Skip to main content

Ασφαλές το ελληνικό αβγό, αλλά είναι όμως ελληνικό;

Το διατροφικό σκάνδαλο με τα αβγά που συγκλονίζει όλο τον κόσμο δεν πέρασε τα ελληνικά σύνορα - Ερωτηματικά για τη θωράκιση της ελληνικής παραγωγής.

Απολύτως προστατευμένα και ασφαλή είναι τα ελληνικά αβγά, όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, οι παραγωγοί και οι αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες, που έχουν αναστατωθεί το τελευταίο διάστημα με τις αποκαλύψεις του «διατροφικού σκανδάλου», που συγκλονίζει την Ευρώπη και όλο τον κόσμο.

Το μεγάλο ερώτημα είναι η θωράκιση της χώρας και των καταναλωτών έναντι των εισαγωγών, των ελληνοποιήσεων και των ευρείας κατανάλωσης προϊόντων που χρησιμοποιούν στις πρώτες ύλες παραγωγής τους το αβγό.

Το πρόβλημα ξεκίνησε από την Ολλανδία και μια προβολή, την κόκκινη ψείρα, που έπληξε τα πτηνοτροφεία της χώρας και έπρεπε να αντιμετωπιστεί με απολυμαντικό – παρασιτοκτόνο. Μια μεγάλη εταιρία που κλήθηκε να αντιμετωπίσει την ασθένεια, στο σκεύασμα που χρησιμοποίησε έβαλε εν αγνοία των παραγωγών την «μέτρια τοξική» (όμως απαγορευμένη) ουσία σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, Fipronil, κι από εκεί ξεκίνησαν όλα.

Στην Ελλάδα, όπως εξήγησε στη Voria.gr ο παραγωγός Γιάννης Τσακίρης, δεν υπάρχει καν η συγκεκριμένη προσβολή. Επίσης, δεν αποτελεί πρακτική των Ελλήνων πτηνοτρόφων η χρήση Fipronil. Και μάλιστα έχουν γίνει ήδη έλεγχοι και εξετάσεις σε όλες τις πτηνοτροφικές μονάδες τόσο από τους ιδιοκτήτες τους προκειμένου να προστατεύσουν το προϊόν τους, όσο κι από τον ΕΦΕΤ και άλλες ελεγκτικές υπηρεσίες. Πουθενά δε βρέθηκε ίχνος της επικίνδυνης για τον άνθρωπο ουσίας. Το επιβεβαίωσε και σε σχετική ανακοίνωσή του ο ΕΦΕΤ.

«Το ελληνικό αβγό είναι απολύτως ασφαλές. Οι Έλληνες πτηνοτρόφοι είναι πολύ πιο μπροστά κι από τους Ευρωπαίους. Εδώ καταργήσαμε πριν από χρόνια τη χρήση των φτηνών κρεατάλευρων και ιχθυάλευρων και δίνουμε μόνο φυτικά προϊόντα για να διασφαλίσουμε την ποιότητα των αβγών μας, κάτι που γίνεται αντιληπτό στην ίδια τη γεύση των αβγών μας. Επίσης, εμείς προχωρούμε τις προσπάθειες για πιστοποίηση των μονάδων μας, αλλά πρέπει και η Πολιτεία να βοηθήσει», επισήμανε ο κ. Τσακίρης.

Ο αναπληρωτής καθηγητής, διευθυντής του εργαστηρίου Ζωοτεχνίας της Κτηνιατρικής του ΑΠΘ, Πασχάλης Φορτομάρης, τόνισε στη Voria.gr ότι «τέτοιες πρακτικές δεν ακολουθούνται στη χώρα μας. Τα ελληνικά αβγά είναι απολύτως ασφαλή για κατανάλωση. Η χρήση της συγκεκριμένης ουσίας στην αγροτική παραγωγή απαγορεύεται. Βέβαια για να δημιουργηθεί πρόβλημα στην υγεία των καταναλωτών πρέπει να βρεθεί η ουσία σε υψηλές συγκεντρώσεις γι' αυτό και χαρακτηρίζεται 'μέτρια τοξική'. Είναι προφανώς και παράνομο και τραγικό το γεγονός ότι οι Ολλανδοί πρώτοι στην προσπάθειά τους να διαχειριστούν το πρόβλημα της ασθένειας το έκαναν με παράνομο τρόπο. Καταγγελίες υπήρχαν από το 2016 και φτάσαμε στο σημερινό σημείο, που το πρόβλημα έχει λάβει παγκόσμιες διαστάσεις».

Σύμφωνα με τον αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Φάνη Παπά, «το ελληνικό αβγό είναι απολύτως προστατευμένο και ασφαλές για κατανάλωση. Οι καταναλωτές δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα με την κατανάλωση ελληνικών αβγών. Όμως πρέπει να είναι προσεχτικοί στα χύμα αβγά που μπορεί να παρουσιάζονται ως ελληνικά, αλλά δεν είναι. Πρέπει να αγοράζουμε αβγά με την απαιτούμενη σήμανση. Υπάρχουν ελληνοποιήσεις κι αυτό το γνωρίζουν όλοι. Γι' αυτό είναι πάγιο αίτημα η εφαρμογή του συστήματος 'Άρτεμις' που προστατεύει το κρέας και το γάλα από τις ελληνοποιήσεις και στην αβγοπαραγωγή. Η κυβέρνηση πρέπει επιτέλους να εκδώσει την Κοινή Υπουργική Απόφαση για να προστατεύσει τόσο την παραγωγή μας, όσο και την κατανάλωση. Όπως επίσης πρέπει να επενδύσει στους ελέγχους και στις παραγωγικές μας μονάδες, αλλά και στις εισαγωγές. Θεωρώ ότι στην Ελλάδα θα μείνουμε μακριά από το διατροφικό σκάνδαλο, όμως αυτό δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να λάβουμε μέτρα θωράκισης. Επίσης, θα επαναλάβω ότι απαιτούνται κίνητρα για την ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα και της αβγοπαραγωγής κι όχι 'αντίμετρα', όπως η διαρκής αύξηση του κόστους παραγωγής και η στρεβλή υλοποίηση των προγραμμάτων ενίσχυσης των παραγωγών μας, που δεν μπορούν να αυξήσουν την παραγωγή τους και να μεγαλώσουν τις μονάδες τους»

Εισαγωγές

Μπορεί η ελληνική παραγωγή να μην έχει πρόβλημα, όμως τα αβγά που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά δεν είναι όλα ελληνικά. Υπάρχουν και εισαγωγές.

Ορισμένοι υποστηρίζουν πως η επάρκεια στα αβγά είναι μεγάλη, σε ποσοστό κοντά στο 90%. Οι Έλληνες παραγωγοί όμως θεωρούν ότι η επάρκεια έχει μειωθεί δραματικά σε σχέση με το παρελθόν εξαιτίας της πολιτικής των ελληνικών κυβερνήσεων, που αντί να βοηθούν την πρωτογενή παραγωγή, της βάζουν εμπόδια ή την οδηγούν σε διαρκή συρρίκνωση. Όχι μόνο στο αβγό, αλλά σε όλα τα προϊόντα.

Βάσει των εκπροσώπων των Ελλήνων αβγοπαραγωγών τα τελευταία πέντε χρόνια το ζωικό κεφάλαιο του κλάδου έχει μειωθεί κατά περίπου 35%, σύμφωνα με την Ένωση αβγοπαραγωγών Ελλάδας.

Όπως υπογράμμισε ο κ. Τσακίρης, «η αυτάρκειά μας δεν είναι μεγάλη πλέον. Μειώνεται διαρκώς κι αν δε ληφθούν μέτρα για τον πρωτογενή τομέα θα εμφανίζουμε ακόμα πιο ελλειμματική εικόνα τα επόμενα χρόνια. Οι εισαγωγές είναι δεδομένες, όχι όμως από χώρες όπως η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Γερμανία κτλ., αλλά από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και κάποιες από την Ισπανία. Το κράτος δυστυχώς δε βοηθά τον Έλληνα παραγωγό και δε συμβαδίζει με τα τεράστια βήματα προστασίας της ποιότητας των προϊόντων μας, που έχουμε κάνει μόνοι μας. Αντιθέτως, βάζει φραγμούς στην αύξηση της παραγωγής και στην περαιτέρω ανάπτυξη των μονάδων μας, με αποτέλεσμα παρότι υπάρχει καταναλωτικό κοινό και περιθώρια στην αγορά, αυτά να καταλαμβάνονται από εισαγωγές».

Ο κ. Φορτομάρης σημείωσε ότι «οι εισαγωγές πρέπει να ελέγχονται αυστηρά, προκειμένου να μην υπάρξει πρόβλημα. Κι όχι μόνο στα αβγά, αλλά και στα προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, που χρησιμοποιούν για την παραγωγή τους ως πρώτη ύλη το αβγό, όπως είναι οι μαγιονέζες, τα παγωτά κτλ. Έχει ήδη μπει φρένο σε ενδεχόμενες εισαγωγές από τις χώρες όπου εμφανίστηκε το πρόβλημα, ενώ γίνονται και έλεγχοι στα συγκεκριμένα προϊόντα».

Ελληνοποιήσεις - Έλεγχοι

Ένα άλλο μεγάλο ζήτημα είναι οι ελληνοποιήσεις των αβγών. Ό,τι πωλείται ως ελληνικό δε σημαίνει ότι είναι κιόλας. Κι αυτό το αποδέχονται όλοι. Οι ελληνοποιήσεις στο αβγό υπολογίζονται από τους εκπροσώπους των αβγοπαραγωγών σε ένα ποσοστό από 10% έως και 30%, χωρίς βέβαια να είναι κάποιος απόλυτος, αφού πρόκειται για μια παράνομη διαδικασία.

«Οι ελληνοποιήσεις είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα, που δεν αφορά μόνο στο αβγό. Εκεί πρέπει να εστιάσει και η Πολιτεία προκειμένου να θωρακιστεί το ελληνικό αβγό, αλλά και ο καταναλωτής», σημειώνει ο κ. Φορτομάρης.

«Οι ελληνοποιήσεις είναι μια ανοιχτή πληγή. Μπορεί εμείς να έχουμε κάνει τους ελέγχους μας, ακόμη και στους προμηθευτές μας, μπορεί οι υπηρεσίες επίσης να έχουν κάνει ελέγχους, όμως στην αγορά τα ελληνικά αβγά που πωλούνται χύμα δεν είναι πάντα ελληνικά. Εκεί δεν ξέρουμε τι γίνεται. Ένας τρόπος προστασίας των καταναλωτών είναι να αγοράζουν αβγά με την απαιτούμενη σήμανση. Πρέπει όμως και η Πολιτεία να κάνει το καθήκον της, όπως το έκανε στο κρέας. Ένα σύστημα, όπως το 'Άρτεμις', που εφαρμόζεται στο κρέας και το γάλα θα βοηθούσε πολύ. Ακόμη όλοι όμως περιμένουμε αυτή την περίφημη έκδοση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης, που δεν έχει ακόμη υπογραφεί», εξήγησε ο κ. Τσακίρης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι την εφαρμογή του «Άρτεμις» και στα αβγά τη ζητά η Ένωση αβγοπαραγωγών από το 2014!

Γενικότερα το σύστημα ελέγχων στην Ελλάδα «μπάζει» σε αυτό το επίπεδο. Την ώρα που οι Έλληνες αβγοπαραγωγοί έχουν φτάσει στο επίπεδο των αυτοελέγχων, σε βαθμό μάλιστα που να μπορέσουν να πιστοποιήσουν με σήμα την ποιότητα των ελληνικών αβγών, μέσω ενός ανεξάρτητου φορέα, η Πολιτεία καθυστερεί στις δικές της υποχρεώσεις.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι έλεγχοι για το πρόβλημα που ανέκυψε είναι περιορισμένοι, όπως τόνισε ο κ. Φορτομάρης, και τη διασφάλιση ότι στη χώρα μας δεν αντιμετωπίζουμε πρόβλημα τη δίνουν οι έλεγχοι των παραγωγών στις μονάδες τους και η ακολουθούμενη πρακτική τους κι όχι οι περιορισμένοι έλεγχοι του ΕΦΕΤ και των άλλων υπηρεσιών. «Ουσιαστικά την προστασία την παρέχει η ΕΕ και ως ένα σημείο και ο ΕΦΕΤ, όμως στις παράνομες εισαγωγές και στις ελληνοποιήσεις δεν υπάρχει θωράκιση», είπε ο αν. καθηγητής του ΑΠΘ.

Οι Έλληνες αβγοπαραγωγοί υποστηρίζουν πως είναι οι μόνοι που δε φοβούνται, αλλά επιδιώκουν τους ελέγχους, όμως αυτοί δεν είναι τόσο εκτεταμένοι και τόσο συχνοί όσο θα έπρεπε. Στο φαινόμενο των ελληνοποιήσεων δε, καταγγέλλουν ανυπαρξία ελέγχων και άρα κινδύνους για τους καταναλωτές.