Εικόνες συνωστισμού, ατέλειωτες ουρές, καβγάδες αλλά και λιποθυμίες έξω και μέσα σε καταστήματα προκειμένου να προλάβουν να αποκτήσουν οι καταναλωτές προϊόντα κατά τη διάρκεια των πρώτων ωρών που ξεκινούσε η Black Friday - όπως συνήθως παρακολουθούσαμε από τους τηλεοπτικούς δέκτες, ή αντικρίζαμε σε φωτογραφίες, τα προηγούμενα χρόνια, κυρίως στην Αμερική, φέτος, λόγω των απαγορεύσεων, στο πλαίσιο των μέτρων κατά του κορωνοϊού - δεν πρόκειται να δούμε.
Στη χώρα μας η Black Friday, αποτελεί νέο θεσμό και έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής, ωστόσο ποτέ δεν δημιούργησε τον παροξυσμό που προκαλεί στην Αμερική, με ουρές ...πεινασμένων για κατανάλωση πολιτών, που αδημονούν για την καλύτερη προσφορά. Ωστόσο έχει βρει τους οπαδούς της που τα προηγούμενα χρόνια σχημάτιζαν ουρές έξω από καταστήματα με είδη τεχνολογίας αλλά και αλυσίδες ένδυσης.
Και επειδή φέτος η Μαύρη Παρασκευή, δεν μπορεί να... εορταστεί με φυσική παρουσία, φωτιά έχουν πάρει τα διαδικτυακά καταστήματα που από την προηγούμενη εβδομάδα προσπαθούν να διεκδικήσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ποσοστό από την ηλεκτρονική εμπορική πίτα. Δεν είναι τυχαίο πως έχουν βγάλει εδώ και ημέρες προϊόντα με έκπτωση που σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερνά το 50%.
Μάλιστα το μεσημέρι της Τετάρτης, δυο εικοσιτετράωρα πριν ξεκινήσει η «πραγματική» Black Friday, μεγάλη αλυσίδα ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, στην καρδιά της Θεσσαλονίκης, φόρτωνε δεκάδες παραγγελίες, με έμφαση στις τηλεοράσεις, σε φορτηγά. Ήδη κάποια μοντέλα, μεταξύ άλλων τηλεοράσεων, υπολογιστών, laptops έχουν εξαντληθεί από τις προηγούμενες ημέρες, καταδεικνύοντας τη φρενίτιδα των καταναλωτών. Αξίζει να σημειωθεί πως τα καταστήματα ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών ειδών έχουν ρίξει τις τιμές τους από 30 έως 75% ανάλογα με το προϊόν.
Στο χορό των προσφορών εδώ και ημέρες ζουν και τα καταστήματα καλλυντικών με μειώσεις τιμών έως 60% αλλά και τα καταστήματα ένδυσης και υπόδησης με εκπτώσεις που κυμαίνονται από 40 έως 80% σε ελάχιστες περιπτώσεις. Στις τσάντες οι μειώσεις τιμών φτάνουν στο 40%.
Ενδεικτική είναι η περίπτωση πολυκαταστήματος που κάθε μέρα είχε προσφορές σε διαφορετικά προϊόντα (άλλη μέρα σε πουκάμισα, άλλη σε υποδήματα κλπ) και brands, για περισσότερο από μια εβδομάδα.
Πολυεθνική αλυσίδα, ενημέρωνε τις προηγούμενες ημέρες τους πελάτες της για τη δυνατότητα προετοιμασίας των ηλεκτρονικών τους καλαθιών από το βράδυ της Τετάρτης και της αγοράς τους από το χθεσινό βράδυ στις 9.00.
Πάντως δεν θα πρέπει να λησμονούμε πως στην Αμερική, που είναι η πρώτη διδάξασα της Black Friday, οι τιμές συνήθως πέφτουν κατακόρυφα ακόμη και κατά 90% και διαρκούν μια ημέρα, σε αντίθεση με την Ελλάδα, που η μια ημέρα επιμηκύνεται σε μια εβδομάδα έως και... μήνα με τη μορφή προσφορών.
Οδηγίες προς ναυτιλομένους
Στο μεταξύ, η Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Καταναλωτή» συστήνει το καταναλωτικό κοινό να είναι ιδιαίτερα προσεκτικό σε κάθε ηλεκτρονική του συναλλαγή διασταυρώνοντας προσεκτικά την εγκυρότητα, την αξιοπιστία και τη φήμη του προμηθευτή, μη έχοντας ως αποκλειστικό κριτήριο επιλογής τη χαμηλότερη τιμή.
Κρίνεται επίσης προτιμότερη η πληρωμή του προϊόντος με κάρτα ώστε ο καταναλωτής να έχει τη δυνατότητα να προβεί σε αμφισβήτηση της συναλλαγής, εάν τυχόν η παραγγελία δεν εξελιχθεί ομαλά. Ασφαλέστερη βεβαίως, εφόσον προσφέρεται, είναι η πληρωμή με αντικαταβολή κατά την παράδοση του προϊόντος.
Η ιστορία της Black Friday
Στην Αμερική, όπου και ξεκίνησε, η Black Friday ακολουθεί την γιορτή της Ημέρας των Ευχαριστιών και συνήθως η ημερομηνία της πέφτει μεταξύ 23-29 Νοεμβρίου. Αν και δεν έχει καθιερωθεί ως αργία πολλοί είναι αυτοί που παίρνουν ρεπό εκείνη την ημέρα για να πραγματοποιήσουν τις αγορές τους.
Ο όρος Black Friday δεν είχε πάντα τον θετικό χαρακτήρα που έχει σήμερα. Το 1869 χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει το μεγάλο οικονομικό κραχ στην αμερικανική αγορά, όπου επενδυτές της Νέας Υόρκης έχασαν τεράστια ποσά στο χρηματιστήριο. Αργότερα, τη δεκαετία του 1960, η αστυνομία της πολιτείας της Φιλαδέλφεια, συνήθιζε να χαρακτηρίζει την επόμενη της ημέρας των Ευχαριστιών ως «Black Friday» λόγω της κυκλοφοριακής συμφόρησης από αυτοκίνητα και πεζούς που ξεκινούσαν τις εορταστικές τους αγορές.
Τη δεκαετία του ‘60 οι αποδείξεις που εξέδιδαν οι επιχειρήσεις ήταν χειρόγραφες και είχαν δύο χρώματα στο μελάνι για να καταγράφει το κάθε κατάστημα τα στοιχεία του. Με κόκκινο χρώμα σημαδεύονται οι ημέρες κατά τις οποίες ένα κατάστημα είχε αρνητικό ισολογισμό πωλήσεων ενώ με το μαύρο χρώμα οι ημέρες με τον θετικό ισολογισμό. Συνεπώς η μεγάλη γιορτών των εκπτώσεων ονομάστηκε Black Friday με τις επιχειρήσεις να σημειώνουν σημαντικά αυξημένους τζίρους.