του Σταύρου Κουμεντάκη*
Σε προηγούμενη αρθρογραφία μας, αρχές Μαΐου 2021 ακόμα, αναφερθήκαμε, μεταξύ άλλων, στην υποχρεωτικότητα (ή μη) του εμβολιασμού των εργαζομένων. Τα δεδομένα μεταβάλλονται απελπιστικά γρήγορα-ιδίως όσον αφορά την σε εξέλιξη πανδημία: Τα εφιαλτικά σενάρια προβλέπουν, πολύ σύντομα, μέχρι και 10.000 κρούσματα ημερησίως. Το τέταρτο κύμα είναι, ήδη, σε εξέλιξη. Η παράλλαξη Δ απειλεί να «τινάξει στον αέρα», εκ νέου, το σύστημα υγείας. Όπλο της οι ανεμβολίαστοι. Προεχόντως οι (για όποιους λόγους) αρνητές. Ποια, όμως, η επίδρασή τους στη λειτουργία των επιχειρήσεων; Και ποια τα «όπλα» των τελευταίων για να τους αντιμετωπίσουν;
Οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες
Στις πρόσφατες πρωθυπουργικές εξαγγελίες της 12.7.21 για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ακούσαμε, μεταξύ άλλων, πως θα καταστεί υποχρεωτικός ο άμεσος εμβολιασμός των εργαζόμενων σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, στους υγειονομικούς, στις Ένοπλες Δυνάμεις. Και, αναμενόμενο-μεταξύ των κυρώσεων, η θέση σε αναστολή των συμβάσεων εργασίας των υπόχρεων προσώπων, που δεν επιλέγουν να συμμορφωθούν.
Αναμένονται ήδη οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις-το νομοθετικό υπόβαθρο υφίσταται από έτους και πλέον.
Η υποχρέωση διασφάλισης της ζωής & υγείας των εργαζομένων
Τις επιχειρήσεις βαρύνουν εξαιρετικά σημαντικές υποχρεώσεις που αφορούν «την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων ως προς όλες τις πτυχές της εργασίας». Με τις συγκεκριμένες υποχρεώσεις τους οφείλουν, απαρέγκλιτα, να συμμορφώνονται. Δαμόκλειος, απειλείται, η σπάθη σε περίπτωση παράλειψής τους.
Το δικαίωμα(;) στην αναστολή των συμβάσεων εργασίας και της (χωρίς αποζημίωση) απόλυσης των αρνητών
Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Γεωργιάδης υπεστήριξε, σε πρόσφατες (17.7.21) τηλεοπτικές του εμφανίσεις, απόψεις έωλες καθώς:
Απόλυση εργαζόμενου, χωρίς καταβολή της κατά νόμο οφειλόμενης αποζημίωσης, προβλέπεται σε απολύτως συγκεκριμένες περιπτώσεις-όχι πάντως για το μη εμβολιασμό του.
Επίσης: δεν έχει κριθεί, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, πως συνιστά σπουδαίο λόγο για την απόλυση εργαζομένου ο μη εμβολιασμός του.
Τέλος: η θέση σε αναστολή της σύμβασης εργασίας εργαζομένου δεν φαίνεται, υπό τα παρόντα δεδομένα, δυνατή-ελλείπει το νομοθετικό υπόβαθρο (με εξαίρεση τις δομές υγείας και τις μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και ατόμων με ειδικές ανάγκες).
Η αντιμετώπιση των αρνητών από τις επιχειρήσεις
Οι αρνητές θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή και την υγεία των συναδέλφων και οικείων τους-ιδίως εκείνων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες. Επίσης: τη λειτουργία της επιχείρησης.
Οι εργοδότες οφείλουν να λάβουν τα κατά περίπτωση αναγκαία (και δυνατόν να ληφθούν) μέτρα (:τακτικά rapid test και μοριακοί έλεγχοι, τηλεργασία, μετακίνηση σε άλλη θέση, απομόνωση από τους λοιπούς εργαζόμενους, κ.ο.κ). Οι δυνατότητες όμως μοιάζουν, σε πρακτικό επίπεδο, απολύτως περιορισμένες. Το βάρος μεταφέρεται, αδικαιολόγητα, στις επιχειρήσεις.
Και είναι δυσθεώρητα μεγάλο.
Οι επιχειρήσεις δικαιούνται (και υποχρεούνται) να λάβουν κάθε αναγκαίο μέτρο για τη διασφάλιση της ζωής και υγείας των εργαζομένων τους αλλά και την ομαλή τους λειτουργία. Δικαιούνται μεν να αξιώσουν, αδυνατούν όμως να επιβάλλουν τον εμβολιασμό των εργαζομένων τους. Ακόμα κι όταν οι (λοιποί) εμβολιασμένοι εργαζόμενοι, ή οικεία σ’ αυτούς πρόσωπα, ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες και κινδυνεύει, πράγματι, η ζωή τους.
Είναι λοιπόν προφανές, με βάση τα παραπάνω δεδομένα, πως οι επιχειρήσεις παρουσιάζονται απολύτως ανήμπορες απέναντι στον όποιο εργαζόμενο αρνείται (ακόμα και για μη ιατρικούς λόγους) να εμβολιασθεί. Ας ελπίσουμε πως, σύντομα, θα τους παρασχεθούν τα, απολύτως αναγκαία, νομοθετικά εργαλεία για τη διαχείριση τέτοιων καταστάσεων.
Μέχρι τότε όμως μοιάζει ως απολύτως προφανές πως:
Αρνητές vs Επιχειρήσεις & Οικονομία: 1-0
Σταύρος Κουμεντάκης
Managing Partner
Koumentakis and Associates Law Firm