό για μας, που ομιλείται από τους πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας και τη διασπορά μας και, όπως έχει συμφωνηθεί με το άρθρο 7 της Συμφωνίας των Πρεσπών, δεν έχει καμία σχέση με τους Έλληνες Μακεδόνες» ανέφερε ο Ν.Ντιμιτρόφ.

Η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας συναντήθηκε ακόμη στα Σκόπια με τον Ζόραν Ζάεφ.

Ικανοποίηση δήμου Πρεσπών

Ο δήμαρχος Πρεσπών Παναγιώτης Πασχαλίδης εξέφρασε την ικανοποίηση του για τη συγκεκριμένη εξέλιξη επισημαίνοβτρας ότι «είναι μια μεγάλη μέρα για την Πρέσπα σήμερα: ανοίγει και πάλι μετά από 52 χρόνια η συνοριακή διάβαση στο Λαιμό. Θέλω να ευχαριστήσω από την καρδιά μου τον πρωθυπουργό που υιοθέτησε την πρότασή μας, τον πρώην ΥΠΕΞ κο Κοτζιά που ενέταξε την διάνοιξη της συνοριακής διάβασης στα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών, την περιφέρεια Δ. Μακεδονίας και τον περιφερειάρχη κ. Θ. Καρυπίδη που στηρίζει τεχνικά και πολιτικά το έργο, τον Ελληνικό Στρατό με τη συνεργασία του οποίου έχουμε αρχίσει ήδη τα απαιτούμενα έργα και όλους όσους συνέβαλαν στο να φτάσουμε στην σημερινή υπογραφή και φυσικά την ηγεσία του Υπουργείου εξωτερικών την κυρία Αναγνωστοπούλου και τον κύριο Κατρούγκαλο».

Από την πλευρά μας, με την στήριξη της Περιφέρειας και την συνεργασία με το Στρατό μας θα εκτελέσουμε άμεσα τα έργα που απαιτούνται για την υλοποίηση της σημερινής συμφωνίας και την έναρξη λειτουργίας της. Ελπίζουμε και περιμένουμε σύντομα η συμφωνία να ενσωματωθεί στο εσωτερικό δίκαιο της χώρας μας και αναμένουμε την ευρύτερη δυνατή συναίνεση από τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας μας σε αυτό το ομόθυμο αίτημα των Πρεσπιωτών».

Το ιστορικό

Η συνοριακή διάβαση του Λαιμού λειτουργούσε από το 1959 μέχρι το 1967 με βάση την Ελληνογιουγκοσλαβική συνθήκη περί μεθοριακής επικοινωνίας που συμφωνήθηκε από τις δύο κυβερνήσεις και κυρώθηκε με μεγάλη πλειοψηφία από την Ελληνική βουλή στις 17.9.1959 (ΦΕΚ. Α’ 241/8-11-1959). Ο κύριος σκοπός της ήταν να δοθεί η δυνατότητα στους κατοίκους να συνεχίσουν να καλλιεργούν τα χωράφια τους και εν γένει να ενισχυθεί η οικονομική δραστηριότητα στην παραμεθόριο. Η διάβαση λειτουργούσε υπό ιδιότυπο καθεστώς. Επιτρεπόταν η εισαγωγή και πώληση συγκεκριμένων προϊόντων σε περιορισμένες ποσότητες, η ελεύθερη άσκηση του ιατρικού και κτηνιατρικού επαγγέλματος καθώς και βεβαίως η καλλιέργεια κτημάτων στην άλλη πλευρά των συνόρων. Το καθεστώς αυτό παρέμεινε σε ισχύ μέχρι το 1967 οπότε, λίγο μετά το πραξικόπημα των συνταγματαρχών, καταργήθηκε με πρωτοβουλία της  Ελληνικής πλευράς.

Το διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών

Μετά την κοινή δήλωση των πρωθυπουργών το 2000 για την δημιουργία του διασυνοριακού Πάρκου Πρεσπών, η ανάγκη για συνεργασία για την προστασία του περιβάλλοντος και την βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής ανέδειξε το ζήτημα των τοπικών συνοριακών διαβάσεων και το συναφές θέμα των διασυνοριακών πλωτών μετακινήσεων. Σχετικές δράσεις και έργα (συμφωνίες για συνοριακές διαβάσεις, δρόμοι πρόσβασης και μελέτη περιφερειακού δρόμου γύρω από τις λίμνες, πιλοτικές λιμναίες διαδρομές) περιλαμβάνονται στο Στρατηγικό σχέδιο Δράσης (ΣΣΔ) του διασυνοριακού Πάρκου Πρεσπών η υλοποίηση του οποίου περιλαμβάνεται στους στόχους και τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν τα μέρη της τετραμερούς συμφωνίας (οι τρεις όμορες χώρες και η ΕΕ, κυρωτικός νόμος 4453/2017) για την Προστασία και Αειφόρο Ανάπτυξη της Περιοχής του Πάρκου Πρεσπών. Δυστυχώς εννέα χρόνια μετά την υπογραφή της συμφωνίας του Πάρκου Πρεσπών και παρά την κύρωσή του από την Ελλάδα την Βόρεια Μακεδονία και την Ευρωπαϊκή Ένωση η συμφωνία δεν έχει τεθεί σε ισχύ καθώς η Αλβανία δεν έχει στείλει την σχετική ρηματική διακοίνωση.