Αδιαμφισβήτητα η πανδημία του κορωνοϊού ήταν μια γροθιά κάτω από τη μέση για τον πολιτισμό και τις δραστηριόητές του.
Από τον Μάρτιο του 2020 που η χώρα μπήκε σε lockdown, με τα όποια διαλλείμματα του περασμένου καλοκαιριού, θέατρα, κινηματογράφοι, συναυλίες και παντός είδους πολιτιστική δραστηριότητα δεν μπόρεσαν να δουν έστω λίγο φως στην άκρη του τούνελ.
Τα θεάματα άλλωστε επιζητούν τον... συνωστισμό, που «στα χρόνια του κορωνοϊού» είναι κάτι απαγορευτικό. Παρότι χθες ανακοινώθηκε η επανεκκίνηση των πολιτιστικών δραστηριοτήτων, το μέλλον, παρά την ενθαρρυντική πορεία ανοσοποίησης που υφίσταται με τον εμβολιασμό, μοιάζει αβέβαιο.
Ωστόσο η τέχνη πάντα βρίσκει διαδρόμους να φτάσει στο κοινό, παρά τις όποιες δυσκολίες. Η αξιοποίηση της τεχνολογίας, αλλά και η προσέγγιση των εφήβων, των μελλοντικών δηλαδή θεατών, είναι πια στις προτεραιότητες των ανθρώπων της τέχνης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα το «Antigoniproject», μια διαφορετική εκδοχή της κλασικής τραγωδίας της Αντιγόνης, προσαρμοσμένη στα δεδομένα της εποχής.
Η παράσταση που ανέβηκε διαδικτυακά στο youtube σε σκηνοθεσία της Θεσσαλονικιάς Εύης Δημητροπούλου, από το ΔΗΠΕΘΕ Βόλου, μπήκε σε καλούπια πανδημίας.
Χορός με chatroom και με μέσα προστασίας
«Στόχος του Antigoniproject ήταν κατά κύριο λόγο οι έφηβοι. Η προσέγγιση ήταν να πάρουμε το κείμενο της Αντιγόνης και νακάνουμε μια διασκευή.Ούτως ή άλλως τα άτομα ήταν τέσσερα, ενώ στην κλασική εκδοχή υπάρχει χορός, περίπου ένας 15μελής θίασος», εξηγεί στην Voria.gr η Εύη Δημητροπούλου, σκηνοθέτης της παράστασης.
Οι συντελεστές της παράστασης χρησιμοποίησαν την τεχνολογία και αντί των κλασικών κειμένων του χορού έβαλαν κείμενα σύγχρονα, που αφορούν τις εμπόλεμες καταστάσεις, την οικολογία, την έμφυλη βία, θέματα δηλαδή που αφορούν διαχρονικά τη φιλοσοφία της Αντιγόνης, που αντιτίθεται σε ό,τι έχει να κάνει με εξουσία.
«Αντί να μπει το λυρικό κομμάτι, που για να γίνει απαιτούνταν μεγάλο μπάτζετ, δημιουργήθηκε αντί του χορού, το chatroom. Αυτό αντικατέστησε την αρχαία αγορά που αναπαριστά ο χορός στο αρχαίο κείμενο. Έτσι, θέλαμε να φέρουμε την κατάσταση πιο κοντά σε αυτό που ζούσαμε οι περισσότεροι με την καραντίνα όπου υπήρχε επικοινωνία μόνο μέσω Webex και άλλων πλατφορμών», αναφέρει η κ. Δημητροπούλου.
Η φιλοσοφία του Antigoniproject ήταν η παράσταση να στηθεί σε μία κουζίνα, «αφού εκεί καθόμασταν οι περισσότεροι την περίοδο της καραντίνας», σημειώνει η Εύη Δημητροπούλου.
Σύμφωνα με την προσέγγιση της παράστασης, η κουζίνα παρομοιάζεται με την αρχαία εστία, όπου ήταν ένα από τα ιερότερα σημεία στην αρχαία Ελλάδα.
«Στην εστία, στην κουζίνα λέγονται πικρές αλήθειες, όπως συμβαίνει και στην αστική ζωή. Ακόμα το περιβάλλον της παράστασης έχει να κάνει με ανθρώπους κλεισμένους στο σπίτι, που η μόνη επαφή που έχουν με το περιβάλλον είναι το chatroom. Από εκεί πραγματεύονται όλα τα ζητήματα που θίγονται στην Αντιγόνη, η καταπίεση των αδύνατων, οι άταφοι νεκροί κτλ, μέσα από τη ματιά σύγχρονων γεγονότων», εξηγεί στην Voria.gr η σκηνοθέτης της παράστασης.
«Η αφήγηση λόγω των εξελίξεων θα αλλάξει δραματικά. Εμείς απευθυνθήκαμε στους εφήβους γιατί αυτοί είναι αυριανοί θεατές του θεάτρου. Μιλάμε για ανθρώπους πολύ εξοικειωμένους με την τεχνολογία που δεν μπορούμε να τους προσπεράσουμε. Πρέπει να μιλήσουμε με έναν τρόπο με τον οποίο θα είναι οικείος. Δεν μπορεί η τέχνη να χαράξει δρόμους ερήμην της τεχνολογίας, της οικονομίας και φυσικά της κοινωνίας», σχολιάζει η Εύη Δημητροπούλου.
Μερικά στοιχεία για την παράσταση
«Το 2020 η θανατηφόρα πανδημία Covid – 19 εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο. Μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο απαγορεύεται αυστηρά η κυκλοφορία. Οι άνθρωποι φορούν υποχρεωτικά μάσκες. Οι νέοι κλεισμένοι στα σπίτια τους επικοινωνούν μέσω chat rooms, αναζητώντας νέους τρόπους έκφρασης και προβάλλουν την ιδιωτική τους ζωή στην ηλεκτρονική δημόσια σφαίρα. Οι τέσσερις «έγκλειστοι» χαρακτήρες της παράστασης αντλούν λέξεις, σκέψεις και αισθήματα από την Αντιγόνη του Σοφοκλή. Θέτουν ερωτήματα και αξιοποιούν επιχειρήματα που έρχονται από το αρχαίο παρελθόν για δοθούν απαντήσεις στη σημερινή πραγματικότητα για την οικολογία, την έμφυλη βία και κυρίως τη μοναξιά. Παράλληλα, δημοτικά τραγούδια, που αντλούν τις ρίζες από τον αρχαίο διθύραμβο, συνδιαλέγονται με την σύγχρονη ηλεκτρονική μουσική»,
Συντελεστές
Η σκηνοθεσία ανήκει στην Εύη Δημητροπούλου, τα σκηνικά στον Αλέξανδρο Ψυχούλη, τα κοστούμια στην Ασπασία Μπότα, την πρωτότυπη μουσική συνέθεσε ο Ηλίας Χατζόγλου και η μετάφραση είναι του Γιώργου Μπλάνα.
Φωτογραφίες: Λευτέρης Πλαβός.
Πρωταγωνιστούν: Γιάννης Κοτσαρίνης, Σύνθια Μπατσή , Νιόβη Κωστοπούλου, Κωνσταντίνος Δημητρακάκης
Καλλιτεχνικός Διευθυντής ΔΗΠΕΘΕ Δήμου Βόλου: Γρηγόρης Γαλάτης
Οι διαδικτυακές του πλατφόρμες του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βόλου αναπτύχθηκαν με πρωτοβουλία του Καλλιτεχνικού Διευθυντή Γρηγόρη Γαλάτη.
Η παραγωγή εντάσσεται στο πλαίσιο της Προγραμματικής Σύμβασης 2018-2020 μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, της Περιφέρειας Θεσσαλίας, του Δήμου Βόλου και του Δ.Ο.Ε.Π.Α.Π.-ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Δήμου Βόλου.