Skip to main content

Από το ροζ κράτος (ξανά) στο γαλάζιο - Το πραγματικό πρόβλημα

Εκατοντάδες επικεφαλής κρατικών οργανισμών, εταιρειών και φορέων επιλέγονται για ακόμα μια φορά από τη μακρά κομματική επετηρίδα.

Είναι σύνηθες, σχεδόν κανόνας, κάθε φορά που αλλάζει ο ένοικος, το διαμέρισμα να φρεσκάρεται, με νέους χρωματισμούς, στο γούστο του καινούργιου ενοικιαστή. Κάτι ανάλογο συμβαίνει εν Ελλάδι και με το κράτος.

Με το που αλλάζει η κυβέρνηση, καμιά φορά δε, αρκεί απλώς να αλλάξει ο υπουργός, αλλάζει όλη η κρατική ανθρωπογεωγραφία∙ και δεν αναφέρομαι φυσικά σε κυβερνητικά στελέχη, ούτε ασφαλώς σε έναν στενό πυρήνα πολιτικών προσώπων – στενών συνεργατών των υπουργών. Αναφέρομαι στους εκατοντάδες επικεφαλής κρατικών οργανισμών, εταιρειών και φορέων οι οποίοι επιλέγονται κατά κανόνα από τη μακρά κομματική επετηρίδα.

Το ίδιο βλέπουμε δυστυχώς να επαναλαμβάνεται και τώρα. Παρά τις περί του αντιθέτου προεκλογικές δεσμεύσεις του και παρότι, για τη στελέχωση της κυβέρνησής του καθώς και ορισμένων, ελάχιστων Οργανισμών, παρέκαμψε την κομματική επετηρίδα, στην υπόλοιπη στελέχωση του κράτους ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιλέγει την πεπατημένη.

Πολιτευτές, πρώην δήμαρχοι, παλιά στελέχη της ΟΝΝΕΔ, επιλέγονται να διοικήσουν τον ένα μετά τον άλλον, σημαντικούς φορείς του Δημοσίου. Με ελάχιστες μόνον εξαιρέσεις που στις περισσότερες περιπτώσεις συνδέονται κυρίως με την εποπτεία του υπερταμείου το οποίο δεν πολυκαταλαβαίνει από τέτοιου είδους κομματικά γραμμάτια.

Το θέμα, βεβαίως, δεν είναι τα πρόσωπα. Δεν υπαινίσσομαι ότι κάποιος που απέτυχε να εκλεγεί βουλευτής ή δήμαρχος, είναι εξ ορισμού ανίκανος να διοικήσει μια νευραλγική εταιρεία, όπως τα ΕΛΠΕ, η Αττικό Μετρό, η Εγνατία Οδός κ.ο.κ. Ούτε ασφαλώς η κομματική ιδιότητα από μόνη της, αποτελεί τεκμήριο ακαταλληλότητας. Δεν μπορεί για παράδειγμα να θεωρείται αξιοκρατική η επιλογή ενός κομματικά ανένταχτου ή και προερχόμενου από άλλο κόμμα, λογιζόμενη μάλιστα ως «διεύρυνση» και την ίδια ώρα να ενοχοποιείται εκ προοιμίου κάθε επιλογή στελέχους του κυβερνώντος κόμματος.

Το πρόβλημα συνεπώς, δεν αφορά τα πρόσωπα∙ αφορά τον τρόπο με τον οποίο επιλέγονται. Ο δημόσιος τομέας είναι ανάγκη να στελεχωθεί από άξιους και ικανούς. Όμως αυτό δεν μπορεί να συμβεί όταν κατά την επιλογή τους κατισχύουν κομματικές περγαμηνές και γνωριμίες.

Ο πρώτος ο οποίος επιχείρησε να ανατρέψει αυτόν τον κανόνα ήταν ο Γιώργος Παπανδρέου, μέσω του περίφημου opengov. Απέτυχε όμως, γιατί το βαθύ κράτος και το πανίσχυρο κομματικό κατεστημένο κατάφεραν και εξουδετέρωσαν κάθε νεοτερισμό, κάθε προσπάθεια μεταρρύθμισης. Για να ακολουθήσει το διαβόητο 4-4-2 της συγκυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ και εν συνεχεία η έφοδος των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ στα χειμερινά ανάκτορα.

Κακά τα ψέματα. Ο διορισμός των «δικών μας παιδιών» σε κρατικές δομές δεν εξυπηρετεί μόνον την ανάγκη βολέματος των «ημετέρων». Στοχεύει πρωτίστως στον ασφυκτικό κομματικό έλεγχο του κράτους.

Δεν γνωρίζω ποιες ήταν οι πραγματικές προθέσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη και μου είναι αδιάφορο. Και αυτός, όπως και οι προκάτοχοί του θα κριθούν τελικώς εκ του αποτελέσματος και τα έως τώρα δείγματα γραφής, παρά τις όποιες εξαιρέσεις, δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά.