Τις εφιαλτικές προβλέψεις που δείχνουν τα μαθηματικά μοντέλα για την κλιματική αλλαγή στον πλανήτη παρουσίασε ο καθηγητής Φυσικής και γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, Χρήστος Ζερεφός, στη διάρκεια του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου Αστικής Υγείας και Βιωσιμότητας που πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στη Θεσσαλονίκη.
Ο κ. Ζερεφός ανέφερε ότι στη Μεσόγειο τα τελευταία 120 χρόνια, περίοδος που χαρακτηρίζεται από την ανθρώπινη παρέμβαση, η θερμοκρασία έχει ξεπεράσει κατά μέσο τους δύο βαθμούς Κελσίου. Όπως είπε, οι βροχές το διάστημα Οκτωβρίου – Μαρτίου έχουν δείξει αποσταθεροποίηση, κυρίως μετά το 1970 σε επίπεδο Μεσογείου, ενώ οι χειμώνες γίνονται πιο ζεστοί και οι χαμηλές θερμοκρασίες συνεχώς μειώνονται σε αριθμό. «Από 100 μέρες με χαμηλές θερμοκρασίες κατά μέσο όρο τον χειμώνα έχουμε πέσει στις 25. Αντιθέτως, οι μέρες με δυνητικό καύσωνα, δηλαδή πάνω από 41 βαθμούς Κελσίου, από 3 την τριακονταετία 1900-1929 έχουν ξεπεράσει τις 12», τόνισε και πρόσθεσε: «Δυστυχώς αυτό που ψάχνουμε να βρούμε για τα επόμενα 10, 20, 30 χρόνια το έχουμε ήδη ξεπεράσει στα προηγούμενα 120».
Ο καθηγητής παρουσίασε στοιχεία από τα δύο μοντέλα, εκ των οποίων το ένα είναι αισιόδοξο και βασίζεται στη Συμφωνία του Παρισιού και το δεύτερο είναι το ακραίο της παντελούς αδράνειας. Όπως επισήμανε, και στα δύο αυτά σενάρια δείχνουν εντυπωσιακές μεταβολές της θερμοκρασίας, πάνω από τους δύο βαθμούς Κελσίου που ήταν ο στόχος του Παρισιού. «Για το δε καλοκαίρι πάμε από τους τρεις έως και 5 βαθμούς Κελσίου, αν δεν κάνουμε κάτι. Σημαντικές είναι οι μειώσεις των βροχοπτώσεων στην Ελλάδα, Νότια Ιταλία, Σικελία, Ισπανία και Πορτογαλία. Οι μεταβολές της βροχόπτωσης ακόμα και στην πλευρά της Ελλάδας από την οποία υδρεύεται η υπόλοιπη χώρα είναι επίσης εφιαλτικές. Οι περιοχές της ερημοποίησης αυξάνουν στο ακραίο σενάριο και είναι πάρα πολλές», τόνισε ο κ. Ζερεφός.
Ο ίδιος παρουσίασε προσομοίωση της εξέλιξης της θερμοκρασίας του πλανήτη με βάση τα δύο σενάρια. «Όσο περνούν τα χρόνια βλέπετε ότι δυστυχώς αρχίζουν να ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες. Στο ακραίο σενάριο κατά τρόπο εφιαλτικό. Στο τέλος του 21ου αιώνα η Γη θα αντιμετωπίσει υπερθέρμανση σε πολλές περιοχές, με την αύξηση να είναι πέντε και έξι βαθμούς ιδίως στους πόλους. Η διαβάθμιση της θερμοκρασίας από τους πόλους μέχρι τον Ισημερινό είναι καθοριστική του μεγέθους του πόσο ασταθής θα είναι η Γη από πλευράς κλιματικής. Η αστάθεια αυτή ανακατανέμει το νερό. Το νερό δεν χάνεται, ούτε γεννιέται, αλλά ανακατανέμεται. Τέτοια φαινόμενα έχουμε δει στη Βορειοδυτική Αφρική, όπου δημιουργήθηκαν στη δεκαετία του '70 οι πρώτοι οικολογικοί πρόσφυγες», είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Ζερεφός αναφέρθηκε και στην οπισθοδρόμηση που καταγράφηκε στη μείωση της χρήσης του λιγνίτη, εξαιτίας του νέου ενεργειακού τοπίου που διαμόρφωσε ο πόλεμος στην Ουκρανία. «Υπάρχει ένα όριο που έχει τοποθετηθεί το 2050. Ακόμα και μέχρι το 2050 και κάτι μπορούμε να γυρίσουμε πίσω. Από εκεί και πέρα θα έχουμε περάσει το όριο των 2 βαθμών Κελσίου, το οποίο σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει επιστροφή. Αν το ακραίο γίνει σύνηθες, δεν θα μπορούμε να γυρίσουμε πίσω. Γι' αυτό φωνάζουμε να γίνουν όλα πιο γρήγορα», τόνισε. Μάλιστα, επέρριψε ευθύνες στην Ευρωπαϊκή Ένωση που, όπως είπε, δεν προετοιμάστηκε για την απεξάρτηση από τα εισαγόμενα καύσιμα, τα οποία έρχονται από χώρες με πολιτική αστάθεια. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση έδειξε μεγάλη απειρία στο θέμα, γι' αυτό κινδυνεύουμε, αν κλείσει η στρόφιγγα εξ Ανατολών, τον ερχόμενο χειμώνα ακόμα και η Γερμανία να παγώσει», τόνισε.
Ο καθηγητής μίλησε και για τις θετικές επιπτώσεις που είχε το lockdown στην ατμόσφαιρα, επισημαίνοντας ότι οι ρύποι σε ολόκληρη την Ευρώπη μειώθηκαν περισσότερο από 40% και σε πολλές περιοχές έως και 50%. «Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι καλό το lockdown. Αυτό, όμως, είναι το σενάριο που θα επικρατήσει αν απαλλαγούμε από τα ορυκτά καύσιμα, αν πάμε σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στις μεταφορές και στα σπίτια και εκσυγχρονίσουμε αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα», κατέληξε.